Είναι η Αργεντινή Ελλάδα;

protagon

του Αντώνη Παπαγιαννίδη

Ο καθένας από την Αργεντινή θα κρατήσει εκείνο που επαληθεύει τις προκαταλήψεις του. Θα προτείναμε, πάντως, δύο τουλάχιστον στοιχεία - ίσως και ένα τρίτο- να μην ξεφύγουν από την προσοχή. To πρώτο είναι η φιγούρα του 42χρονου Άξελ Kισίλοφ, καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας, Μαρξιστικών Οικονομικών και Ιστορίας Οικονομικής Σκέψης στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, με σημαντική διάσταση της κοινωνιολογικής προσέγγισης, προτού γίνει υπουργός Οικονομικών. Νεότατος με τα δικά μας μέτρα, σε ώριμη ηλικία με τα μέτρα των διαπραγματευτών του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, κουβάλησε τη διαπραγμάτευση στην «κόψη του ξυραφιού» πριν την τωρινή χρεοκοπία της Αργεντινής. Τις τελευταίες μέρες δεν πολυσυζητιέται αυτή η διάσταση, όμως οι «απέναντί του» τον αντιμετώπισαν με σεβασμό -όπως άλλωστε και την Αργεντινή, παρόλα όσα λέγονται ότι η χώρα αυτή τραμπουκίστηκε. Προσοχή όμως: ούτε η φιγούρα του Κισίλοφ ούτε βεβαίως της Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρχνερ -της Προέδρου της Αργεντινής- που επίσης με σεβασμό αντιμετωπίστηκε, ήταν αρκετά για να αποφευχθεί η τελική έκβαση. Δηλαδή η «μια κάποια χρεοκοπία», γιατί θα χρειαστούν βδομάδες για να φανεί τι ακριβώς σημαίνει το SD, το καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας -σας θυμίζει κάτι;- στο οποίο η Αργεντινή βρέθηκε ορισμένα μόλις λεπτά προτού επισήμως αστοχήσουν οι διαπραγματεύσεις που επιχειρούσαν με τη μεσολάβηση των διεθνών τραπεζών να αποφύγουν τον εκτροχιασμό.

Η δεύτερη διάσταση που θα άξιζε να προσεχθεί είναι τα 12 χρόνια. Το διάστημα δηλαδή ανάμεσα στην πρώτη χρεοκοπία της Αργεντινής, τις συμβιβαστικές διευθετήσεις με πολύ μεγάλο μέρος των πιστωτών το 2005 και το 2010, που άφησαν όμως έξω ένα 3% holdouts. Οι νομικοί χειρισμοί των οποίων σε διεθνή δικαστήρια (και όχι μόνο στα αμερικανικά, όπως βολικά θεωρούμε) απαγόρευσαν τελικά στην Αργεντινή να εξυπηρετεί το χρέος της όπως είχε συμφωνηθεί με την μεγάλη πλειοψηφία, επειδή δεν ικανοποίησε εκείνους που αρνήθηκαν τον συμβιβασμό.

Στα 12 αυτά χρόνια, ανάλογα με το πώς θέλει να δει κανείς τα πράγματα, η Αργεντινή ισορρόπησε -ταραχές στους δρόμους αυτήν τη φορά δεν υπήρξαν (ακόμη)- εκλογές μεσολάβησαν και ξαναμεσολάβησαν, τα επίπεδα φτώχειας παραμένουν ψηλά αλλά όχι παράλογα «με λατινοαμερικανικούς όρους» -πείνα στους δρόμους θα δει κανείς περιορισμένη (πάλι με λατινοαμερικανικούς όρους)- η διεθνής θέση της Αργεντινής παραμένει σημαντική. Ή, πάλι, η χώρα βρίσκεται σε συνεχή πτώση - η μέση τάξη διαλύθηκε - ο κοσμοπολίτικος χαρακτήρας της αργεντίνικης κοινωνίας εξαφανίστηκε - τα ασθενέστερα στρώματα βρέθηκαν χαμηλότερα από το αρχικό σημείο εκκίνησης - οι ανισότητες μεγάλωσαν ζαλιστικά.

Η τρίτη διάσταση, που μάλλον είναι σημαντικότερη απ' όλα τα άλλα, είναι η αδυσώπητη και πέρα από κάθε προσπάθεια χαλάρωσης λειτουργία του διεθνούς συστήματος, νομικού- χρηματοπιστωτικού-πολιτικού-δικαστικού, όταν βρίσκεται στο γύρισμα του 21ου αιώνα μπροστά σε παρόμοιες καταστάσεις. Ο καθένας από την Αργεντινή θα κρατήσει εκείνο που επαληθεύει τις προκαταλήψεις του. Όχι, η Αργεντινή δεν είναι Ελλάδα.