Πολιτικό χάος στη Δρέσδη των G7*

Το Ποντίκι

του Σταύρου Χριστακόπουλου

Στο πανηγύρι του G7 στη Γερμανία γίνεται μια μεγάλη μάχη πολλα­πλών συμβολισμών, κα­θώς διεξάγεται:

♦ Σε μια πόλη που έμεινε στην Ιστο­ρία για τον σφοδρότατο βομβαρδι­σμό και την ισοπέδωσή της από τους Δυτικούς συμμάχους στα τε­λειώματα του Δευτέρου Παγκοσμί­ου Πολέμου, η οποία προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και στη Δύση εγείροντας ερώτημα για το αν επρό­κειτο για έγκλημα πολέμου.

♦ Σε μια πόλη που επιλέχθηκε από τη Γερμανία για να σηματοδοτήσει τη γερμανική ανόρθωση και την ανάκτηση της ισχύος του σημερι­νού αδιαμφισβήτητου «αφεντικού» της - γερμανικής πλέον - Ευρώ­πης.

♦  Με θέμα τη διαχείριση της πα­γκόσμιας οικονομικής κρίσης την τελευταία επταετία.

♦ Με το ελληνικό πρόβλημα να πα­ραμένει, επί μια πενταετία, στον πυ­ρήνα του ευρωπαϊκού σκέλους της κρίσης.

♦ Με τους Αμερικανούς να πιστεύ­ουν - σταθερά - ότι η λιτότητα πρέ­πει να λάβει τέλος και η Γερμανία να επενδύσει ώστε να επιτευχθεί η έξοδος από την κρίση. Και παράλ­ληλα να πιέζουν τόσο τους δανει­στές όσο και την Ελλάδα ώστε να προκύψει συμφωνία το αργότερο έως τις 5 Ιουνίου.

♦  Τέλος, η σύνοδος αυτή διεξάγε­ται την επομένη των εκλογών για την Αυτοδιοίκηση στην Ισπανία, οι οποίες πιστοποίησαν την άνοδο των ποικίλων δυνάμεων κατά της λιτό­τητας, με πρώτους τους Podemos, που γεννήθηκαν από το κίνημα των Αγανακτισμένων στις σπανιόλικες πλατείες.

Η πίεση των ΗΠΑ

Η μάχη των ιστορικών συμβολι­σμών στη Δρέσδη δεν είναι, προφα­νώς, άσχετη με τη μάχη για το «δέ­ον γενέσθαι» στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Δεν είναι επίσης άσχετη με την αμερικανο-γερμανική διαμάχη για την ορθότη­τα της γερμανικής συνταγής για την Ευρώπη.

Για ενεργοποίηση - με εντολή Ομπάμα - του υπουργού Οικονο­μικών των ΗΠΑ Τζακ Λιου, ώστε να πιέσει για λύση στο ελληνικό θέ­μα στη σύνοδο των G7 στη Γερμα­νία, κάνουν λόγο τα ρεπορτάζ. Εκεί ο Σόιμπλε θα κληθεί να μιλήσει για το ελληνικό θέμα και θα του ασκη­θεί πίεση για λύση έως τις 5 Ιουνί­ου. Εκεί ο Λιου θα θέσει και ζήτημα τερματισμού της λιτότητας στην Ε.Ε.

Προφανώς, καλοδεχούμενα όλα αυτά, αλλά καλό είναι να θυμόμα­στε ότι οι υπουργοί Οικονομικών των ΗΠΑ στο παρελθόν έχουν φά­ει κατ’ επανάληψη «πόρτα» από τον Σόιμπλε, ενίοτε με τρόπο άγαρμπο. Το αμερικανικό «χαρτί» δεν είναι απαραιτήτως φλος ρουαγιάλ και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ σπανίως δέχεται υποδείξεις στην έδρα του, όπως ήδη έδειξε χθες. Άρα το παιχνίδι εί­ναι ανοιχτό.

Το ευρωπαϊκό χάος

Ίσως, μάλιστα, για τη Γερμανία ισχυρότερος παράγοντας προβλη­ματισμού να είναι οι εκλογές στην Ισπανία και το πολιτικό μήνυμα που προσκόμισαν στη συζήτηση για την Ευρώπη, όπως και το εκλογικό απο­τέλεσμα στην Πολωνία, όπου ο φί­λος των επιχειρηματιών και του ευρώ Μπρόνισλαβ Κομορόφσκι έχα­σε πανηγυρικά από τον αρνητή του ευρωνομίσματος Αντρέι Ντούντα.

