Νέα Κρήτη
ΓΚΡΙΖΟ ΦΟΝΤΟ ΓΙΑ ΕΥΡΩΖΩΝΗ, ΙΑΠΩΝΙΑ, ΚΙΝΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΗΠΑ
Η παγκόσμια οικονομία είναι σαν ένα εμπορικό αεροπλάνο, το οποίο πρέπει να έχει όλους τους κινητήρες του σε λειτουργία για να απογειωθεί και να απομακρυνθεί από τα σύννεφα και τις καταιγίδες.
Δυστυχώς, όμως, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του ο Nouriel Roubini στην ιστοσελίδα expansion.com, μόνο μία από αυτές τις τέσσερις μηχανές λειτουργεί κατάλληλα: ο αμερικανο-βρετανικός άξονας, ήτοι ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο.
Η δεύτερη μηχανή, η ζώνη του ευρώ, σύμφωνα με τον αμερικανό οικονομολόγο έχει σταματήσει μετά από μια αναιμική ανάκαμψη μετά το 2008.
Έτσι, με ένα ακόμη τράνταγμα η Ευρώπη θα μπορούσε να παρουσιάσει αποπληθωρισμό και μια ακόμη περίοδο ύφεσης.
Παράλληλα, η τρίτη μηχανή, η Ιαπωνία, μένει χωρίς καύσιμα ύστερα από ένα έτος δημοσιονομικών και νομισματικών μέτρων και οι αναδυόμενες αγορές (η τέταρτη μηχανή) επιβραδύνουν απότομα, καθώς μια σειρά παγκόσμιων «ανέμων», που διήρκεσαν μια δεκαετία (ραγδαία ανάπτυξη στην Κίνα, κύρια επιτόκια στο μηδέν, ποσοτική χαλάρωση από τη Federal Reserve των ΗΠΑ) έχουν γυρίσει πλέον προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Το ερώτημα που τίθεται πλέον, σημειώνει ο N. Roubini, είναι αν η παγκόσμια οικονομία μπορεί να παραμείνει στον αέρα και για πόσο διάστημα με μία μόνο μηχανή.
Η αδυναμία του υπόλοιπου κόσμου κρύβεται στο ισχυρό δολάριο, το οποίο θα αποδυναμώσει την ανάπτυξη των ΗΠΑ.
Όσο πιο βαθιά είναι η επιβράδυνση σε άλλες χώρες και όσο το δολάριο ενισχύεται περισσότερο, τόσο λιγότερο θα μπορούν οι ΗΠΑ να απεμπλακούν από τον φόβο, ακόμη και αν η εσωτερική ζήτηση φαίνεται στερεή.
Οι υπό πτώση τιμές του πετρελαίου μπορούν να προσφέρουν φθηνότερη ενέργεια στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, όμως ζημιώνουν τους εξαγωγείς ενέργειας.
Παράλληλα, η παραμονή των τιμών του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα συνεπάγεται μειωμένες επενδύσεις, κάτι που θα επηρεάσει ακόμη περισσότερο την παγκόσμια ζήτηση.
Εν μέσω όλων αυτών, η αστάθεια στις αγορές έχει αυξηθεί και ακόμη είναι σε εξέλιξη μια διόρθωση.
Οι κακές ειδήσεις σε μακροοικονομικό επίπεδο μπορεί να είναι καλές για τις αγορές, γιατί μια άμεση ανταπόκριση από πλευράς πολιτικής μπορεί να δώσει ώθηση στις τιμές των μετοχών, όμως οι πρόσφατες κακές ειδήσεις σε μακροοικονομικό επίπεδο ήταν κακές για τις αγορές, λόγω της εντύπωσης ότι υπάρχει αδράνεια λήψης αποφάσεων.
ΟΙ ΑΜΦΙΤΑΛΑΝΤΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΤ
Έτσι, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αμφιταλαντεύεται σχετικά με το αν θα έπρεπε να προχωρήσει σε αγορές κρατικών ομολόγων, ενώ η Τράπεζα της Ιαπωνίας μόλις τώρα αποφάσισε να αυξήσει την ποσοτική χαλάρωση, δεδομένου ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η αύξηση του φόρου κατανάλωσης φέτος εμποδίζει την ανάπτυξη, ενώ η προγραμματισμένη αύξηση του φόρου το επόμενος έτος θα την αποδυναμώσει έτι περαιτέρω.
Όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, η Γερμανία συνεχίζει να αντιστέκεται στην υλοποίηση μιας πολιτικής αναγκαίας για να δοθεί ώθηση στη ζήτηση στην Ευρωζώνη και η Ιαπωνία φαίνεται αποφασισμένη να επιβάλει στον εαυτό της μια δεύτερη αύξηση του φόρου κατανάλωσης, που όμως θα επιβραδύνει την ανάπτυξη.
Επιπλέον, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, FED, έχει σταματήσει πλέον το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και είναι έτοιμη να αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν από τις αγορές.
Αν δεν καθυστερήσει τις αυξήσεις επιτοκίων μέχρι να έχει ξεκαθαρίσει το παγκόσμιο οικονομικό κλίμα, θα διακινδυνεύσει μια αποτυχημένη απογείωση, που είναι η μοίρα των πολλών οικονομιών τα τελευταία χρόνια.
Παράλληλα, ο αμερικανός οικονομολόγος σημειώνει ότι μετά τη νίκη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στις ενδιάμεσες εκλογές, όπου κέρδισε τον έλεγχο του Κογκρέσου, είναι πιθανό να επιδεινωθεί το κανονιστικό αδιέξοδο, ήτοι να μην εγκριθούν οι μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται οι ΗΠΑ προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη.
Από την άλλη πλευρά, οι μεγάλες αναδυόμενες χώρες έχουν επίσης προβλήματα, σημειώνει ο Ν. Roubini, ο οποίος επισημαίνει ότι από τις πέντε οικονομίες BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), τρεις (Βραζιλία, Ρωσία και Νότια Αφρική) είναι κοντά στην ύφεση.
Η μεγαλύτερη οικονομία, η Κίνα, είναι σε πλήρη διαρθρωτική επιβράδυνση με κατά προσέγγιση ρυθμό ανάπτυξης 5% κατά τα επόμενα δύο χρόνια έναντι 7% σήμερα.
Ο κίνδυνος μιας παγκόσμιας πτώχευσης έχει αυξηθεί ελαφρώς, σημειώνει ο Ν. Roubini, όμως υπάρχουν σοβαρές απειλές, όπως το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος που στις προηγμένες οικονομίες παραμένει μεγάλο και αυξανόμενο και ενδεχομένως μη βιώσιμο, ιδίως στη ζώνη του ευρώ και την Ιαπωνία, ενώ αναφέρει και την αύξηση των ανισοτήτων ως προς την ανακατανομή του εισοδήματος.
ΟΙ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Ο συνδυασμός του υψηλού χρέους και αυξανόμενων ανισοτήτων μπορεί να είναι η αιτία της επίμονης στασιμότητας, η οποία αυξάνει τις πολιτικές δυσκολίες όσον αφορά την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Αν μη τι άλλο, σημειώνει ο αμερικανός οικονομολόγος, η άνοδος των εθνικιστικών και λαϊκιστικών κομμάτων στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ασία οδηγεί σε μια σπασμωδική κίνηση ενάντια στο ελεύθερο εμπόριο και τη μετανάστευση εργατικού δυναμικού, κάτι που θα μπορούσε να αποδυναμώσει περαιτέρω την παγκόσμια ανάπτυξη.
Ευτυχώς, τονίζει, η αύξηση των πολιτικών κινδύνων, ήτοι μια Μέση Ανατολή που φλέγεται, η σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η αναταραχή στο Χονγκ Κονγκ και στην Κίνα οι εδαφικές διαφορές με τους γείτονές της, μαζί με γεωπολιτικούς κινδύνους με τον ιό Ebola και τις απειλές της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής δεν έχουν επηρεάσει ακόμη το οικονομικό περιβάλλον.
Όπως σημειώνει τέλος ο N. Roubini, η παγκόσμια οικονομία πετάει με έναν μόνον κινητήρα, οι πιλότοι θα πρέπει να αποφεύγουν τα απειλητικά σύννεφα και τις αναδυόμενες μάχες μεταξύ των επιβατών.
«Μακάρι να υπήρχαν ομάδες έκτακτης ανάγκης στην ακτή», καταλήγει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου