Σειριακές φούσκες και ρίσκα κραχ-analyst.gr

analyst

Ενδεχομένως οι ατελείωτες διαπραγματεύσεις που βλέπουμε, να είναι ένα καλοσχεδιασμένο θέατρο – αφού είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως θα θελήσει να διακινδυνεύσει η Δύση ένα ελληνικό ατύχημα, πυροδοτώντας το χάος

του Άρη Οικονόμου

«Εντός των επομένων δώδεκα μηνών θα πρέπει τα ομοσπονδιακά κρατίδια της Γερμανίας να αναχρηματοδοτήσουν 50 δις € ληξιπρόθεσμα ομόλογα, από μία αγορά που έχει στερέψει η ρευστότητα της – οπότε θα προκληθούν έντονα προβλήματα, τα οποία δεν θα διατηρούνται τότε μυστικά, κρυμμένα πίσω από την ελληνική κρίση».

.

Άρθρο

Οι Αμερικανοί, οι πλούσιοι προφανώς, αφού η μεσαία τάξη καταστρέφεται αργά και μεθοδικά (άρθρο), το πάμπλουτο 1% καλύτερα, τοποθετούν τα χρήματα τους, καθώς επίσης αυτά που τους «δώρισε» η ποσοτική χαλάρωση της Fed, σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα – με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί χρηματιστηριακές φούσκες στις Η.Π.Α., επιπλέον δε στο ευρωπαϊκό προτεκτοράτο τους, στη Γερμανία. Η υποτιθέμενη όμως αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, λόγω των πληθωριστικών χρημάτων, με τα οποία πλημμύρισαν οι κεντρικές τράπεζες τις αγορές, δεν έχει επιτευχθεί – ούτε στις Η.Π.Α., ούτε στην Ευρώπη.

Αντίθετα, οι κινέζοι τοποθετούν τα χρήματα τους κυρίως στα ακίνητα – παρά το ότι, λόγω του «χαρτοπαικτικού» χαρακτήρα τους, έχουν δημιουργηθεί ετοιμόρροπες φούσκες και στα δικά τους χρηματιστήρια. Η ειδοποιός ομοιότητα και η διαφορά μαζί των δύο αυτών ηγετικών δυνάμεων του πλανήτη, φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί.

.

.

Περαιτέρω, οι Ευρωπαίοι προτιμούν τις δήθεν ασφαλείς τοποθετήσεις στα ομόλογα, παρά το ότι τους έχουν κοστίσει πανάκριβα – στην περίπτωση της Ελλάδας πρόσφατα (PSI), καθώς επίσης της Κύπρου αργότερα (τραπεζικά ομόλογα). Αν και έχω προειδοποιήσει δε πολλές φορές, όσον αφορά τους νέους κινδύνους για τη χρηματοδότηση των κρατών, λόγω της μείωσης των αποδόσεων των ομολόγων εξ αιτίας των ανόητων παρεμβάσεων της ΕΚΤ (άρθρο), κανένας δεν έδωσε την απαιτούμενη σημασία. Δημιουργήθηκε λοιπόν στα ομόλογα μία δυτική φούσκα, με επακόλουθα που δεν είναι καθόλου δύσκολο να προβλεφθούν.

.

Η φούσκα των ομολόγων

Ειδικότερα, λόγω των ελληνικών διαπραγματεύσεων, δεν δόθηκε η απαιτούμενη σημασία στο γεγονός ότι, μία σειρά ομολόγων των ομοσπονδιακών κρατών της Γερμανίας δεν μπόρεσαν να πουληθούν εξ ολοκλήρου– με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη τους.

Επτά κρατίδια προσπάθησαν από κοινού στις αρχές της εβδομάδας να προωθήσουν πενταετή ομόλογα συνολικού ύψους 1 δις € στην πρωτογενή αγορά, κατορθώνοντας τελικά να εισπράξουν μόλις 200 εκ. € – κάτι που συνέβη πολλές φορές το τελευταίο έτος, οπότε δεν αποτελεί την εξαίρεση αλλά τον κανόνα. «Ένοχος» είναι προφανώς οι χαμηλές αποδόσεις τους (επιτόκια), οι οποίες μειώθηκαν κατά 1,5% σε ετήσιο επίπεδο – με τη μέση απόδοση των δεκαετών ομοσπονδιακών ομολόγων να μειώνεται στο ρεκόρ του 0,07% τον Απρίλιο.

Βέβαια, τα ομοσπονδιακά κρατίδια προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις – της τάξης των 10 έως 20 μονάδων βάσης για αντίστοιχες χρονικές περιόδους, πάνω από τα ομοσπονδιακά. Εν τούτοις, οι τοποθετήσεις σε αυτά αφήνουν πλέον αδιάφορους τους επενδυτές, αφού δεν έχουν πια τη δυνατότητα να τα πουλούν με κέρδος στη δευτερογενή αγορά – με αποτέλεσμα από τις 26 εκδόσεις ομολόγων, μόνο οι 10 περίπου να είχαν την αναμενόμενη επιτυχία.

Η κατάρρευση της αγοράς ομολόγων στα γερμανικά ομοσπονδιακά κρατίδια φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί – με τον τίτλο «εκδόσεις ομολόγων ανά έτος.

.

.

Οι τράπεζες έχουν προφανώς τις δικές τους ευθύνες, όσον αφορά την προώθηση των ομολόγων – ενώ, όταν μία έκδοση δεν πουλιέται στους επενδυτές, παραμένει στα χαρτοφυλάκια τους, έτσι ώστε να αναζητηθούν αγοραστές στη δευτερογενή αγορά. Αυτό σημαίνει βέβαια πως αφενός μεν διογκώνεται ο ισολογισμός τους, αφετέρου ότι δεν είναι πρόθυμες να συμμετέχουν σε νέες δημοπρασίες – προκαλώντας ως εκ τούτου προβλήματα στη χρηματοδότηση των κρατών.

Με δεδομένο τώρα το ότι, εντός των επομένων 12 μηνών θα πρέπει τα ομοσπονδιακά κρατίδια να αναχρηματοδοτήσουν 50 δις € ληξιπρόθεσμα ομόλογα, από μία αγορά που έχει στερέψει η ρευστότητα της, θα προκληθούν έντονα προβλήματα – τα οποία δεν θα διατηρούνται τότε μυστικά, κρυμμένα πίσω από την ελληνική κρίση.

Η αποτυχία των πακέτων ποσοτικής διευκόλυνσης

Ο βασικός μηχανισμός μετάδοσης των πακέτων (QE), όπως επίσης της δημιουργίας χρημάτων από τις κεντρικές τράπεζες, είναι τα ομόλογα – όπου όμως κάθε πρόσθετη έκδοση μειώνει τα επιτόκια, λόγω της αυξημένης προσφοράς.

Μέχρι ενός σημείου βέβαια, όπου τα κέρδη που εξασφαλίζουν τα επιτόκια στους επενδυτές γίνονται πλέον τόσο μικρά, ώστε παύουν εύλογα να ενδιαφέρονται για τις αγορές ομολόγων – με αποτέλεσμα να στερεύει η ρευστότητα, οπότε να αρχίζουν ξανά να αυξάνονται τα επιτόκια, όπως παρατηρήθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα με τις εκδόσεις της Γερμανίας (από το 0,07% στο 1%, σε χρόνο μηδέν).

Έτσι, όπως φάνηκε επίσης στη Σουηδία, οι αποδόσεις των ομολόγων (γράφημα) άρχισαν ξανά να αυξάνονται – ενώ τόσο αυτές, όσο και το νόμισμα, κινούνται πλέον προς τη λάθος κατεύθυνση. Αντίθετα δηλαδή με τις προθέσεις της κεντρικής τράπεζας, η οποία ήθελε να μειώνονται τα επιτόκια δανεισμού της χώρας (αποδόσεις ομολόγων), καθώς επίσης να υποτιμήσει το νόμισμα, αυξάνοντας τις εξαγωγές και μειώνοντας τις εισαγωγές της.

.

.

Ειδικότερα, όπως διαπιστώνεται από το παραπάνω γράφημα, η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου της Σουηδίας, αξιολόγησης ΑΑΑ, εκτοξεύθηκε από το 0,2% τον Απρίλιο στο 1,1% πρόσφατα – ενώ το πενταετές, από αρνητικό πριν από δύο μήνες, στο 0,4%. Η αιτία είναι, σύμφωνα με την Danske Bank, η έλλειψη ρευστότητας στις αγορές, λόγω των προγραμμάτων ποσοτικής διευκόλυνσης – υπενθυμίζοντας πως η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας είχε στόχο να αγοράζει ομόλογα ύψους 10 δις $ (3% του ΑΕΠ της χώρας), καθώς επίσης να επιτύχει την αύξηση των τιμών καταναλωτή, μετά από μήνες αποπληθωρισμού.

Εν τούτοις, αντί η κορώνα να υποτιμηθεί, λόγω της αύξησης της ποσότητας χρήματος, έχει ανατιμηθεί κατά 4% έναντι του ευρώ, κατά 3% ως προς το δολάριο, καθώς επίσης κατά 5% σε σχέση με τη νορβηγική κορώνα – επιδεινώνοντας τις αποπληθωριστικές τάσεις της οικονομίας της χώρας (κάτι σχετικά ανάλογο συνέβη και με το δολάριο).

Αυτό σημαίνει βέβαια πως τα πακέτα διαστρεβλώνουν από πολλές διαφορετικές πλευρές τις οικονομίες εκείνων των χωρών, στις οποίες υιοθετούνται – μεταξύ άλλων, παράγοντας τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θα έπρεπε ή επιδιώκονται εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών.

.

Επίλογος

Όταν συμβαίνουν όλα τα παραπάνω παράδοξα, σε χώρες που διακρίνονται για τις κατά συρροή φούσκες των οικονομιών τους, με τον πλανήτη να απειλείται όλο και περισσότερο από ένα γιγαντιαίο, ανεξέλεγκτο,αλυσιδωτό κραχ, δεν είναι δυνατόν να πιστεύουμε πως θα θελήσει να διακινδυνεύσει κανείς ένα «ατύχημα» της Ελλάδας – παίρνοντας το ρίσκο να πυροδοτηθεί η προβλεπόμενη καταστροφική έκρηξη.

Ενδεχομένως λοιπόν όλες αυτές οι ατελείωτες διαπραγματεύσεις που βλέπουμε να είναι ένα καλοσχεδιασμένο θέατρο, με στόχο να μην τολμήσει η ελληνική κυβέρνηση να υιοθετήσει τη μοναδική λύση που έχει στη διάθεση της (άρθρο) – ίσως για να πεισθεί η εγχώρια κοινή γνώμη πως ο πρωθυπουργός αγωνίζεται σαν ήρωας, οπότε να είναι αποδεκτή η οποιαδήποτε συμφωνία που θα φέρει.

Κυρίως βέβαια για να αναγκασθεί το κυβερνών κόμμα, ευρύτερα η ελληνική Βουλή, να υπερψηφίσει την καταδίκη της πατρίδας μας – ένα τρίτο μνημόνιο δηλαδή ή μία παράταση του υφισταμένου. Πιθανότατα με την υποχρέωση της υιοθέτησης όλων των μέτρων λιτότητας, με το πενιχρό αντάλλαγμα ενός κάποιου μικρού ποσού - το οποίο θα εξασφαλίζει αποκλειστικά και μόνο την εξυπηρέτηση των δανειστών της χώρας, για τους επόμενους μήνες.

