Ο ακήρυχτος πόλεμος ενάντια στους λαούς

Ο ακήρυχτος πόλεμος ενάντια στους λαούς από tvxorissinora

Η Ελλάδα βρέθηκε το 2009 στο επίκεντρο ενός ακήρυχτου, οικονομικού πολέμου, που έχει ίδιους στόχους με ένα συμβατικό: την δημιουργία ενός οικονομικού μοντέλου που θα πρέπει να εξαπλωθεί στις χώρες της Ευρώπης.

Η ιστορία μας ξεκινάει στη Λατινική Αμερική της δεκαετίας του ‘70. Το πειραματόζωο εκεί ήταν η Χιλή. Ο οικονομικός πόλεμος του τότε Αμερικανού προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον ενάντια στην εκλεγμένη κυβέρνηση του Σαλβαντόρ Αλιέντε στραγγάλισε την οικονομία της χώρας. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα η οικονομολόγος και μέλος της διοίκησης μιας εκ των τραπεζών που είχε εθνικοποιήσει τότε ο Πρόεδρος Αλιέντε : «Υπήρχε αυτό που ονομάζαμε «αόρατος αποκλεισμός». Υπήρχαν πολλές ελλείψεις, ο πληθωρισμός ήταν στα ύψη και αυτά συνέβαλαν στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας όπου οι μεσαίες τάξεις εναντιώθηκαν στην κυβέρνηση και σχεδόν παρακαλούσαν τον στρατό να παρέμβει».

Η επιβολή της δικτατορίας το 1973 με το στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοσέτ, επέτρεψε μια σειρά από νεοφιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές. Μια χώρα με κοινωνικές παροχές είχε μετατραπεί στην πιο ιδιωτικοποιημένη και με μεγάλες κοινωνικές ανισότητες χώρα της Λατινικής Αμερικής.Το πείραμα μπορούσε τώρα να εφαρμοστεί και σε άλλες χώρες, από το Μεξικό μέχρι την Αργεντινή.

Το 2009 -και παρά τη διεθνή οικονομική κρίση- η ελληνική οικονομία παρουσίαζε ακόμα σχετικά καλές επιδόσεις. Τι λάθη είχαν γίνει που οδήγησαν τη χώρα στο επίκεντρο της κρίσης;

Σε ένα αποκαλυπτικό βιβλίο, ο πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ Παναγιώτης Ρουμελιώτης διηγείται το παρασκήνιο των οικονομικών περιπετειών της Ελλάδας. Ο ίδιος δηλώνει χαρακτηριστικά στον Στέλιο Κούλογλου: «Η κρίση προετοιμάστηκε. Μετά την ένταξή μας στην Ευρωζώνη, χάναμε συνεχώς ανταγωνιστικότητα, τα πρωτογενή πλεονάσματα άρχισαν να γίνονται πρωτογενή ελλείμματα, το χρέος συνέχισε να αυξάνει». Το Φεβρουάριο του 2010 ο Γιώργος Παπανδρέου τοποθέτησε τον Παναγιώτη Ρουμελιώτη εκπρόσωπο της Ελλάδας στο ΔΝΤ. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι το ΔΝΤ είχε αρχίσει να προειδοποιεί από πολύ νωρίτερα ότι έπρεπε να ληφθούν μέτρα: «Η κυβέρνηση που εκλέχθηκε τον Οκτώβριο του 2009 θέλησε να συμβιβάσει προεκλογικές θα ‘λεγα υποσχέσεις με τη δύσκολη οικονομική κατάσταση, δεν της βγήκε, δεν πήρε τα μέτρα έγκαιρα».

Η κυβέρνηση δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι ο οικονομικός πόλεμος είχε μεταφερθεί στην Ευρώπη και ότι η Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα εκτεθειμένη. Αλλά, όπως υποστηρίζει και η Λούκα Κατσέλη, υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας την περίοδο 2009-2010, η αδιαφορία των ευρωπαϊκών οργάνων να αντιμετωπίσουν με αμεσότητα και αποτελεσματικότητα το πρόβλημα χειροτέρεψε την κατάσταση: «Όταν ξέσπασε το τσουνάμι της χρηματοπιστωτικής κρίσης, δεν υπήρξε ευρωπαϊκή απάντηση και αυτή είναι η μεγάλη ευθύνη των ευρωπαϊκών οργάνων. Διότι εάν τότε υπήρχε μαζική παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των ευρωπαϊκών κρατών στην αγορά ομολόγων, θα μπορούσε να είχε σταθεροποιηθεί η κατάσταση και να μην είχαμε οδηγηθεί στην κρίση που οδηγηθήκαμε».

Για τα αίτια της οικονομικής κρίσης και τα λάθη που έγιναν μιλούν μεταξύ άλλων  στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα ο οικονομολόγος- καθηγητής στο Α.Π.Θ.  Γιώργος Δουράκης και ο οικονομικός αναλυτής Πάνος Παναγιώτου. Μιλούν ακόμα, ο  Κωνταντίνος Τσουκαλάς καθηγητής Κοινωνιολογία

Σενάριο 

Εμμανουήλ Κριαράς –Φιλόλογος, Ομότιμος καθ/της Α.Π.Θ.

Εγώ είχα την ατυχία θα έλεγα να ζήσω πολλούς πολέμους. Θυμάμαι ακόμη και τον πόλεμο του 12-13. θυμάμαι τις νίκες του ελληνικού στρατού .θυμάμαι τη δολοφονία του Γεώργιου του Πρώτου εδώ στη Θεσσαλονίκη. Επέπρωτο να γνωρίσω και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και να τον γνωρίσω από πιο κοντά διότι ήμουνα περισσότερο ώριμος και βέβαια όλοι αυτοί οι πόλεμοι στη ψυχή μου άφησαν ένα κατάλοιπο. Δημιουργείται μέσα μας μια θλίψη το γεγονός ότι δεν μπορεί ο κόσμος να αποφύγει αυτούς τους πολέμους.

Ουίνστον Τσώρτσιλ – πρ. Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου

Από το Στέτιν στη Βαλτική, μέχρι την Τεργέστη στην Αδριατική ένα σιδηρούν παραπέτασμα απλώνεται στην ήπειρο.  Πίσω από αυτήν τη γραμμή βρίσκονται όλες οι παλιές πρωτεύουσες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.

Κωνσταντίνος Τσουκαλάς- Καθ/της Κοινωνιολογίας παν/μιο Αθηνών

Η Ελλάδα ήταν ο αδύνατος κρίκος της Ευρώπης, στο πλαίσιο του οποίου υποτίθεται ότι θα κρινόταν το μέλλον, η σύγκρουση κομμουνισμού και ελεύθερου κόσμου.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα υπήρξε το σημείο αφετηρίας του δόγματος Τρούμαν, του δόγματος δηλαδή το οποίο έλεγε ότι οποιοσδήποτε κίνδυνος κουμμουνιστικής διείσδυσης ή ανατροπής, πρέπει να αντιμετωπίζεται συλλογικά από όλον τον ελληνικό κόσμο, βίαια κατά προτεραιότητα.

Η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα στην Ευρώπη όπου ο πόλεμος δεν σταμάτησε το 1945. Ο εμφύλιος που ακολούθησε κατέστρεψε ότι είχε αφήσει όρθιο η γερμανική κατοχή.

Κωνσταντίνος Τσουκαλάς- Καθ/της Κοινωνιολογίας παν/μιο Αθηνών

Η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο, στο μάτι ενός κυκλώνα, που ήταν τότε γεωπολιτικός και γεο-ιδεολογικός. Τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά, πάλι βρέθηκε η Ελλάδα στο μάτι του κυκλώνα διότι υπήρξε, κατεξοχήν, η χώρα εκείνη η οποία, για λόγους που οφείλονται σε άπειρους παράγοντες εσωτερικής εξέλιξης της χώρας, βρέθηκε εκτεθειμένη στο δημόσιο χρέος σε περίοδο κρίσης,

Από ένα παιχνίδι της ιστορίας η Ελλάδα βρέθηκε το 2008 στο επίκεντρο ενός άλλου ακήρυχτού πολέμου.

Εμμανουήλ Κριαράς –Φιλόλογος, Ομότιμος καθ/της Α.Π.Θ.

Οικονομικός πόλεμος διεξάγεται μεταξύ των μεγάλων τμημάτων της οικουμένης, μεταξύ των λαών των πιο συγγενικών. Η αντίθεση οδηγεί σε αδιέξοδα και ένα μεγάλο αδιέξοδο περνάει και σήμερα ο κόσμος , η Ευρώπη, η ελληνική περιοχή, η ελληνική επικράτεια.

Οι στόχοι του οικονομικού πολέμου είναι οι ίδιοι με τους στόχους των συμβατικών.

Μάικλ Χάντσον –Οικονομολόγος

Θέλουν τη χώρα σου, τα δικαιώματα των ορυκτών πόρων, θέλουν τη δημόσια υποδομή για να την κάνουν δική τους και να σε χρεώνουν γι’ αυτό ως οικονομικό ενοίκιο.

Λούκα  Κατσέλη – Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010)

Είναι έτσι. Είναι ένας πόλεμος ο οποίος είναι σε πολλά επίπεδα

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Δεν ξέρει ο κόσμος από πού να φυλαχτεί, δεν ξέρει ποιος είναι ο εχθρός. Βλέπει τη ζωή του να καταστρέφεται αλλά απέναντι του έχει έναν αόρατο εχθρό.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Έχουμε δεχτεί βόμβες πυρηνικές. Πρέπει να το καταλάβουμε.

Στις αρχές τις δεκαετίας του 60 όταν ο ψυχρός πόλεμος βρισκόταν στο απόγειό του οι Ηνωμένες Πολιτείες επενέβησαν στρατιωτικά στο Βιετνάμ. Εξελίχθηκε  στη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Ρόμπερτ Μακναμάρα – Υπ. Άμυνας Η.Π.Α (1961-1968)

Εκπρόσωποι μας στη Σαϊγκόν, συναντήθηκαν με εκπροσώπους της κυβέρνησης του Ν. Βιετνάμ. Συμφώνησαν, ότι η κοινή επιβολή αντιποίνων ήταν απαραίτητη.

Όμως ο πόλεμος δεν είχε τα αποτελέσματα που οι Ηνωμένες Πολιτείες περίμεναν. O τότε αμερικανός υπουργός άμυνας συνειδητοποίησε ότι δεν μπορούσαν να κερδίσουν με στρατιωτικά μέσα.

Ρόμπερτ Μακναμάρα – Υπ. Άμυνας Η.Π.Α (1961-1968)

Αν ρώταγες στη CIA, πως είναι η κατάσταση στο Ν. Βιετνάμ θα σου έλεγαν, χειρότερη. Είναι φανερό από το ηθικό τους και την αύξηση της λιποταξίας, στη δυσκολία στρατολόγησης. Στη σταδιακή απώλεια της επιρροής.

Ρόμπερτ Μακναμάρα – Υπ. Άμυνας Η.Π.Α (1961-1968)

Κύριε Πρόεδρε δεν έχω λόγια για να πω πως αισθάνομαι σήμερα. Και καλύτερα να ανταποκριθώ σε άλλη περίσταση.

Ο Μακ Ναμάρα ζήτησε να αποχωρήσει από το υπουργείο Άμυνας. Διορίστηκε πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η έδρα της είναι στην Ουάσιγκτον, δίπλα ακριβώς από το κτίριο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Ο Αμερικανός πρόεδρος Λιντον Τζόνσον ανέθεσε στον Μακ Ναμάρα μια νέα αποστολή. Να επεκτείνει την αμερικανική επιρροή όχι με τα όπλα, αλλά με το όπλο της οικονομίας.

Λίντον Τζόνσον- Πρόεδρος Η.Π.Α. (1963-1969)

Σε αυτόν τον πιστό, λαμπρό και καλό άνθρωπο, η Αμερική δίνει στον κόσμο και ας μου επιτραπεί να πω εγώ δίνω στον κόσμο τον καλύτερο που έχουμε για να κερδίσουμε τον πιο κρίσιμο πόλεμο.

Μερικά χρόνια μετά ο οικονομικός πόλεμος ξεκίνησε- στην Λατινική Αμερική. Η Χιλή ήταν μια από τις πιο προηγμένες χώρες της Ηπείρου, με δημόσιο σύστημα υγείας και εκπαίδευσης.

Σαλβαντόρ Αλιέντε – Πρόεδρος Χιλής (1970-1973)

Στην αφοσίωση του λαού θα ανταποκριθώ με την αφοσίωση ενός αγωνιστή σοσιαλιστή. Και σαν πρόεδρος της Χιλής θα πραγματοποιήσω το πρόγραμμα της Λαϊκής Ενότητας.

Το 1970 ο Σοσιαλιστής Σαλβαντόρ Αλιέντε εκλέχθηκε πρόεδρος με μια πλατφόρμα ευρύτατων εθνικοποιήσεων. Η εταιρεία ITT, που έλεγχε τότε το τηλεφωνικό δίκτυο της Χιλή  και άλλες αμερικανικές εταιρείες ανησυχούσαν για τις επενδύσεις τους. Ο Αμερικανός πρόεδρος ήθελε να ανατρέψει τον Αλίεντε.

Σαλβαντόρ Αλιέντε – Πρόεδρος Χιλής (1970-1973)

Ο κύριος Νίξόν είναι πρόεδρος των ΗΠΑ και εγώ πρόεδρος της Χιλής. Δεν έχω πρόβλημα με τον κύριο Νίξον αρκεί και αυτός να σέβεται τον πρόεδρο της Χιλής.

Στα σχέδια του Νίξον υπήρχε ένα εμπόδιο. Σπάνια περίπτωση στην Λατινική Αμερική, η Χιλή είχε παράδοση δεκαετιών στην κοινοβουλευτική δημοκρατία.  Μέλος της διοίκησης μιας από τις τράπεζες που εθνικοποιήθηκαν, ήταν η Stephany Griffith-Jones.

Στέφανι Γκρίφι Τζόουνς –οικονομολόγος

Η Χιλιανή επανάσταση ήταν μία δημοκρατική επανάσταση. Ήταν μία δημοκρατική επιλογή σε μία χώρα με δημοκρατική παράδοση.

Ο Νίξον κήρυξε τότε έναν οικονομικό πόλεμο στην Χιλή.  Διέταξε τη CIA να στραγγαλίσει την οικονομία της.

Στέφανι Γκρίφι Τζόουνς –οικονομολόγος

Είπαν: Ας κάνουμε τη Χιλιανή οικονομία να γονατίσει. Πίεσαν τις αμερικανικές τράπεζες να κόψουν τις πιστώσεις.  Υπήρχε αυτό που ονομάζαμε «αόρατος αποκλεισμός».  Υπήρχαν πολλές ελλείψεις, ο πληθωρισμός ήταν στα ύψη και αυτά συνέλαβαν στη δημιουργία μίας ατμόσφαιρας όπου οι μεσαίες τάξεις εναντιώθηκαν στην κυβέρνηση και σχεδόν παρακαλούσαν τον στρατό να παρέμβει.

Ο οικονομικός πόλεμος είχε διχάσει την κοινωνία της Χιλής. Κυκλοφορούσαν φήμες για πραξικόπημα και απόπειρες δολοφονίας εναντίον του Αλιεντε. Οι σύντροφοι του σχημάτισαν μια φρουρά για την προστασία του.  Ένας από τους σωματοφύλακες  του Αλιέντε  ήταν ο συγγραφέας Λουίς Σεπόυλβεδα.

Λουίς Σεπούλβεδα- Συγγραφέας

Καταλαβαίναμε ότι η ζωή  του Αλιέντε κινδύνευε και δεν εμπιστευόμασταν ούτε ολόκληρο τον στρατό και πόσο μάλλον την αστυνομία. Έτσι αποφασίσαμε να οργανώσουμε την προστασία του συντρόφου Προέδρου.

Σαλβαντόρ Αλιέντε – Πρόεδρος Χιλής (1970-1973)

Χωρίς να είμαι μάρτυρας να ξέρουν ότι δε θα υποχωρήσω. Θα φύγω από τη Μονέδα όταν εκπληρώσω τη λαϊκή εντολή. Δεν έχω άλλη επιλογή. Μόνο αν με σκοτώσουν θα σταματήσουν την επιθυμία μου να πραγματοποιήσω το πρόγραμμα του λαού.

Λουίς Σεπούλβεδα- Συγγραφέας

Τα Συντάγματα Τάγνα και Μπουίν τα είχαν καταλάβει και είχαν σκοτώσει γιατρούς, νοσοκόμους και ασθενείς. Τους έβλεπες δολοφονημένους στην αυλή με το νυχτικό.

Μάικλ Χάντσον –Οικονομολόγος

Η τελική πρόβα έγινε στη Χιλή το 1973 με το στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοσέτ. Έφεραν τα Chicago Boys να διοικήσουν την οικονομία.

Tα παιδιά του Σικάγο ήταν μια ομάδα Χιλιανών οικονομολόγων, που είχαν σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και είχαν ασπαστεί τις θεωρίες του καθηγητή Μίλτον Φρίντμαν. Ο Φρίντμαν δίδασκε ότι η αγορά χωρίς κυβερνητικές και κρατικές παρεμβάσεις, είναι η καλύτερη συνταγή για την οικονομία.   Είχε κερδίσει το βραβείο Νόμπελ  και θεωρείται ότι οι απόψεις του σφράγισαν την πορεία της οικονομικής σκέψης. Από  το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα. Το σύνολο των απόψεων του ονομάστηκε συνοπτικά νεοφιλελευθερισμός.

Μάικλ Χάντσον

Οικονομολόγος

Αυτό που συνειδητοποίησαν οι Chicago Boys ήταν  πως για να έχεις μια ελεύθερη αγορά πρέπει να “σκοτώσεις” όσους διαφωνούν μαζί σου.

Αουγκούστο Πινοσέτ

Δικτάτορας Χιλής

(1973-1990)

-Προς τους διοικητές των στρατιωτικών μονάδων  από τη στρατιωτική χούντα: Από αυτή τη στιγμή θα συλλαμβάνετε όλους τους πολιτικούς ηγέτες, συνδικαλιστές και όσους δεν υπακούουν στη στρατιωτική ηγεσία.

Αμέσως μετά την ανατροπή του  Σαλβαντόρ Αλιέντε, οι Chicago Boys  επέστρεψαν στη Χιλή. Ο ίδιος ο Φρίντμαν έδωσε συμβουλές  στον δικτάτορα Πινοσέτ για την οικονομία.

Μάικλ Χάντσον

Μάικλ Χάντσον

Οικονομολόγος

Αυτό που συνειδητοποίησαν οι Chicago Boys ήταν  πως για να έχεις μια ελεύθερη αγορά πρέπει να “σκοτώσεις” όσους διαφωνούν μαζί σου.

