Γολγοθάς το εξωτερικό χρέος για Ελλάδα και Αργεντινή

Γιώργος Βάμβουκας, Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΑΣΟΕΕ)

Πριν μερικές μέρες το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, απορρίπτοντας την έφεση της Αργεντινής, απεφάνθη ότι η κυβέρνηση της Κριστίνα Κίρχνερ υποχρεούται να καταβάλλει σε ξένα hedgefunds, το ποσό των 1,5 δις δολαρίων (ή 1,1 δις ευρώ). Ως γνωστό, η Αργεντινή χρεοκόπησε το 2001 έχοντας ένα εξωτερικό χρέος 145 δις δολάρια ($), που αντιπροσώπευε το 52,4% του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν). Το 2005 και το 2010, ξένοι πιστωτές στους οποίους η Αργεντινή όφειλε το 92% του εξωτερικού της χρέους, δέχτηκαν να κουρευτεί το 70% του χρέους. Ωστόσο, πιστωτές (hedgefunds) που κατείχαν το υπόλοιπο 8% του εξωτερικού χρέους, δεν συμφώνησαν να μπουν στη διαδικασία τα αργεντινά ομόλογα που είχαν στην κατοχή τους. Τα συγκεκριμένα hedgefunds προσέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ και πριν λίγες μέρες δικαιώθηκαν, διατάσσοντας την κυβέρνηση της Αργεντινής να τους καταβάλλει μέχρι την 1^η Ιουλίου 2014 το ποσό των 1,5 δις $.

Το ερώτημα που απασχολεί τους πολιτικοοικονομικούς αναλυτές είναι: Η Αργεντινή θα καταβάλλει στους ξένους πιστωτές το ποσό των 1,5 δις $ ή θα επιλέξει τον δύσβατο δρόμο της χρεοκοπίας; Με γνώμονα τα γεγονότα που ακολούθησαν την χρεοκοπία του 2001, η Αργεντινή από το 2001 και μέχρι σήμερα βρίσκεται σε μια διαρκή διαδικασία διαπραγμάτευσης και επιλογής συμβιβαστικών λύσεων με τους ξένους πιστωτές. Τον προηγούμενο μήνα η Αργεντινή ρύθμισε χρέος ύψους 10 δις $, με χώρες μέλη της Λέσχης των Παρισίων. Κάτι ανάλογο διαφαίνεται ότι θα συμβεί και με το ποσό των 1,5 δις $. Την περίοδο 2002-2013, ο μέσος αναπτυξιακός ρυθμός της Αργεντινής ήταν γύρω στο 7% από τους υψηλότερους παγκοσμίως, το ποσοστό ανεργίας βρισκόταν σε ποσοστά κάτω του 8%, ο πληθωρισμός κυμαινόταν σε ποσοστά γύρω στο 9%, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σημείωνε ικανοποιητικά πλεονάσματα, κ.λπ., αντανακλώντας την ικανοποιητική κατάσταση των μακροοικονομικών της μεγεθών.

Αν και την περίοδο 2002-2013, η μακροοικονομική κατάσταση της Αργεντινής ήταν ικανοποιητική και το εξωτερικό της χρέος από 145 έπεσε σε 125 δις $, εντούτοις κατά τη διάρκεια του 2014 η οικονομία της αντιμετωπίζει τάσεις αποσταθεροποίησης. Η αποδυνάμωση των αναπτυξιακών ρυθμών, η έξαρση των πληθωριστικών πιέσεων, η εμφάνιση ελλειμμάτων στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η διεύρυνση των κρατικών ελλειμμάτων, κ.λπ., συμβάλουν στην εκδήλωση κερδοσκοπικών παιγνίων κατά του αργεντινού πέσο. Κατά τη διάρκεια του 2014 το πέσο έχει υποτιμηθεί έναντι του δολαρίου γύρω στο 8%, προκαλώντας την ισόποση άνοδο του εξωτερικού της χρέους. Από τεχνοκρατικής άποψης, η ονομαστική υποτίμηση του νομίσματος μιας χώρας, επιφέρει αυτομάτως την αύξηση του εξωτερικού της χρέους. Αν οι υποτιμητικές πιέσεις στο πέσο συνεχιστούν τους επόμενους μήνες, ενδέχεται τον Δεκέμβριο του 2014 το εξωτερικό χρέος της Αργεντινής να φτάσει τα 140 δις $ ή 28% του ΑΕΠ.

Ωστόσο, με τα διεθνή δεδομένα το εξωτερικό χρέος της Αργεντινής είναι από τα χαμηλότερα και της Ελλάδος από τα υψηλότερα διεθνώς. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το 2013 το εξωτερικό χρέος της Ελλάδος ήταν 425 δις ευρώ ή 233,4% του ΑΕΠ. Αμφότερες οι χώρες, για τους δικούς τους αντικειμενικούς λόγους, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με την εξυπηρέτηση του εξωτερικού τους χρέους. Η Ελλάδα βρίσκεται σε διάλογο με την τρόικα, για την έναρξη συνομιλιών το φθινόπωρο, με στόχο τη μέθοδο πολιτικής που θα υιοθετηθεί για την αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους της. Αργεντινή και Ελλάδα ανεβαίνουν το δικό τους Γολγοθά. Τις μεγάλες θυσίες όμως τις υφίστανται οι έλληνες και οι αργεντινοί πολίτες, με τα φορολογικά χαράτσια, το πετσόκομμα μισθών και συντάξεων, κ.λπ.

* Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Kontranews στις 21 Ιουνίου 2014

 Πηγή