Μια τρύπα στο νερό τα stress tests των τραπεζών

kontranews

του Γιώργου Βάμβουκα

Από την Κυριακή που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δημοσιοποίησε τα stress tests των τεσσάρων μεγάλων ελληνικών συστημικών τραπεζών (ΕΤΕ, Πειραιώς, Eurobank και Alpha Bank), ξεκίνησε μια εγχώρια προπαγάνδα από τα καθεστωτικά μέσα επικοινωνίας, ότι, τα stress tests ήταν θετικά και σηματοδοτούν την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο.

Και ο κοινός νους θα ρωτήσει: Εφόσον τα χρηματοοικονομικά δεδομένα των τραπεζών είναι θαυμάσια, γιατί ο κρατικός προϋπολογισμός εξακολουθεί να αιμοδοτεί τις τράπεζες, επιβαρύνοντας κάθε χρόνο με πολλά δις ευρώ (€) το δημόσιο χρέος της χώρας; Γιατί το ελληνικό δημόσιο δεν απελευθερώνεται από το βραχνά των τραπεζών, ώστε τα πιστωτικά ιδρύματα να λειτουργήσουν με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και οι μέτοχοι των τραπεζών να αναλάβουν το κόστος λειτουργίας τους; 

Τα stress tests των τραπεζών από την ΕΚΤ ήταν μια τρύπα στο νερό. Οι μελέτες που εκπονήθηκαν έβγαλαν καθαρές τις τράπεζες, γιατί στηρίχτηκαν σε δυνητικά σενάρια, τα οποία ήταν αποτέλεσμα business plans, που έγιναν από την ΕΚΤ σε συνεργασία με τις ίδιες τις τράπεζες. Πιο συγκεκριμένα, η ΕΚΤ προέβη σε δύο είδη stress tests των τραπεζών, τα οποία ονόμασε “στατικό σενάριο” και “δυναμικό σενάριο”.

Με βάση το “στατικό σενάριο”, δηλαδή με γνώμονα την υφιστάμενη χρηματοοικονομική κατάσταση των τραπεζών, οι συστημικές  τράπεζες χρειάζονται κεφαλαιακή ενίσχυση 8,7 δις €. Ειδικότερα, βάσει του στατικού σεναρίου, η ΕΤΕ (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος), η Πειραιώς και η Eurobank, έχουν έλλειμμα ιδίων κεφαλαίων 3,4, 0,7 και 4,6 δις € αντίστοιχα. Ωστόσο, τα stress tests που έβγαλαν λάδι τις ελληνικές τράπεζες, βασίστηκαν στο “δυναμικό σενάριο”, δηλαδή στη μελλοντική οικονομική κατάσταση των τραπεζών που θα προκύψει, αν υλοποιηθούν τα business plans τα οποία έχουν εκπονηθεί για κάθε μια τράπεζα ξεχωριστά.  

Ποια είναι όμως η σημερινή χρηματοοικονομική κατάσταση των ελληνικών τραπεζών; Ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Δένδιας, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Ημερησία (25.10.2014), ανάφερε ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια («κόκκινα δάνεια»), εκτιμώνται σήμερα σε 86 δις € και αποτελούν τουλάχιστον το 40% των συνολικών χορηγηθέντων δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ερώτημα προς μνημονιακούς  ναυτιλόμενους: Όταν το 40% και πλέον των χορηγηθέντων τραπεζικών δανείων βρίσκονται στο κόκκινο, βάσει ποιας τεχνοκρατικής λογικής το εγχώριο ελληνικό τραπεζικό σύστημα χαρακτηρίζεται βιώσιμο; Το φθινόπωρο του 2008, η τότε κυβέρνηση Καραμανλή με υπουργό το διαβόητο Αλογοσκούφη, πρόσφερε 28 δις € μαξιλάρι για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, παρ’ ότι τα «κόκκινα δάνεια» αποτελούσαν μόλις το 8% των συνολικών χορηγηθέντων δανείων.

Δηλαδή, σήμερα που τα «κόκκινα δάνεια» αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 40% των συνολικών χορηγηθέντων δανείων, οι τράπεζες θεωρούνται βιώσιμες και το φθινόπωρο του 2008 που τα «κόκκινα δάνεια» ήταν 8% των χορηγηθέντων δανείων ήταν μη βιώσιμες;

Τα παπαγαλάκια της κιτρινόμαυρης προπαγάνδας, οφείλουν να γνωρίζουν ότι το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων από 280 δις € το 2008 έχουν συρρικνωθεί σήμερα σε 189 δις €, ενισχύοντας την ορθότητα της άποψης περί μη βιωσιμότητας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι το συνολικό χρέος των τραπεζών προς της ΕΚΤ και άλλους πιστωτές υπερβαίνει σήμερα τα 200 δις €. Με stress tests που βασίζονται σε business plans, που έχουν αβέβαιους μελλοντικούς ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους, δεν μπορεί να υποστηριχτεί πως οι ελληνικές τράπεζες είναι βιώσιμες και σηματοδοτείται η έξοδος της Ελλάδας από το μνημόνιο.

Αν η εθνική μας οικονομία δεν εισέλθει σε ταχύρυθμη αναπτυξιακή τροχιά, αν το δημόσιο χρέος δεν αρχίσει να μειώνεται με ικανοποιητικούς ρυθμούς, αν οι τραπεζικές καταθέσεις δεν επανέλθουν στους αυξητικούς ρυθμούς της προ 2008 περιόδου και αν νοικοκυριά και επιχειρήσεις δεν αποκτήσουν την εισοδηματική δυνατότητα να εξυπηρετούν τα τραπεζικά δάνεια και τις υποχρεώσεις τους στις εφορίες και στα ασφαλιστικά ταμεία, είναι παράλογο να γίνεται λόγος περί υφιστάμενης βιωσιμότητας αμφότερων του δημοσίου χρέους και του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.