Αουγκούστο Πινοσέτ

Δικτάτορας Χιλής

(1973-1990)

-Προς τους διοικητές των στρατιωτικών μονάδων  από τη στρατιωτική χούντα: Από αυτή τη στιγμή θα συλλαμβάνετε όλους τους πολιτικούς ηγέτες, συνδικαλιστές και όσους δεν υπακούουν στη στρατιωτική ηγεσία.

Αμέσως μετά την ανατροπή του  Σαλβαντόρ Αλιέντε, οι Chicago Boys  επέστρεψαν στη Χιλή. Ο ίδιος ο Φρίντμαν έδωσε συμβουλές  στον δικτάτορα Πινοσέτ για την οικονομία.

Μάικλ Χάντσον

Οικονομολόγος

Αυτό που συνειδητοποίησαν οι Chicago Boys ήταν  πως για να έχεις μια ελεύθερη αγορά πρέπει να “σκοτώσεις” όσους διαφωνούν μαζί σου.Δεν μπορείς να έχεις μια ελεύθερη αγορά, αν δεν απολύσεις κάθε οικονομολόγο με διαφορετική άποψη.

Αουγκούστο Πινοσέτ

Δικτάτορας Χιλής

(1973-1990)

-Προς τους διοικητές των στρατιωτικών μονάδων  από τη στρατιωτική χούντα: Από αυτή τη στιγμή θα συλλαμβάνετε όλους τους πολιτικούς ηγέτες, συνδικαλιστές και όσους δεν υπακούουν στη στρατιωτική ηγεσία.

Λουίς Σεπούλβεδα- Συγγραφέας

‘Άκουσα το όνομά μου μέσα σε μια λίστα με τη διαταγή να παραδοθώ στις στρατιωτικές αρχές μέσα σε δύο ώρες . Και αν δεν το έκανα θα με εκτελούσαν όπου με έβρισκαν. Η ραδιοφωνική καταδίκη μου σε θάνατο.   Πέρασα επτά μήνες μέσα σε μια τρύπα, χωρίς φως  που δεν μπορούσα να κουνήσω ούτε το κορμί μου. Επτά μήνες άπλυτος, με τα περιττώματά μου εκεί. Μας έβριζαν και ουρούσαν πάνω μας σε όσους κρατούμενους είμαστε μέσα σε αυτές τις τρύπες στο έδαφος.  Είδα ανθρώπους να τρελαίνονται. Είναι τραγικό να βλέπεις ανθρώπους να αυτοκτονούν.

Αμέσως μετά το πραξικόπημα του 1973, οι Chicago Boys  επέστρεψαν στη Χιλή. Ο ίδιος ο Φρίντμαν έδωσε συμβουλές  στον δικτάτορα Πινοσέτ για την οικονομία.

Στέφανι Γκρίφι Τζόουνς –οικονομολόγος

Υπήρχε μία πολιτική διπλών δεινών. Η μία βασιζόταν σε εξαιρετική λιτότητα που οδήγησε σε πολύ αυστηρά μέτρα για τους φτωχούς και για τους μισθούς και την εργασία και που ήταν εύκολο, φυσικά, να εφαρμοστεί σε μία δικτατορία γιατί είχες στη φυλακή πολλούς ηγέτες σωματείων.

Ο Φρίντμαν αργότερα παραδέχτηκε τη σημασία του χιλιανού πειράματος.

Μίλτον Φρίντμαν- Οικονομολόγος (1912-2006)

Ήταν η πρώτη περίπτωση όπου ένα κίνημα για τον κομμουνισμό αντικαταστάθηκε από ένα κίνημα για την ελεύθερη αγορά.

Στέφανι Γκρίφι Τζόουνς –οικονομολόγος

Έχεις μία πολύ δραστική εφαρμογή μέτρων στη δομή της οικονομίας, μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, μαζικές απελευθερώσεις του οικονομικού τομέα, δριμύτατο άνοιγμα του χρηματοπιστωτικού λογαριασμού, στα πάντα επικρατούσε μία απολύτως ελεύθερη αγορά.

Σαράντα  χιλιάδες σκοτώθηκαν, βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν μετά το πραξικόπημα. Η Χιλή μετατράπηκε σε πειραματόζωο του νεοφιλελεύθερου πειράματος και των Chigago boys. Οι δημόσιες υπηρεσίες ιδιωτικοποιήθηκαν. Και η ιστορία διαστρεβλώθηκε

Λουίς Σεπούλβεδα- Συγγραφέας

Ο μεγάλος θρίαμβος της δικτατορίας, είναι ότι σκότωσε ανθρώπους, έστειλε άλλους στην εξορία, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι έσβησε τις καλύτερες στιγμές της ιστορίας μας για να εγκαθιδρύσει ένα πολύ συγκεκριμένο οικονομικό καθεστώς. Ένα καθεστώς κατά τις επιταγές του ΔΝΤ και της Διεθνούς Τράπεζας. Και οδήγησαν στην καταστροφή της εθνικής βιομηχανίας, έτσι ώστε η χώρα να είναι εξαρτώμενη.

Την δεκαετία του 90, ο Πινοσέτ αποχώρησε από την προεδρία της χώρας. Όμως μια μυστική συμφωνία  προέβλεπε ότι οι επόμενες κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν θα πείραζαν το οικονομικό καθεστώς που η δικτατορία είχε εγκαθιδρύσει. Ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ είναι καθηγητής ανθρωπολογίας στη Νέα Υόρκη.

Ντέιβιντ Χάρβεϊ- Καθ/της Ανθρωπολογίας, παν/μιο City N.Υόρκη

Όταν φεύγει τελικά ο Πινοσέτ από την εξουσία είναι προφανές ότι υπήρξε συμφωνία των δημοκρατών που ανέλαβαν να μη διαταράξουν την υπάρχουσα οικονομική και πολιτική τάξη. Έτσι ώστε οι ιδιωτικοποιήσεις που είχαν γίνει στο τομέα της δημόσιος εκπαίδευσης να μην αλλάξουν.

Με τις αλλαγές του Πινοσέτ ένα μεγάλο μέρος  της εκπαίδευσης ιδιωτικοποιήθηκε.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι μαθητές και οι φοιτητές ξεκίνησαν κινητοποιήσεις, ζητώντας δημόσια εκπαίδευση. Ο Παούλ Φλορ είναι  διεθνής αντιπρόσωπος της Συνομοσπονδίας των Φοιτητών της Χιλής.

Παούλ Φλορ- φοιτητής, Χιλή

Όταν ξεκινήσαμε να μελετάμε το θέμα, διαπιστώσαμε ότι ο κύριος υπεύθυνος σήμερα είναι το καπιταλιστικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο που εφαρμόζεται στις χώρες μας.

Ντέιβιντ Χάρβεϊ- Καθ/της Ανθρωπολογίας, παν/μιο City N.Υόρκη

Οι φοιτητές άρχισαν να επαναστατούν ενάντια σε όλο αυτό. Κατάλαβαν ότι έπρεπε να επιτεθούν σε όλο το κληροδότημα του Πινοσέτ.

Στέφανι Γκρίφιθ  Τζόουνς –οικονομολόγος

Το σύστημα ήταν έτσι δομημένο ώστε το κόστος των πανεπιστημίων να είναι πολύ υψηλό ειδικά για τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος. Γιατί στη Χιλή δεν είχες τους φοιτητές στους δρόμους, μα τους γονείς γιατί δυσκολεύονταν να πληρώσουν τα δίδακτρα των παιδιών τους.

Παούλ Φλορ- φοιτητής, Χιλή

Με αυτό τον τρόπο η κινητοποίηση του 2011 άρχισε να μεγαλώνει από 10.000 σε 20.000, 50.000, 100.000, 200.000 για τα φτάσει τα 500.000 άτομα που αποτελούν το κίνημα για τη δημόσια παιδεία στη χώρα μας.

Λουίς Σεπούλβεδα- Συγγραφέας

Αν κάποιος πάει στη Χιλή και ανοίξει ένα σχολικό βιβλίο, την ιστορία που μαθαίνουν τα παιδιά θα δει ότι από το 70-73 δεν υπάρχει τίποτα. Δεν υπάρχουν σελίδες. Δεν υπήρξε κυβέρνηση εθνικής ενότητας, δεν υπήρξε κυβέρνηση του Αλιέντε, ούτε το συλλογικό όνειρο. Δεν υπήρξε το πραξικόπημα.

Παούλ Φλορ- φοιτητής, Χιλή

Ο λαός της Χιλής έχει χάσει την κυριαρχία του. Και θα πρέπει να ανακτήσουμε αυτή την κυριαρχία διότι την έχει αποσπάσει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο. Εάν κάποιος κοιτάξει τη Χιλή είναι σα να βλέπει μέσα από το παράθυρο του νεοφιλελεύθερου μέλλοντος.

Ήταν ένα κοινωνικό πείραμα χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Μια χώρα με κοινωνικές παροχές είχε μετατραπεί στην πιο ιδιωτικοποιημένη και με μεγάλες κοινωνικές ανισότητες  χώρα της Λατινικής Αμερικής. Το πείραμα μπορούσε τώρα  να εφαρμοστεί σε άλλες χώρες.

