Η παγίδα του αποπληθωρισμού

paratiritis

H ΕΕ με τους κανόνες που έχει θέσει και-κυρίως-με τον άκαμπτο τρόπο που προσπαθεί να τους επιβάλλει, οδηγεί όσους έχουν την ατυχία να βρεθούν σε κατάσταση οικονομικού σοκ σε μία προδιαγεγραμμένη πορεία προς τη συρρίκνωση. Αυτό βιώσαμε και στην Ελλάδα, με τη συρρίκνωση του ΑΕΠ και αντίστοιχη αύξηση του χρέους. Αν το καλοσκεφτούμε, η περίφημη συνταγή στη πράξη έδειξε ότι έχει αποτύχει, αφού η λιτότητα όχι μόνο δεν συνέβαλλε στο να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επενδυτών, αλλά αντίθετα οδήγησε σε κάμψη και αποπληθωρισμό.

Ένα σπιράλ τρόμου το οποίο –όπως δείχνει και το παράδειγμα της Ιαπωνίας-πολύ δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί.  Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο αποπληθωρισμός –σε αντίθεση με τον πληθωρισμό-δεν έχει κερδισμένους. Πιστωτές και οφειλέτες, εργαζόμενοι και εργοδότες, καταναλωτές και παραγωγοί, ουσιαστικά βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μία οικονομική σχιζοφρένεια η οποία μπορεί να κρατήσει πολλά χρόνια. Πάρτε για παράδειγμα την αμοιβή της εργασίας. Η μαζική περικοπή των αμοιβών της εργασίας στην οποία οδηγεί ο αποπληθωρισμός, προκαλεί στην πραγματικότητα μια κατάρρευση της κατανάλωσης. Οι εργοδότες σίγουρα εξασφαλίζουν φθηνότερο εργατικό δυναμικό, αλλά και λιγότερη ζήτηση για τα προϊόντα τους. Αυτό σημαίνει ότι για να αυξήσουν τις πωλήσεις θα πρέπει να μειώσουν τις τιμές, αλλά με μειωμένη ζήτηση αυτό είναι κάτι που οδηγεί σε περισσότερες απολύσεις.

Οι περίφημες δυνάμεις της αγοράς φυσικά αποδεικνύονται εντελώς αδύναμες να απεγκλωβίσουν τις κοινωνίες. Το μοναδικό εργαλείο που απομένει είναι μια κρατική παρέμβαση, ώστε να σταματήσει η αιμορραγία. Αυτό συνέβη τη δεκαετία του 1930 και σ’ αυτό στοχεύει η πρωτοβουλία Ντράγκι για νομισματική χαλάρωση. Όμως ακόμα και αν οι ηγεσίες θελήσουν να φανούν ευέλικτες, οι άνθρωποι που έχουν υποστεί  τις συνέπειες της προηγούμενης αδιαλλαξίας είναι πλέον καχύποπτοι, απρόθυμοι και έτοιμοι να τις απορρίψουν. Και έτσι η κρίση όχι μόνο μετατρέπεται σε πολιτική, αλλά διαχέεται παντού...