«Ο άνεμος της Ελλάδας, ο άνεμος της Ισπανίας και ο άνεμος της Πο­λωνίας δεν φυσούν προς την ίδια κατεύθυνση. Φυσούν, αντιθέτως, προς αντίθετες κατευθύνσεις, αλλά όλοι αυτοί οι άνεμοι δείχνουν ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι, ο οποίος επίσης έχει την Κυριακή αυτοδιοικητικές εκλο­γές.

Το επόμενο μεγάλο ευρωπαϊκό πολιτικό ερώτημα αφορά τις βου­λευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου στην Ισπανία, καθώς το πρώτο σή­μα, η αποδυνάμωση του κυβερνώ­ντος Λαϊκού Κόμματος, ήδη δόθη­κε, αλλά είναι άγνωστο αν η ισπανι­κή πολιτική σκηνή βαδίζει προς με­ρική ή ολική ανατροπή.

Αμέσως μετά τη σύνοδο των G7 στη Δρέσδη, έρχεται μια ακόμη με­γάλη συνάντηση στο Βερολίνο, τη Δευτέρα, μεταξύ του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, της καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και του προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ. Η συ­νάντηση αφορά την ενίσχυση της διακυβέρνησης και του θεσμικού πλαισίου της ευρωζώνης, υπό τη σκιά της πίεσης του Λονδίνου για συνολική αλλαγή της Ε.Ε., και μάλιστα με το αμφιλεγόμενο «όπλο» του δημοψηφίσματος για τη συμμετο­χή της Βρετανίας.

Ο γαλλογερμανικός άξονας δεν επιθυμεί αλλαγή των συνθηκών και θέλει να διαμηνύσει στον Ντέιβιντ Κάμερον ότι πρέπει πρώτα η χώ­ρα του να αποφασίσει τι θέλει και ύστερα να κάνει τις προτάσεις του στην Ε.Ε.

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και την απειλή που λέγεται Μαρίν Λε­πέν, στη Γαλλία, προφανώς το ευρωσύστημα έχει πολλά να συνυπο­λογίσει στη διαχείριση του ελληνικού προβλήματος.

Το «αγκάθι» του ΔΝΤ

Σε αυτό το κλίμα το Διεθνές Νο­μισματικό Ταμείο έχει μπει στη δι­απραγμάτευση ως ο κακός της πα­ρέας, ο οποίος, αγκιστρωμένος στις «αρχές» και τους κανόνες του, δεν θέλει επ’ ουδενί λόγω να φανεί ότι υποχωρεί έστω και κατ’ ελάχιστον από αυτούς. Ως εκ τούτου διαμηνύ­ει ότι δεν θέλει μια «βρόμικη» (δη­λαδή ασαφή και χαλαρή) συμφω­νία, αλλά μια ξεκάθαρη, με συγκε­κριμένους όρους, που δεν θα απέ­χουν ούτε χιλιοστό από τις μνημονιακές συμφωνίες.

Η αμερικανική πίεση προς το ΔΝΤ δεν φαίνεται να αφορά την υποχώ­ρηση του Ταμείου επί της ουσίας, αλλά μια χρονική μετάθεση των απαιτήσεών του, ώστε να διευκο­λυνθούν όλοι να προχωρήσουν σε μια συμφωνία τώρα με ορίζοντα των τελικών διευθετήσεων το φθι­νόπωρο.

Όσο για τον ρόλο του στην Ελλά­δα, οι εκτιμήσεις και οι πληροφορί­ες είναι αντιφατικές. Η Γερμανία, η οποία δεν το ήθελε στην αρχή της κρίσης, τώρα το θεωρεί αναπό­σπαστο παράγοντα της ελληνικής διαχείρισης. Το ίδιο το Ταμείο δεν μπορεί να φύγει ως αποτυχημένο, αλλά δεν μπορεί να μείνει χωρίς την εφαρμογή του δικού του πλαισίου.

Η Κομισιόν δεν το θέλει, διό­τι προτιμά να αναπτύξει σε πανευ­ρωπαϊκό επίπεδο τη δική της Task Force υπό τον Χορστ Ράιχενμπαχ, η οποία πήρε το βάπτισμα του πυ­ρός στην Ελλάδα. Η Γερμανία σε αυ­τήν τη φάση θα προτιμούσε το ΔΝΤ στον ελεγκτικό ρόλο, ώστε αυτός να μην περάσει στην Κομισιόν, η οποία θα διεκδικούσε με αυτόν τον τρόπο μεγαλύτερο μερίδιο εξουσί­ας στο ευρωσύστημα.

Εν μέσω όλων αυτών, ο Τσίπρας προσπαθεί να επισπεύσει τη συμ­φωνία πριν βρεθεί μπροστά στο εν­δεχόμενο να αντιμετωπίσει το δί­λημμα «συμφωνία ή χρεοκοπία». Μύλος...

* Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1866 στις 28-05-2015