Κωνσταντίνος Τσουκαλάς- Καθ/της Κοινωνιολογίας παν/μιο Αθηνών

Τελείωσαν τα ψέματα, τελείωσαν τα κοινωνικά κράτη, πρέπει να συρρικνωθούν όλες οι παροχές οι οποίες δινόντουσαν με στόχο  να ανακατανέμουν το εισόδημα και οι ευκαιρίες υπέρ των αδυνάτων  και ο καπιταλισμός πρέπει να δουλέψει με ένα και μόνο στόχο: κέρδη, κέρδη, μεγιστοποίηση, μεγιστοποίηση, μεγιστοποίηση με αποτέλεσμα τα τελευταία 30 χρόνια σε όλον τον κόσμο να έχεις μια συνεχή ανακατανομή πόρων και εισοδήματος, όχι υπέρ της εργασίας αλλά υπέρ του κεφαλαίου.

Το 1980 ο Μίλτον Φρίντμαν απέκτησε στις Η.Π.Α έναν πανίσχυρο οπαδό.

Ρόναλντ Ρέηγκαν

Πρόεδρος Η.Π.Α.

(1981-1989)

Στην παρούσα κρίση η κυβέρνηση δεν είναι η λύση στο πρόβλημά μας. Η κυβέρνηση είναι το πρόβλημα.

Ο νέος πρόεδρος επαγγέλθηκε ρήξη με το παρελθόν και ιδίως με τις κοινωνικές δαπάνες.

Ρόναλντ Ρέηγκαν

Πρόεδρος Η.Π.Α.

(1981-1989)

Απορρίπτω τις πολιτικές του παρελθόντος, τις πολιτικές φορολογίας επί φορολογιών εξόδων επί εξόδων εκλογών επί εκλογών. Φέραμε μια σιωπηλή επανάσταση στην αμερικανική κυβέρνηση.

To 1982  ο αμερικανός πρόεδρος βρέθηκε αντιμέτωπος με μία  πρωτοφανέρωτη κρίση χρέους. Το Μεξικό δεν μπορούσε να αποπληρώσει τα δάνεια του στις αμερικανικές τράπεζες.

Ντέιβιντ Χάρβεϊ- Καθ/της Ανθρωπολογίας, παν/μιο City N.Υόρκη

Εάν δεν είχε πληρώσει το Μεξικό τα χρέη του θα χρεοκοπούσαν οι τράπεζες της Νέας Υόρκης. Οπότε η κυβέρνηση Ρέηγκαν ήταν αντιμέτωπη με το πρόβλημα πώς να σώσει τις τράπεζες επενδύσεων της Νέας Υόρκης που είχαν δανείσει όλα αυτά τα χρήματα στο Μεξικό.

Η αμερικανική κυβέρνηση ζήτησε από το διεθνές νομισματικό ταμείο να επεξεργαστεί ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.

Ντέιβιντ Χάρβεϊ- Καθ/της Ανθρωπολογίας, παν/μιο City N.Υόρκη

Για να το κάνει αυτό, εφάρμοσε ένα ρυθμιστικό πρόγραμμα που μειώνει το βιοτικό επίπεδο των Μεξικανών κατά 20 με 25%  μέσα σε πέντε χρόνια. Έτσι έσωσαν τις τράπεζες της Νέας Υόρκης. Ξεχρέωσαν τους τραπεζίτες φορτώνοντάς το στους Μεξικανούς.

Στέφανι Γκρίφιθ  Τζόουνς –οικονομολόγος

Το Μεξικό ήταν αφοσιωμένο σε μία μεικτή οικονομία.  Μεγάλος ρόλος για το κράτος, προστασία. Όταν συνέβη η μεξικανική κρίση χρέους στις αρχές του ’80 το μοντέλο άλλαξε ολοκληρωτικά. Προέκυψε μία πολύ ελεύθερη αγορά και το Μεξικό ήταν πολύ  φτωχότερο αργότερα.  Δυστυχώς, φαίνεται πως δε μαθαίνουμε από τα λάθη μας.

Μια από τις χώρες που πιάστηκαν στο δίχτυ του χρέους ήταν η Αργεντινή. Το 1976 ένα στρατιωτικό πραξικόπημα ανέτρεψε την κυβέρνηση της Ισαβέλλας Περόν.

Οι Chicago Boys κατέλαβαν κρίσιμα οικονομικά πόστα στη κυβέρνηση της Αργεντινής. Όπως και στη Χιλή επέβαλαν δραστικές οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές.

Μέσα σε ένα χρόνο, οι μισθοί έχασαν το 40% της αξίας τους.

εργοστάσια έκλεισαν, οι άνεργοι και οι φτωχοί πολλαπλασιάστηκαν.  Η χούντα δανείστηκε μεγάλα ποσά τα οποία η χώρα τα επόμενα χρόνια  δεν μπορούσε να αποπληρώσει.

Άλαν Σίμπιλς – Καθ/της Πολ. Οικονομίας,  Μπουένος Άϊρες

Η Αργεντινή βρέθηκε σε ένα φαύλο κύκλο χρέους και ο μόνος τρόπος να βρει περισσότερα χρήματα για να χρηματοδοτήσει αυτόν το φαύλο κύκλο ήταν να πάει στο ΔΝΤ. Το ΔΝΤ επέβαλε μέτρα λιτότητας που επιδείνωσαν την κατάσταση και έτσι η Αργεντινή έπρεπε να δανειστεί περισσότερα χρήματα.

Κάτοικος Αργεντινής

Έχω εφτά παιδιά και δεν έχω δουλειά. Δεν έχω κρεβάτι, δεν έχω αυτοκίνητο. Είμαστε άποροι.

Η χούντα δανείσθηκε μεγάλα ποσά τα οποία η χωρα, τα επόμενα χρόνια, δεν μπορούσε να αποπληρώσει. Ο Άλαν Σίμπιλς  είναι καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο Μπουένος Αιρες.

Άλαν Σίμπιλς – Καθ/της Πολ. Οικονομίας,  Μπουένος Άϊρες

Ο μισός πληθυσμός βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας. Σχεδόν ο μισός πληθυσμός είναι άνεργος ή υποαπασχολείται. Αυτό κράτησε τέσσερα χρόνια και οδήγησε στην κρίση που όλοι γνωρίζουμε.

Φερνάντο Ντε Λα Ρούα – Πρόεδρος Αργεντινής (1999-2001)

Κήρυξα κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για όλη τη χώρα.

Φερνάντο Ντε Λα Ρούα – Πρόεδρος Αργεντινής (1999-2001)

Λόγω αυτών των βίαιων γεγονότων ας μην παρασυρθούμε.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Μπιλ Κλίντον συνέχισε την πολιτική του Ρέηγκαν. Το 1999 κατήργησε ένα νόμο που είχε ψηφίσει ο πρόεδρος Ρούσβελτ απάντηση στο κραχ του 1929. Ο νόμος του Ρούσβελτ επέβαλλε τον διαχωρισμό των τραπεζών σε επενδυτικές και εμπορικές. Ήθελε να αποτρέψει  τη συγκέντρωση μεγάλης οικονομικής και πολιτικής δύναμης στους τραπεζίτες καθώς και τα φαινόμενα αχαλίνωτης κερδοσκοπίας που είχαν οδηγήσει στο παγκόσμιο κραχ.

Η απόφαση του Κλίντον άλλαξε δραματικά τους κανόνες του παγκόσμιου οικονομικού παιχνιδιού.

Στέφανι Γκρίφι Τζόουνς –οικονομολόγος

Οι καλοί τραπεζίτες όπως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ξέρουμε πώς πρέπει να είναι. Χρηματοδοτούσαν τις υποδομές, χρηματοδοτούσαν εταιρείες και δεν έπαιρναν τόσο υψηλούς μισθούς.

ΤΡΑΠΕΖΑ

Η τράπεζα είναι ένα καλό μέρος να φυλάς τα χρήματά σου. Εδώ ο κύριος Άνταμς κάνει μια κατάθεση.

-Έχετε αποταμιεύσει πάνω από 4.000 δολάρια.

-  Σωστά κύριε Σμιθ.

-  Έχω αποταμιεύσει το 80% του κεφαλαίου που θα χρειαστώ για να ξεκινήσω την επιχείρησή μου.

-  Και τώρα επιθυμείτε να δανειστείτε 1.000 δολάρια επιπλέον.

-  Σωστά.

Έτσι λειτουργούσαν οι τράπεζες για πάρα πολλά χρόνια.  Οι πελάτες τους κατέθεταν χρήματα και έπαιρναν δάνεια.

-  Νομίζω ότι μπορούμε να σας δώσουμε αυτό το δάνειο.

-  Μια χαρά.

-  Θα χρειαστεί εγγύηση η τράπεζα.

-  Όχι, δε νομίζω.

Αφού θα βάλετε το 80% του αρχικού κεφαλαίου από τις αποταμιεύσεις σας. Εξ’ άλλου είστε πελάτης μας για αρκετό καιρό.

-  Σας έχουμε εμπιστοσύνη.

-  Χαίρομαι.

-  Εδώ υπογράφετε.

Με το παλιό σύστημα, τα χρήματα με τα οποία, κάθε μήνα, ο κ. Άνταμς  εξοφλούσε το δάνειο του, πήγαιναν στην τράπεζα του. Γι’ αυτό και οι τράπεζες ήταν προσεκτικές για το πόσο και σε ποιόν δάνειζαν.  Το ίδιο προσεκτικές ήταν και με τα χρήματα των καταθετών τους, τα οποία επένδυαν. Με τις αλλαγές που έγιναν τη δεκαετία του 90 οι τράπεζες άρχισαν να εκδίδουν τοξικά προϊόντα χωρίς να νοιάζονται για τις συνέπειες που  φόρτωναν σε άλλες τράπεζες ή στους καταναλωτές. Μοναδικός στόχος ήταν το μεγαλύτερο κέρδος.