Εάν είναι δε τόσο ανόητοι οι Έλληνες, αποδεχόμενοι μία τέτοια καταστροφική «λύση», η Δύση θα έχει όλο το χρόνο στη διάθεση της, για να αναζητήσει έναν τρόπο εξουδετέρωσης των συνεπειών μίας ελληνικής χρεοκοπίας. Επί πλέον, τις δυνατότητες εκδίωξης της χώρας μας από την Ευρωζώνη, κάτι που επιθυμεί «διακαώς» ο γερμανός υπουργός οικονομικών – θέλοντας έτσι να δώσει ένα μάθημα τόσο στους Έλληνες, όσο και στις υπόλοιπες περιφερειακές χώρες της νομισματικής ένωσης (Ιταλία, Ισπανία κλπ.).

Ο πρωθυπουργός ασφαλώς το κατανοεί, αλλά η εξουσία δεν έχει μισηθεί από κανέναν – κάτι που ίσως ισχύει για ολόκληρη την κυβέρνηση, η οποία είναι αντιμέτωπη με τον ίδιο «πειρασμό», για πρώτη φορά στην ιστορία της. Δεν αφορά όμως ούτε το κυβερνών κόμμα, ούτε τους Έλληνες Πολίτες – οι οποίοι δεν πρέπει να συνεχίσουν να αποδέχονται το ρόλο του πειραματόζωου, απλά και μόνο επειδή φοβούνται, διατηρούν ουτοπικές ελπίδες ή δεν έχουν τη διάθεση να αντιδράσουν.

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν κάνω λάθος στις εκτιμήσεις μου για τον πρωθυπουργό, για την κυβέρνηση, για τη Γερμανία και για την Τρόικα – οι οποίοι μπορεί πράγματι να επιθυμούν το καλό της Ελλάδας, χωρίς να έχουν καμία άλλη σκοπιμότητα. Άλλωστε αυτό θα ευχόμουν, εκφράζοντας μόνο τις όποιες επιφυλάξεις μου – επειδή είμαι εκ φύσεως αρκετά φιλύποπτος.

.

Υστερόγραφο: Σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ, η Τρόικα προτείνει στην ελληνική κυβέρνηση 15,5 δις € και μία εξάμηνη παράταση, εάν συμφωνήσει να εφαρμόσει τις θανατηφόρες εντολές της, όπως την αύξηση του ΦΠΑ, καθώς επίσης τη μείωση των συντάξεων - απλά και μόνο για να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της, κυρίως απέναντι στο ΔΝΤ και στην ΕΚΤ.

Το Spiegel δε, το οποίο σε γελοιογραφία της έντυπης έκδοσης του παρομοιάζει τους Έλληνες με εξαθλιωμένους πρόσφυγες από τη Συρία, ισχυρίζεται ανόητα και αυθαίρετα πως έχει αυξηθεί εντυπωσιακά ο σεβασμός των Πολιτών της χώρας μας, απέναντι στην κυρία Merkel! (πηγή). Τέλος, το διατεταγμένο περιοδικό απειλεί την Ελλάδα με χρεοκοπία – ενώ θεωρεί πως η χώρα μας θα χρειαστεί ένα τρίτο πακέτο, για να ολοκληρωθεί προφανώς η μετατροπή της σε ένα λεηλατημένο προτεκτοράτο.

Καμία αναφορά φυσικά σε διαγραφή μέρους του χρέους ή, έστω, στην τήρηση της υπόσχεσης επιμήκυνσης του, την οποία παρείχε η Κομισιόν το 2012 – χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως θα ήταν αρκετή. Εύλογα συμπεραίνει λοιπόν κανείς πως το θέατρο συνεχίζεται, ελπίζοντας να μην έχει κανένα ρόλο στην παράσταση ο Έλληνας πρωθυπουργός – συνοδευόμενο από συνεχείς απειλές και τρομοκρατικές προειδοποιήσεις, χωρίς αντικείμενο (άρθρο).

Άρης Οικονόμου, Senior Analyst (finance & markets)