Ο "Κανόνας" του ΧΡΥΣΟΥ

The Crypt of Banking News

Νούλα Χρυσοχοϊδου
BA of Accounting,  BA of Finance,  MsC in Banking

από την Νούλα Χρυσοχοΐδου

Από το 1971 ακυρώθηκε η ισοτιμία χρυσού και δολαρίου, ενώ το 1976 επισημοποιήθηκε ο νέος ρόλος του ΔΝΤ. Να επιβλέπει ένα παγκόσμιο νομισματικό σύστημα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών, όπου κάθε χώρα είναι ελεύθερη να επιλέξει το δικό της σύστημα. Ο Φρήντμαν υποστήριζε ότι υπάρχει ανάγκη να περάσεις από τις σταθερές ισοτιμίες Μπρέττον-Γούντς σε ελεύθερες κυμαινόμενες.

·          Ο Βαθμός κινητικότητας των παραγωγικών συντελεστών.(R. Munde

·           Ο Βαθμός ανοίγματος μιας οικονομίας στο διεθνές εμπόριο.(McKinnon)

·           Η ομοιότητα δομής των οικονομιών      

·           Η ευκαμψία μισθών και τιμών

·           Η ομοιομορφία στους ρυθμούς πληθωρισμού

·           Η  ενοποίηση των οικονομικών αγορών

---

Όπου τα νομίσματα είναι ¨ελεύθερα¨ να κυμαίνονται και η αξία τους καθορίζεται από τη δύναμη της αγοράς. Η κεντρική τράπεζα ασκεί ανεξάρτητη νομισματική πολιτική και η συναλλαγματική ισοτιμία καθορίζεται ελεύθερα στην αγορά συναλλάγματος με στόχο την εξίσωση της προσφοράς και της ζήτησης του ξένου συναλλάγματος. Προκαλεί ταυτόχρονα και ένα αίσθημα αβεβαιότητας λόγω των ευαίσθητων διακυμάνσεων της ισοτιμίας. Όμως προσαρμόζονται άμεσα στις τρέχουσες συνθήκες ανταγωνισμού και οποιοδήποτε κράτος ασκεί τη νομισματική πολιτική που επιθυμεί, περιορίζοντας έτσι τις επιπτώσεις από διάφορες κρίσεις. Ταυτόχρονα επιτυγχάνεται η συμμετρία, όπως π.χ. η Κίνα λόγω του εξαγωγικού της χαρακτήρα έχει συμμετρία,  καθώς επίσης απομονώνεται από τις εξωτερικές διαταραχές που δημιουργούνται.

Οι κυμαινόμενες ισοτιμίες μπορούν και θωρακίζουν την οικονομία όταν αυτή υφίσταται πλήγματα όπως όταν η τιμή του συναλλάγματος προσαρμόζεται χωρίς να χρειάζεται μεταβολή των τιμών, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην απασχόληση.  Επίσης και από πλήγματα που προέρχονται από το εξωτερικό δηλαδή αν μειωθεί το επίπεδο τιμών της αλλοδαπής η διολίσθηση του εγχώριου νομίσματος θα εμποδίσει να μεταδοθεί στην ημεδαπή και να την επηρεάσει.

Τα shocks σε μια οικονομία είναι συμμετρικά?  Αν είναι συμμετρικά δεν ανησυχείς γιατί τα αποτελέσματα είναι τα ίδια, σε κυμαινόμενες οικονομίες όμως  τα shocks ουδετεροποιούνται και επηρεάζουν μόνο την ίδια την χώρα, ενώ σε σταθερή οικονομία τους επηρεάζει όλους.

ii) [1]       Η θεωρία αυτή αναφέρεται σε ένα σύστημα σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας   ή σε ένα σύστημα όπου δύο ή και περισσότερες χώρες έχουν το ίδιο νόμισμα μεταξύ τους.   Θέτει τα κριτήρια που πρέπει να πλήγονται προκείμενου  μια νομισματική πολιτική σε μία ένωση χωρών, και όχι μεμονωμένα, να είναι άριστη δηλαδή να υπάρχει  εσωτερική και  εξωτερική επιτυχία.  Η ύπαρξη του συστήματος αυτού ελαχιστοποιεί τη ζημιά της συναλλαγματικής ισοτιμίας ενώ ταυτόχρονα  αυξάνει την σταθερότητα του ενιαίου νομίσματος και των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Σκοπός της η δημιουργία κατάλληλων συνθηκών και στόχο  της το κοινό όφελος και συμφέρον που πρέπει να ισχύουν σε κάθε κράτος-μέλος.  Τα σημαντικότερα κριτήρια είναι:

Κατά τον R.Mundell, οι χώρες που ανήκουν σε μια νομισματική ένωση και δεν έχουν το δικαίωμα εθνικής και συναλλαγματικής πολιτικής έχουν οικονομικό κόστος από τις διαταραχές που δημιουργούνται.  Τα κράτη-μέλη μιας άριστης νομισματικής περιοχής  δεν μπορούν  να χρησιμοποιήσουν την συναλλαγματική ισοτιμία για την εξισορρόπηση διαφόρων διαταραχών διότι υπάρχει κοινό νόμισμα, άρα μπορεί να επιτύχει  μέσω της κινητικότητας των συντελεστών παραγωγής, ιδίως της εργασίας. 

Το 1963 ο McKinnon παρατήρησε ότι  κράτη μέλη που ανήκουν σε μια νομισματική ένωση και αναπτύσσουν ελεύθερα κυμαινόμενη συναλλαγματική ισοτιμία  αυτό είναι αναγκαίο όταν πρόκειται για σχεδόν κλειστές οικονομίες.  Όσο περισσότερο ανοιχτή είναι μία οικονομία τόσο πιο αποτελεσματική είναι η συναλλαγματική της πολιτική.

Για να υπάρχει ομοιότητα των οικονομικών δομών θα πρέπει το κόστος της νομισματικής πολιτικής και της συναλλαγματική ισοτιμίας να μην είναι μεγάλο καθώς επίσης η οικονομική πολιτική να είναι συμμετρική.

             Η ευκαμψία των μισθών και των τιμών θεωρείται σπουδαίο κίνητρο  σε  χώρες που έχουν ένα κοινό νόμισμα και δημιουργούνται διαταραχές προκαλώντας πληθωριστικές τάσεις και κατά συνέπεια αύξηση του ρυθμού της ανεργίας.

            Οι χώρες που βρίσκονται σε άριστη νομισματική περιοχή  αν έχουν υψηλές πληθωριστικές τάσεις  αυτόματα σημαίνει ότι  έχει υψηλή ανεργία και χαμηλό κατά κεφαλή εισόδημα.  Εάν υπάρχει ομοιομορφία του πληθωρισμού σε μία ένωση κρατών τότε   δεν υπάρχει ανάγκη προσαρμογής της συναλλαγματικής ισοτιμίας.

Μέσω των ισοδύναμων αγοραστικών δυνάμεων και των δεσμευτικών κριτηρίων της συνθήκης του Μάαστριχτ πραγματοποιείται η ενοποίηση των οικονομικών αγορών μιας ένωσης. Με βάση τα κριτήρια που προαναφέραμε είναι φανερό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πλήρη  τις προϋποθέσεις,  διότι η κοινή νομισματική πολιτική δεν μπορεί να ικανοποιεί όλα τα κράτη-μέλη. Πάνω στο θέμα της συναλλαγματικής μεταρρύθμισης οι καθηγητές Williamson και Miller έκαναν την εξής πρόταση, η συναλλαγματική ισοτιμία θα αποτελέσει ενδιάμεσο στόχο της νομισματικής πολιτικής ενώ το ισοζύγιο πληρωμών τον τελικό στόχο.  Υποθέτουμε ότι το τρέχων ισοζύγιο πληρωμών είναι ο εξωτερικός στόχος και το ονομαστικό εισόδημα ο εσωτερικός στόχος. 

Αν υποθέσουμε ότι έχει επιτευχθεί ο εξωτερικός στόχος, για να διατηρηθεί η εξωτερική ισορροπία με βάση τη νομισματική πολιτική θα επιτευχθεί μέσω της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής.  Υποθέτοντας τώρα ότι ο εσωτερικός στόχος έχει επιτευχθεί, υπολείποντας το τρέχων ισοζύγιο πληρωμών  θα είναι ελλειμματικό.  Αποκαθιστώντας έτσι την ισορροπία στο τρέχων ισοζύγιο πληρωμών, μέσω της  επεκτατικής νομισματικής πολιτικής με αύξηση της προσφοράς χρήματος και περιορισμού της δημοσιονομικής πολιτικής μειώνουμε τις κυβερνητικές δαπάνες

[1] Διεθνείς Νομισματικές Σχέσεις, Κ. Καρφάκης,  2003, κεφ.12

  Διεθνή βιβλιογραφία