Ήταν ένας καπιταλισμός καζίνο, που κάποια στιγμή θα έπεφτε έξω. Το 2008 έσκασε στις ΗΠΑ με  τη φούσκα των ακινήτων. Εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανοί δεν είχαν να πληρώσουν τα  στεγαστικά τους δάνεια. Μια τράπεζα κατέρρευσε.

Και οι υπόλοιπες ήταν εκτεθειμένες. Η αμερικανική κυβέρνηση αντιμετώπιζε ένα δίλημμα. Αν έπρεπε να σώσει τα νοικοκυριά ή τις τράπεζες.

Τζορτζ Ο.Μπους – Πρόεδρος Η.Π.Α. (2001-2009)

Προτείνω η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να μειώσει το ρίσκο που δημιουργήθηκε από αυτό το προβληματικό ενεργητικό και να παράσχει επείγουσα οικονομική βοήθεια ώστε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αποφύγουν τη χρεοκοπία.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Οι κυβερνήσεις παρενέβησαν και έσωσαν το τραπεζικό σύστημα αλλά το κακό είναι ότι το έσωσαν χωρίς ανταλλάγματα. Αντί να σώσουν τις τράπεζες και το τραπεζικό σύστημα μόνο, έσωσαν πρωτίστως τους τραπεζίτες και τους μετόχους, αυτοί που θα έπρεπε να έχουν υποστεί τις επιλογές που είχαν κάνει, τις παράτολμες.

Ανάμεσα στις τράπεζες που κατείχαν αμερικανικά τοξικά ομόλογα ήταν και ευρωπαϊκές. Ο Λίο Πάνιτς είναι καθηγητής πολιτικής οικονομίας.

Λίο Πάνιτς  Καθ/της πολιτικής οικονομίας, παν/μίο York, Καναδάς

Στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή μαύρων στο Κλίβελαντ, όπου υπήρχαν ενυπόθηκα δάνεια και στη συνέχεια ανικανότητα εξόφλησής τους, ξέρετε σε ποιον άνηκαν οι περισσότερες υποθήκες; Στη Deutsche Bank.

Αναπόφευκτα η παγκόσμια οικονομική κρίση περνούσε τον ατλαντικό και έφτανε στην Ευρώπη.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Άρα λοιπόν, δε μιλάμε για ένα ελληνικό πρόβλημα και μια ελληνική κρίση, μιλάμε για ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα, ένα παγκόσμιο τραπεζικό πρόβλημα, μια πανευρωπαϊκή κρίση. Τι μέγα ψέμα ότι ξεκινάει από την Ελλάδα! Τι αδικία!

Τη δεκαετία του 2000, 17 χώρες τις Ευρώπης υιοθέτησαν το ευρώ ως κοινό νόμισμα. Παντού υπήρχαν πανηγύρια και χαρές. Στην Ελλάδα όπως και στην Ιταλία.

Ρομάνο Πρόντι – Πρόεδρος Ευρ. Επιτροπής (1999-2004)

Μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση… θα είμαστε οι καλύτεροι

Όμως πολλές χώρες δεν είχαν κάνει την απαραίτητη προετοιμασία.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Ένα ακριβό νόμισμα είναι ένα νόμισμα πολυτελείας, συνεπάγεται έξοδα. Αυτά τα έξοδα ποτέ δεν ήμασταν έτοιμοι να τα αποδεχτούμε. Ποτέ δεν προετοιμαστήκαμε ούτε εμείς, ούτε η Ισπανία, ούτε η Ιταλία.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Η κρίση προετοιμάστηκε. Μετά την ένταξή μας στην Ευρωζώνη, χάναμε συνεχώς ανταγωνιστικότητα, τα πρωτογενή πλεονάσματα άρχισαν να γίνονται πρωτογενή ελλείμματα, το χρέος συνέχισε να αυξάνει.

Το 2004 η τότε κυβέρνηση στην Ελλάδα έκανε μια επιλογή που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εικόνα και την εξέλιξη της χώρας. Προχώρησε σε μια απογραφή αμφισβητώντας τα στατιστικά στοιχεία με τα οποία η προηγούμενη είχε βάλει τη χώρα στην ευρωζώνη.

Γιώργος Αλογοσκούφης – Υπ. Οικονομικών (2004-2008)

Επί των κυβερνήσεών, ευημερούσαν κάποιοι αριθμοί και έπασχε η πραγματική οικονομία των Ελλήνων. Η απογραφή αποκατέστησε την αλήθεια.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Αμφισβητούμε ότι 1ον είμαστε αξιόπιστοι σαν χώρα, σαν έθνος και 2ον τι παραδεχόμαστε; ότι κοροϊδέψαμε εν γνώσει μας και εν ψυχρώ τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και δη ολόκληρο τον κόσμο.  Αυτό είναι ένα φοβερό πλήγμα, ένα φάντασμα, ένα σύννεφο, το οποίο ζει πάνω απ’ την Ελλάδα κι έρχεται να αναζωπυρωθεί μερικά χρόνια αργότερα το 2009, όταν ακολουθώντας στα εφιαλτικά χνάρια Καραμανλή ο Παπανδρέου, αμφισβητεί και κατηγορεί την προηγούμενη κυβέρνηση για την απόκρυψη των στοιχείων του ελλείμματος και την παραποίηση.

Γιώργος Παπανδρέου – Πρωθυπουργός Ελλάδας (2009-2011)

Με ένα τεράστιο έλλειμμα που η Τράπεζα της Ελλάδος εκτίμα ότι θα έχει φέτος το 2009 διπλάσιο σε μέγεθος από αυτό που ισχυριζόταν η προηγούμενη κυβέρνηση πριν από μόλις 10 μέρες.

Το 2009 παρά τη διεθνή οικονομική κρίση η ελληνική οικονομία παρουσίαζε σχετικά καλές επιδόσεις. Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης υποστηρίζει πως η κρίση είχε βαθύτερες αιτίες.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Μέχρι τον Οκτώβριο κεφάλαια εισέρεαν στην Ελλάδα κανονικά και φυσιολογικά, οι οίκοι αξιολόγησης βαθμολογούσαν μέχρι τον Νοέμβριο με άλφα, οι τράπεζες είχαν φοβερές εισροές οι Έλληνες πολίτες φυσιολογικά εμπιστεύονταν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αλλά και οι ξένοι.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Είχαμε μείωση του ΑΕΠ, αλλά ήταν μείωση πολύ μικρότερη από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Θυμάμαι πολύ καλά ότι η ερευνητική ομάδα της Deutsche Bank  προσπαθούσαν να εξηγήσουν πώς γίνεται η Ελλάδα και κάποιες άλλες χώρες σαν την Ιταλία να τα καταφέρνουν καλύτερα στην κρίση αυτή.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Υπάρχει ένα βιβλίο, το οποίο λέει πώς να πεις ψέματα με τη στατιστική.Η λογιστική των κρατών είναι θέμα πολιτικών αποφάσεων, μπορείς να αποφασίσεις να περάσεις το έλλειμμα, τα πάντα. Ένα swap το οποίο λήγει σε 5-10 χρόνια δεν το παίρνω ολόκληρο να το βάλω στο έλλειμμα μιας χρονιάς. Το διαιρώ τουλάχιστον και το μεταφέρω στο μέλλον. Αυτά που έγιναν λογιστικά δεν εξηγούνται.

Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης υποστηρίζει ότι η κρίση είχε βαθύτερες αιτίες.

Στέλιος Κούλογλου

Υπάρχει μια διαφορετική θεωρία εδώ πέρα που λέει ότι παρά τα προβλήματα, η Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, από πλευράς ας πούμε οικονομικών δεικτών, πήγαινε πέρα από το έλλειμμα, πήγαινε καλά

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Η ανάπτυξη που είχαμε το 2001 μέχρι το 2009 ήταν επίπλαστη. Τι εννοώ επίπλαστη; Στηρίχθηκε σε δάνεια λόγω της μείωσης των επιτοκίων μετά την ένταξή μας στην Ευρωζώνη και των νοικοκυριών και του κράτους. Το χρέος εκτινάχθηκε.

Ο κύριος Ρουμελιώτης διηγείται στο βιβλίο του  το παρασκήνιο των οικονομικών περιπετειών της Ελλάδας. Λέει ότι το ΔΝΤ είχε αρχίσει να προειδοποιεί από πολύ νωρίτερα ότι έπρεπε να ληφθούν μέτρα. Για να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Είναι μια θα ‘λεγα κακή στιγμή της πολιτικής και οικονομικής ιστορίας της χώρας. Ο κύριος Προβόπουλος, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας είχε προειδοποιήσει απ’ τις αρχές του 2009, τον κύριο Κώστα Καραμανλή, στη συνέχεια τον κύριο Παπανδρέου.. στη συνέχεια τον κύριο Παπανδρέου μαζί με τον κύριο Παπακωνσταντίνου και  την κυρία Κατσέλη, ότι το έλλειμμα βαίνει προς διψήφιο αριθμό.

Λούκα  Κατσέλη – Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010)

Στην συζήτηση αυτή με τον κ. Προβόπουλο ουσιαστικά επιβεβαιώθηκε αυτή η ανησυχία όλων για αυτό το θέμα. Εγώ προσωπικά δυο εβδομάδες είχα βγει και είχα μιλήσει ανοιχτά για το δημοσιονομικό και τον εκτροχιασμό της χώρας, το εάν ήταν το 9% το έλλειμμα η 10 η 12% λίγη σημασία είχε. Βρισκόμασταν ήδη σε επιτήρηση και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός ήταν γνωστός.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Αποστασιοποιήθηκε εντελώς ο κύριος Παπακωνσταντίνου, η καινούρια κυβέρνηση, άφησε τα πράγματα να εξελίσσονται από μόνα τους και είπε τι να κάνουμε, αυτά τα στοιχεία έδωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, ο κύριος Προβόπουλος κλπ, και εμείς τα μεταφέρουμε στην Ε.Ε. Άδολοι κομιστές επιστολών, ας πούμε. Πραγματικά. Καταλάβαινε κανείς τότε ότι πάλι κρύβεται ένα μικροκομματικό παιχνίδι από πίσω.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Η κυβέρνηση που εκλέχθηκε  τον Οκτώβριο θέλησε να συμβιβάσει προεκλογικές θα ‘λεγα υποσχέσεις με τη δύσκολη οικονομική κατάσταση, δεν της βγήκε, δεν πήρε τα μέτρα έγκαιρα.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Είναι σαν να θέλαμε να φουσκώσουμε το έλλειμμα για να δείξουμε ότι είμαστε το επίκεντρο μίας κρίσης. Τα στοιχεία λοιπόν τι δείχνουν; Ότι υπήρξε μια προβληματική προσέγγιση στο πώς 1ον, επικοινωνήσαμε το όποιο πρόβλημα είχαμε και 2ον, στη συνέχεια δράσαμε εντείνοντας το όποιο πρόβλημα είχαμε.

Η νέα κυβέρνηση είχε συμφέρον να παρουσιάσει το έλλειμμα υψηλό ώστε να δικαιολογηθούν τα μέτρα που δίσταζε να πάρει. Η κυβέρνηση δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι ο οικονομικός πόλεμος είχε μεταφερθεί στην Ευρώπη και ότι η Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα εκτεθειμένη.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Το δράμα είναι ότι αυτή την εποχή γίνανε ανακατατάξεις τόσο σημαντικές σε διεθνές επίπεδο που άλλαξαν τρόπο σκέψης οι αγορές και φιλοσοφία εντελώς. Εκεί που μέχρι τότε πίστευαν ότι δάνειζε άφοβα τα χρήματά σου στα κράτη διότι τα κράτη δεν πτωχεύουν, τώρα επειδή ακριβώς είχε μεσολαβήσει η πιστωτική κρίση οι επενδυτές και αυτοί που δανείζουν γενικά, οι αγορές, ξαφνικά βρέθηκαν απέναντι τους με πελάτες  που είχαν τεράστιες δανειακές ανάγκες.

Λούκα  Κατσέλη – Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010)

Αυτό που δεν τέθηκε τότε και ήταν από τον κ. Προβόπουλο, έχει την θεσμική αρμοδιότητα δεν τέθηκε καθόλου στη συζήτηση το ζήτημα των αγορών, δηλαδή υπήρχε κίνδυνος οι αγορές να κλείσουν. Και αν θέλετε βαδίζαμε όλο το δεύτερο εξάμηνο του 2009 με την υπόθεση  η χώρα να μπορεί να βγει στις αγορές από τον Ιανουάριο του 10 και μετά και αντλήσει περίπου τα 60 δις που ήταν τότε  η απαιτούμενη πόροι  για την διεθνή κεφαλαιαγορά.

Η κυβέρνηση δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι ο οικονομικός πόλεμος είχε μεταφερθεί στην Ευρώπη και ότι η Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα εκτεθειμένη. Δύο μήνες μετά τις εκλογές στο εσωτερικό της υπήρχαν διαφορές για το είδος των μέτρων που έπρεπε να ληφθούν.

Λούκα  Κατσέλη – Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010)

Πριν το Ζάππειο έλεγα οτι οι περικοπές μισθών και συντάξεων είναι από τα πιο αναποτελεσματικά μέτρα για να κάνεις δημοσιονομική εξυγίανση. Ο λόγος είναι περικόπτοντας μισθούς και συντάξεις, βασικα μειωνεις την αγοραστικη ζητηση στην αγορα..  και δεν θα εχεις τα εσοδα που επιδιωκεις αν εχεις. Εαν  υπηρχε γνωση και προειδοποιηση οτι θα κλειανε οι αγορες ισως και βαζω ισως να μπορουσε η χωρα να βγει και να δανειστει πριν τον Δεκεμβριο του 2009. Αυτο δεν ηταν στο ραντυαρ της ελληνικης κυβερνησης, ουτε της τραπεζας της εκλλαδος. προχωρουσαμε χωρις να λαβουμε υποψη οτι θα μπορυσε να κλεισουν οι αγορες.

Τα προηγούμενα χρόνια η ηγεσία της Γερμανίας είχε συχνά επικρίνει της αγορές για την απληστία τους.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης, είχαμε πάρα πολλές περιπτώσεις ανώτατων θεσμικών παραγόντων της Γερμανίας, που όχι απλώς επέκριναν τις χρηματοοικονομικές αγορές αλλά χρησιμοποιούσαν γλώσσα της Βίβλου και της Αποκάλυψης, για σμήνη ακριδών.

Η ίδια η Μέρκελ είχε κατακρίνει της αγορές και τη διάσωση των τραπεζών με τον τρόπο που είχε γίνει στις ΗΠΑ.

Άνγκελα Μέρκελ- Γερμανίδα Καγκελάριος

Είναι κάτι πολύ ύπουλο. Πρώτα οι τράπεζες απέτυχαν, μετά ανάγκασαν τις κυβερνήσεις να τις βοηθήσουν και παρέσυραν την παγκόσμια οικονομία σε μία βαθιά τρύπα και αναγκαστήκαμε να δημιουργήσουμε πακέτα διάσωσης.

‘Όμως τώρα που η κρίση είχε περάσει στην Ευρώπη κινδύνευαν και οι γερμανικές τράπεζες.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Όταν λοιπόν διαπιστώθηκε ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό πρόβλημα ήταν τεράστιο, ήταν πολλών τρις πρόβλημα, η Γερμανία έπρεπε να αποφασίσει πώς θα περάσει το μήνυμα στους Γερμανούς ότι πρέπει να σωθούν οι τράπεζες. Ποιες τράπεζες; Αυτές που κατηγορούσε η ίδια η Μέρκελ ότι προκάλεσαν το κακό.

Άνγκελα Μέρκελ- Γερμανίδα Καγκελάριος

Αν μας έχει δείξει κάτι η ευρωπαϊκή κρίση χρέους  είναι ότι η ανεύθυνη  δημοσιονομική πολιτική ενός μόνο κράτους μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητας όλης της ευρωζώνης.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Είναι το μεγαλύτερο ψέμα που μπορείς να πεις. Βγάλτε την Ελλάδα από χώρα. Δεν μπήκε ποτέ στην ευρωζώνη. Ξεχάστε τη. Ας πούμε ότι η Ελλάδα δεν έμπαινε ποτέ και φτάνουμε στο 2009. Έκθεση του Φεβρουαρίου του ’09, μιλάει για 20,5 τρισεκατομμύρια τοξικά περιουσιακά ευρωπαϊκά τραπεζικά στοιχεία. Πιστεύετε ότι αυτά τα τοξικά στοιχεία δεν θα υπήρχαν άμα η Ελλάδα δεν ήταν μέλος της ευρωζώνης; Θα υπήρχαν. Η Ελλάδα απλά χρησιμοποιήθηκε για να μπορέσουν να δικαιολογήσουν το πώς θα αντιμετώπιζαν τα προβλήματα που υπήρχαν.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Και είναι κρίμα δηλαδή,  δεν αξίζει αυτή την τύχη η Ελλάδα. Επί 15 χρόνια είχαμε ένα χρέος που κυμαινόταν γύρω στο 100% του ΑΕΠ. Είχαμε τεράστια προβλήματα, προφανώς δημοσιονομικά αλλά αυτά δεν μας εμπόδιζαν να αναπτυσσόμαστε ως οικονομία. Δεν είχαμε πρόβλημα αναχρηματοδότησης αυτού του χρέους. Τα καταφέρναμε να το αναχρηματοδοτούμε.

Στις αρχές του 2010 τα επιτόκια της Ελλάδας άρχισαν να ανεβαίνουν. Μία χώρα της ευρωζώνης δεχόταν κερδοσκοπική επίθεση.

Λούκα  Κατσέλη – Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010)

Δυστυχως όταν ξεσαπσε το τσουναμι της χρηματοπιστωτικης κρισης τα μεσα δεκεμβριου και μετα από τα μεσα του γεναρη  δεν υπηρξε ευρωπαικη απαντηση και αυτή είναι η μεγαλη ευθύνη αν θελετε των ευρωπαικων οργανων, διοτι εάν τοτε υπηρχε μαζικη παρεμβαση της ευρωπαικης κεντρικης τραπεζας και του ευρωπαικων κρατων στην  αγορα ομολογων, θα μπορουσε να ειχε σταθεροποιηθει η κατασταση και να μην ειχαμε οδηγηθει στην κριση που οδηγηθηκαμε.

Γιώργος Δουράκης – Οικονομολόγος –καθηγητής Α.Π.Θ.

Δεν θέλησε η Μέρκελ να συμπράξει με τον Σαρκοζί και όταν είδε ο Σαρκοζί ότι δεν συμπράττει η Μέρκελ στην πραγματικότητα δεν έγινε απολύτως τίποτα.

Αντίθετα με την Ελληνική πλευρά, η Γερμανία αντιλήφθηκε γρήγορα ότι  η επίθεση εναντίον του ευρώ παράλληλα με την αδυναμία της Ελλάδας να δανειστεί απειλούσαν και τη δική της οικονομία.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Σαν Ευρώπη θεωρήσαμε δεδομένο κάποια στιγμή, αποκτήσαμε μια ψευδαίσθηση ότι θα είμαστε αλληλέγγυοι και ότι πράγματα όπου ζήσαμε στο παρελθόν δε θα τα ξαναζήσουμε. Ψέμα. Η Γερμανία είναι ένα κράτος το οποίο πρωτίστως εξυπηρετεί τα δικά του συμφέροντα. Αν αυτά κάποια στιγμή συγκρουστούν με τα συμφέροντα της Ελλάδας, θα κάνει τα πάντα για να εξυπηρετήσει πρωτίστως τα δικά της συμφέροντα.

΄Ίαν Κρέγκελ –Ερευνητής Οικονομολόγος

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε και αυτή παρόμοια πολιτική. Είχαν μια επιλογή ή να σώσουν τις τράπεζες ή να σώσουν τα νοικοκυριά που έχαναν τα σπίτια τους. Ποιον επέλεξαν να σώσουν; Τις τράπεζες. Οπότε ήταν πολύ σαφής η επιλογή στο αν θα σώσουν την Ελλάδα ή τις τράπεζες. Επέλεξαν τις τράπεζες.

Άνγκελα Μέρκελ

Γερμανίδα Καγκελάριος

Έχουμε θέσει της βάσεις για μια νέα Ευρώπη, με σταθερότητα, αλλυλεγύη και εμπιστοσύνη.Οι γνώστες χειροκροτούν.

Τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης είχαν αρχίσει να κατηγορούν τους Έλληνες για τεμπέληδες και διεφθαρμένους. Όχι μόνο η σκανδαλοθηρική Bild  αλλά και πιο αξιοπρεπή έντυπα όπως το Focus.

Έμπερχαρντ Ροντχολντζ  – δημοσιογράφος

Ίσως από τα πιο αισχρά είναι ο τίτλος βέβαια, αυτή η εικόνα, αλλά και το περιεχόμενο, πολλές σελίδες, έχει επηρεάσει πολλούς ανθρώπους.  Το αναγνωστικό κοινό του Focus είναι αστικό, δεξιο-αστικό μπορούμε να πούμε, αλλά και μορφωμένοι άνθρωποι το διαβάζουν και ίσως πιστεύουν αυτά που γράφει εκεί μέσα.Όχι να γράφουν αυτά που γράφουν δηλαδή  Focus και Σία, εγώ ντρέπομαι πάρα πολύ.

Ο Έμπερχαρντ Ρόντχολντζ  είναι δημοσιογράφος και ιστορικός. Το 1956, όταν ήταν ακόμη μαθητής, κατέβηκε στην Ελλάδα, με μια παρέα φίλων για διακοπές. Η ζωή του άλλαξε όταν έμαθε για τα εγκλήματα πολέμου των Γερμανών.

Έμπερχαρντ Ροντχολντζ  – δημοσιογράφος

Για το Δίστομο και τα Καλάβρυτα δεν είχαμε μάθει. Παρόλο που ο πατέρας ενός από την ομάδα μας ήταν στον πόλεμο στην Ελλάδα, ήταν επί κατοχής στην Ελλάδα και στην Γιουγκοσλαβία και ήξερε όλα τα πράγματα αυτά και δεν μας είχε πει τίποτα.

Ασχολήθηκε με  τη δημοσιογραφία και αποφάσισε να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για τα Καλάβρυτα. Ήταν η πρώτη φορά που το ολοκαύτωμα παρουσιάστηκε στη γερμανική τηλεόραση. Σε ένα πρόσφατο βιβλίο του σκιαγραφεί το πραγματικό πορτρέτο της Ελλάδας και είναι εξοργισμένος με τα άρθρα που στρέφονται εναντίον της.

Έμπερχαρντ Ροντχολντζ  – δημοσιογράφος

Ένα τέτοιο περιοδικό έχει ένα πολιτιστικό συντάκτη που είναι τόσο αμόρφωτος που δεν ξέρει ούτε Ελύτη, ούτε Σεφέρη, δηλαδή δεν ξέρει ούτε τους δύο Νόμπελ, μη μιλάμε για Καβάφη, Ρίτσο κτλ.

Δυστυχώς όταν τέτοιοι δημοσιογράφοι βρίσκονται σε τέτοια θέση και γράφουν  για την Ελλάδα αυτό δημιουργεί μια εικόνα πολύ άσχημη.

Ζαν Κατρεμέρ- Δημοσιογράφος Liberation

Αυτό με είχε σοκάρει βαθιά. Το να αντιμετωπίζουμε τον ελληνικό λαό ως κλέφτες . Δεν χαρακτηρίζουμε έτσι ένα λαό.

Απόσπασμα από τη γερμανική τηλεόραση

Για να καταλάβουμε καλύτερα τη σημερινή Ελλάδα θα πρέπει να πάμε μακριά! Συγκεκριμένα μέχρι την αρχαιότητα. Καθώς η εφευρετικότητα των αρχαίων Ελλήνων χαρακτηρίζει έως σήμερα την τέχνη και τον πολιτισμό μας. Εφεύραν τον πρωκτικό έρωτα. Την ένταξη στο ευρώ οι Έλληνες την εξαπάτησαν  καθώς κρύφτηκαν στον τρωικό κουμπαρά και μέσα γινόταν χαμός. Ας πούμε πως δεν  τα καταφέρνουν οι Έλληνες, μπορεί να συμβεί μια εποικοδομητική πρόταση για την Ευρώπη. Να πωληθεί η Ελλάδα στην Τουρκία θα χαρούν όλο και αργά ή γρήγορα.

Το Φεβρουάριο του 2010 ο Γιώργος Παπανδρέου τοποθέτησε τον Παναγιώτη Ρουμελιώτη εκπρόσωπο της Ελλάδα στο ΔΝΤ. Ο κύριος Ρουμελιώτης υποστηρίζει ότι δεν ήταν αναπόφευκτη η προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης και στο μνημόνιο.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Ενθυμούμαι ότι μόλις πήγα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο από τις συζητήσεις με τους Αμερικανούς και με τον Στρος Καν προέκυψε ένα πολύ βασικό ερώτημα: πώς η Ελλάδα δε θα αποκλειστεί από τις αγορές.

Και οι αρχικές εκτιμήσεις, και του Ταμείου και τους Στρος Καν προσωπικά ήτανε ότι  θα εξακολουθήσει να έχει πρόσβαση στις αγορές.

Γίωργος Παπανδρέου – Πρωθυπουργός Ελλάδας( 2009-2011)

Η εμπειρία μας, μας έχει διδάξει , δήξει ότι στον κόσμο της παγκόσμιας αγοράς χρειάζεται και το όπλο πάνω στο τραπέζι. Ώστε να μας αφήσουν ήσυχοι οι κερδοσκόποι.

Επικεφαλής του ΔΝΤ, ήταν ο Ντομινίκ Στρος Καν  που βρισκόταν για μήνες σε επαφή με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ήταν διατεθειμένος  να δώσει το πιστόλι που ζητούσε η ελληνική πλευρά.  Να άνοιγε μια πίστωση στην Ελλάδα μέχρι να αποφάσιζαν οι ευρωπαίοι εταίροι πως θα αντιμετώπιζαν την κρίση.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Το Ταμείο είχε πει και οι Αμερικανοί είχαν συμβουλεύσει την ελληνική κυβέρνηση να ζητήσει εκ των προτέρων μια γραμμή, χρηματοδοτική γραμμή απ’ το Ταμείο χωρίς να την χρησιμοποιήσει αλλά με το ενδεχόμενο ότι θα τη χρησιμοποιήσει.Σας θυμίζω ότι μέχρι και τον Απρίλιο του 2010 οι αγορές ήταν ανοιχτές για την Ελλάδα.

Ήταν ένα μέσο να καλμάρουν οι αγορές. Ο Ρουμελιώτης υποστηρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν το χρησιμοποίησε.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Νομίζω ότι αυτό ήταν ένα τεράστιο λάθος, θα έπρεπε να έχει χρησιμοποιηθεί αυτή η διαδικασία.

Στέλιος Κούλογλου

Αυτό το πιστόλι στο τραπέζι, για το οποίο μιλούσε ο κ. Παπανδρέου ζητώντας απ’ τους Ευρωπαίους να του δώσουνε κάποια βοήθεια, όχι ακριβώς να του πουν ποιον θα βοηθήσουνε σε περίπτωση ανάγκης. Κι εδώ έχει το πιστόλι αλλά δεν το παίρνει.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Έγιναν, κύριε Κούλογλου, πάρα πολλά    σφάλματα και η χώρα μας αυτή τη στιγμή πληρώνει ένα μεγάλο τίμημα.

Γιούργκεν Τριτίν – Πρόεδρος Κ.Ο Πρασίνων

Αλλά η αλήθεια είναι ότι εμποδίζετε το ΔΝΤ εδώ και έξι εβδομάδες να δράσει σε αυτά τα θέματα. Ρωτήσαμε τον Στρος Καν πως γινόταν και είπε πως αν είχαμε ενεργήσει τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο  τότε θα μιλούσαμε για  μικρότερα ποσά.

Στέλιος Κούλογλου

Περιγράφετε ένα περιστατικό που ο Στρος Καν σας καλεί και λέει έχω και καλά νέα και κακά νέα. …

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Ναι τότε ο Στρος Καν επιχειρούσε να πείσει τους Ευρωπαίους να ενεργοποιήσουν το μηχανισμό που είχαν αποφασίσει για την Ελλάδα σε μια προσπάθεια να κρατήσει την Ελλάδα μες στις αγορές. Με καλεί λοιπόν στο γραφείο του και μου λέει: έχω καλά νέα γιατί έπεισα μεν τους Ευρωπαίους να ενεργοποιήσουν το μηχανισμό αλλά έχω και κακά νέα διότι δυστυχώς ενέργησαν πάρα πολύ καθυστερημένα, δεν μπήκε η Ελλάδα στον προληπτικό μηχανισμό χρηματοδότησης. Και οι αγορές πλέον αύξαναν τα επιτόκια, επιτόκια με τα οποία πλέον η Ελλάδα δεν μπορεί να δανείζεται διότι είναι πολύ ψηλά.

Γίωργος Παπανδρέου – Πρωθυπουργός Ελλάδας( 2009-2011)

Έχω ήδη δώσει εντολή στον υπουργό οικονομικών  να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες.

Άνγκελα Μέρκελ

Γερμανίδα Καγκελάριος

Είναι ένα σταθερό πρόγραμμα σε βάθος ετών είναι σαφές πως ο δρόμος θα είναι μακρύς και κουραστικός, αλλά είναι επιβεβλημένος.

Γίωργος Παπανδρέου – Πρωθυπουργός Ελλάδας( 2009-2011)

Είμαι απόλυτα βέβαιως ότι θα τα καταφέρουμε.Αρκεί εμείς οι Έλληνες να πιστέψουμε στις δυνατότητές μας, τις αξίες μας, στον ίδιο μας τον εαυτό. Ευχαριστώ.

Απόσπασμα από εκπομπή Hart Aber Fair

28.04.10

Απίστευτό κι όμως αληθινό αλλά αυτές είναι εικόνες σχεδόν πριν από τη χρεοκοπία. Αντί για την έδρα της κυβέρνησης κάνει δηλώσεις με φόντο το ειδυλλιακό λιμάνι του νησιού. Κύριε Χατζημαρκάκη, ποιόν εμπιστεύεται κανείς, εκείνον με μαύρους κύκλους στα μάτια από την πολλή δουλειά ή εκείνον κάτω από τον ήλιο;

Καλεσμένος στην εκπομπή ήταν και ο ηθοποιός Κώστας Παπαναστασίου διάσημος στη Γερμανία.

Κώστας Παπαναστασίου- Ηθοποιός

Ήμασταν οι περί του φτυσίματος πολίτες στη Γερμανία. Όταν ακούγανε ελληνικά, όλοι σουφρώνανε το πρόσωπό τους. Όταν, μάλιστα, βλέπανε και κάπου την ελληνική σημαιούλα, κάπου σε ένα παζάρι που ήταν ελληνικά προϊόντα, δεν πηγαίνανε καθόλου προς τα εκεί.

Πίτερ Σπίγκελ

Ανταποκριτής Financial Times

Είναι δάνεια. Και είναι δάνεια που θα αποπληρωθούν. Και δεν νομίζω πως οι Γερμανοί το έχουν εξηγήσει επαρκώς αυτό. Δε νομίζω πως κανείς στην Ευρώπη το έχει εξηγήσει αυτό στους ψηφοφόρους. Δεν είναι δωρεάν χρήματα αυτά. Είναι δάνεια με πολύ  υψηλό επιτόκιο. Τα οποία κάποια στιγμή, θα αποπληρωθούν.

Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ

Γάλλος Ευρωβουλευτής

Όταν δανειζόμαστε με επιτόκια 1,5 ή 3 % και μετά τα δανείζουμε στην Ελλάδα με 3,5 ή 6 % βγάζουμε χρήματα εις βάρος της Ελλάδας! Αυτό είναι απαράδεκτο!

Το μνημόνιο που συνόδευε τη νέα δανειακή συμφωνία περιείχε εξαιρετικά σκληρούς όρους. Στο βιβλίο του ο Παναγιώτης Ρουμελίωτης υποστηρίζεί ότι οι δανειστές γνώριζαν από την αρχή ότι το μνημόνιο δεν έβγαινε.

Στέλιος Κούλογλου

Πώς είναι δυνατόν το ταμείο, το οποίο είναι έχει τη φήμη ενός σκληρού οργάνου που κοιτάει τα λεφτά του, θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει ένα πρόγραμμα που εξαρχής ήξερε ότι δε θα βγει;

Δεν είναι η 1η φορά που το ταμείο χρηματοδοτεί προβληματικά προγράμματα. Σας θυμίζω μόνο για παράδειγμα το θέμα της Αργεντινής.

Στέλιος Κούλογλου

Το Δ.Ν.Τ. κι άλλες φορές είχε παρουσιάσει προγράμματα, τα οποία είχαν αποτύχει, όπως της Αργεντινής αλλά και το πρόγραμμα της Αργεντινής δεν ήξερε από την αρχή ότι θα αποτύχει, έτσι δεν είναι; Δεν το θεωρούσε δεδομένο ότι θα αποτύχει.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Το Ταμείο έχει, με βάση το καταστατικό του, το οποίο αναγνωρίζεται απ’ όλη τη διεθνή κοινότητα, έχει απόλυτη προτεραιότητα στην επιστροφή των δανείων του από χώρες που δανείζει. Ακόμα κι αν κουρευτεί το χρέος μιας χώρας το δάνειο του Ταμείου προς τη χώρα αυτή, δεν κουρεύεται.

Στέλιος Κούλογλου

Ο κ. Ρουμελιωτης λεει, τι εδους διαπραγματευσεις δεν εγιναν…ότι υπήρχε κάποιο είδος πανικού ας πούμε.

Λούκα  Κατσέλη – Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (2009-2010)

0.32.40.19 Ενταξει στο πρωτο μηνομονιο, προσωπικα μπορω να το κατανοησω, δηλαδη οι χρονοι ηταν τοσο ασφικτικοι,οι εξελιξεις ηταν τοσο ραγαδαιες.Αυτο δεν σημαινει οτι δεν μπορουσε να υπαρξει διαπραγματευση και ουσιαστικη διαπραγματευση και αμεσως μετα.Δυστυχως δεν συγκροτηθηκε ποτε και δεν εχει συγκροτηθει ακομα και τωρα μια ισχυρη διαπραγματευτικη ισχυρη ομαδα, παρα την εκταση της κρισης,το πρωτογνωρο της κρισης.

Οι όροι του μνημονίου ήταν επίσης εξοντωτικοί. Το ΔΝΤ είχε ζητήσει μακρύτερο χρόνο προσαρμογής και χαμηλότερο επιτόκιο για το νέο δάνειο.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Έπρεπε η περίοδος προσαρμογής να είναι μεγαλύτερη από αυτή που οι Ευρωπαίοι ήθελαν να επιβάλουν στην Ελλάδα. Τέλος, το Ταμείο είπε ότι θα πρέπει οπωσδήποτε το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας από την Ευρωζώνη να είναι χαμηλότερο από το 5% που είχανε αποφασίσει κάτω απ’ την πίεση της Γερμανίας, της Ολλανδίας για να τιμωρήσουν την Ελλάδα που είχε εκτροχιαστεί δημοσιονομικά.

Ο κύριος Παπακωνσταντίνου δεν απάντησε ποτέ στις προτάσεις να μιλήσει στην εκπομπή.

Σε μια ομιλία του στο Χάρβαρντ ο κύριος Παπανδρέου ρωτήθηκε για τις απόψεις του κύριου Ρουμελιώτη.

Γίωργος Παπανδρέου – Πρωθυπουργός Ελλάδας( 2009-2011)

Έκανε κάποιες δηλώσεις. Αλλά αν διαβάσετε το βιβλίο του δεν είναι μακριά από την αλήθεια αλλά δεν την ξέρει όλη γιατί είδε μόνο την μια πλευρά.

Πάνος Παναγιώτου – Οικονομικός αναλυτής-  Δ/ντής ΕΚΤΑ

Είναι δεδομένο ότι η Γερμανία με το ΔΝΤ έκανε διαπραγματεύσεις αλλά η Ελλάδα με το ΔΝΤ και η Ελλάδα με τη Γερμανία, η μια πλευρά δηλαδή η βασική που υπέγραψε δεν έκανε τίποτα απολύτως. Διότι αν έκανε, και οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν σε αυτό το μνημόνιο, ποιος μπορεί να φανταστεί τι στο καλό θα ήτανε το άλλο που μας είχαν προτείνει.

Παναγιώτης Ρουμελιώτης – Πρ. εκπρόσωπος Ελλάδας στο ΔΝΤ

Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών κράτησαν μια φοβική στάση, μια φοβική διαπραγματευτική στάση. Φοβήθηκαν να θέσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τα κρίσιμα θέματα που αφορούσαν το μέλλον της χώρας.

Η Ελλάδα είχε χάσει τον πόλεμο, χωρίς καν να δώσει τη μάχη.

Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα