H ΦΟΥΣΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΒΟΛΙ

iskra

Του ΣΤΑΘΗ*

Καλημέρα σας.

Oταν ο αείμνηστος δημαγωγός της μεταπολιτευτικής ΕλλάδαςΑνδρέας Παπανδρέου είχε χάσει τις δημοτικές εκλογές στα μέσα της δεκαετίας του ’80, με τη δεξιά να παίρνει τους τρεις συμβολικούς δήμους, Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και το ΚΚΕ να σαρώνει στους δήμους της Αττικής, είχε δηλώσει το αμίμητο: «νίκησε η τοπική αυτοδιοίκηση».

Σήμερα, δεν θα μπορούσε να πει κανείς το ίδιο, αλλά θα μπορούσε ίσως να διαπιστώσει ότι το ΠΑΣΟΚ (και συνμπουρδουκληδόν η Ν.Δ.)έχουν «νικήσει την τοπική αυτοδιοίκηση». Διότι αυτό που εν πρώτοις μαρτυρούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές της Κυριακής είναι ότιη επί τριάντα τόσα χρόνια πολιτική κυριαρχία του δικομματισμού στη χώρα έχει δημιουργήσει σε τοπικό επίπεδο ένα πλέγμα δομών, δεσμών, θεσμών, συνηθειών και σχέσεων το οποίο μπορεί να λειτουργείαυτονομημένο απ’ τις πολιτικές δυνάμεις που το δημιούργησαν, υπέρ τους ή εναντίον τους, κι όλο αυτό για ένα ικανό ακόμα διάστημα στο εγγύς μέλλον.

Απόδειξη το ΠΑΣΟΚ. Ως κόμμα και πολιτική δύναμη έριξε λευκή πετσέτα, πολλοί όμως «λευκοί»υποψήφιοι λειτούργησαν ως Πασόκιοι χωρίς ΠΑΣΟΚ το ίδιο αποτελεσματικά, όπως όταν λειτουργούσαν ως Πασόκιοι του ΠΑΣΟΚ.

Μπορεί τα σχήματα της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ να κατέβηκαν παρενδεδυμένα σε αυτές τις εκλογές ή ανοιχτά και με τα κομματικά τους λάβαρα, μπορεί οι υποψηφιότητες να έφεραν τα ποικίλματα του«ανεξάρτητου», του «κομματικού», του «αντάρτη», του «συνεργαζόμενου» ή ό,τι άλλο, όμως τον γενικό τόνο στα αποτελέσματα φαίνεται να τον έδωσε η δύναμη της αδράνειας μιας κοινωνίας που κινείται μέσα στο τοπικό πλαίσιο με κριτήρια, δεσμούς, στόχους και σκοπούς που ο τριακονταετής δικομματισμός έχει σμιλέψει. Οι όποιες εξαιρέσεις υπήρξαν, επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Αντιθέτως, όπου έναντι των αυτοδιοικητικών κριτηρίων ούτω πώς εννοουμένων, πρυτάνευσαν οι πολιτικές επιλογές των κομμάτων, τα αποτελέσματα μίλησαν διαφορετική γλώσσα. Χαρακτηριστική η τύχη των πολιτικών (προσωπικών και κομματικών) επιλογών του κ. Σαμαρά στα πρόσωπα των κ.κ. ΑρηΣπηλιωτόπουλου, Γιώργου Κουμουτσάκου και Γιάννη Ιωαννίδη. Οπως επίσης του ΣΥΡΙΖΑ, στο πρόσωπο του κ. Βουδούρη. Ή στις επιδόσεις του σε Κρήτη, Θεσσαλία και αλλού.

Γενικώς αυτές οι εκλογές, παρ’ ότι μόνον αυτοδιοικητικές, λόγω της συγκυρίας, αναλύονται και με αυτοδιοικητικά και με πολιτικά κριτήρια (τα οποία όμως όταν συμπλέκονται απλώς δεν οδηγούν σε ανάλυση, αλλά σε προπαγάνδα). Υπό αυτό το πρίσμα, η Ν.Δ. σε αυτές τις εκλογές από πολιτικήάποψη υπέστη ήττα σε ποσοστά και συντριπτική ήττα σε πρόσωπα και πολικές επιλογές. Απόαυτοδιοικητική άποψη παραμένει στο προσκήνιο, πλην όμως ημιθανής (και για όσον η δύναμη της αδράνειας στις τοπικές κοινωνίες έχει ακόμα μια -φθίνουσα πάντως- δυναμική).

Το ΠΑΣΟΚ απλώς την κοπάνησε απ’ αυτές τις εκλογές, και μετά τα αποτελέσματα επέστρεψε, σαν την ύαινα, για να πάρει κι αυτό ένα μεζέ απ’ την επιδοκιμασία που ορισμένοι Πασόκιοι χωρίς ΠΑΣΟΚαπέσπασαν. Για παράδειγμα, οι περιπτώσεις Καμίνη, Μπουτάρη, Σγουρού και άλλες περιείχαν ΠΑΣΟΚ αλά καρτ, όπως και ΔΗΜΑΡ - η οποία, όπου δοκίμασε τις δυνάμεις της χωρίς φερετζέ, έφερε ποσοστά Γιαννακάκη ή μάλλον Αχερουσίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ από αυτοδιοικητικής απόψεως τα πήγε από αρκετά καλά έως πολύ καλά. Ενα κόμμα που στην τοπική αυτοδιοίκηση διέθετε ελάχιστους δήμους και καμία περιφέρεια εμφανίζεται να κερδίζεισημαντικές θέσεις και στα δύο - την πλήρη εικόνα θα την έχουμε την επόμενη Κυριακή. Από πολιτικής άποψης όμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πέτυχε τον στόχο του, που ήταν να τεθεί θέμα πολιτικής αμφισβήτησης της κυβέρνησης. Βεβαίως αυτός ο στόχος μένει ανοιχτός για την επόμενη Κυριακή. Αυτήν όμως την Κυριακή, την προηγούμενη, αν εξαιρέσει κανείς την κυρία Δούρου και τον κ. Σακελλαρίδη, τα υπόλοιπα στελέχη του δεν μπόρεσαν να περάσουν στις τοπικές κοινωνίες το μήνυμα της ανατροπής ως προϋπόθεσης για τη σωτηρία της χώρας. Τώρα το επίδικον που θέτει ο ΣΥΡΙΖΑ για την ανάγκη εθνικών εκλογών, θακριθεί από την ψήφο του λαού για τις ευρωεκλογές. Το ΚΚΕ, απ’ την άλλη, δεν θέλει να δει πού το οδηγεί η πολιτική του (αλλά και πόσο αβοήθητον αφήνει τον λαό).Το συμπέρασμα που έβγαλε ο κ.Κουτσούμπας είναι ότι το ΚΚΕ κινείται γύρω στο 9%, άρα επανασυσπειρώνει τις δυνάμεις του, ενώ το κόμμα κινείται στο 50-70% των επιδόσεών του στις δημοτικές εκλογές του 2010. Τρία μόνονπαραδείγματα από το σύνολο των αποτελεσμάτων, που κινούνται όλα στις ίδιες παραμέτρους (πλην Πάτρας). Ο κ. Παφίλης έλαβε στην περιφέρεια 10,4% αντί 14,4%, ο κ. Σοφιανός 7,3% στην Αθήνα αντί 13,7% και η κυρία Παντελάκη 6,7% στον Πειραιά αντί 14,7%. Και πάει λέγοντας.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι υπόλοιπες δυνάμεις της Αριστεράς κατεγράφησαν, οι ΑΝΕΛ έκαμαν μια αξιοπρεπή παρουσία και τα άλλα σχήματα της λαϊκής δεξιάς ενεγράφησαν στο παρουσιολόγιο ορισμένων περιοχών. Η αποχή παρέμεινε στα ίδια υψηλά, ενώ παθολογικά μορφώματα όπως η παράταξη-ποδοσφαιρική ομάδα στον Πειραιά, ακόμα κι αν ηττηθούν την επόμενη Κυριακή (μάλλον το πιθανότερο), συνιστούν και παραμένουν ένα δηλητηριώδες δείγμα μπερλουσκονισμού κι άμεσης πατρωνίας κολίγων από φεουδάρχες.

Το φαινόμενο αυτών των εκλογών είναι η Χρυσή Αυγή. Οσο δημοσκοπική φούσκα υπήρξε ο Καμίνης ή οι 58 (15% άμα τη εμφανίσει) ή το Ποτάμι, άλλο τόσο το ναζιστικό μόρφωμα δείχνει να ριζώνει στην ελληνική κοινωνία, με δυσεξήγητα για το ύψος του ποσοστά. Επ’ αυτού κάνει και η αφεντιά μου την αυτοκριτική της - πίστευα ότι όσον αυτά τα ποντίκια βγαίνουν στο φως, τόσο θα καίγονται. Ως φαίνεται, δεν είναι έτσι. Οι Ελληνες που ψήφισαν κατά 16,3% Κασιδιάρη και κατά 11,2% Παναγιώταρο γνωρίζουν τι ψήφισαν. Γνωρίζουν ότι πρόκειται για αναλφάβητους, ανελλήνιστους ελληναράδες, για ρατσιστές με πολλούς τραμπούκους και δολοφόνους ανάμεσά τους, για ναζιστές, εθνικιστές, επιγόνους των δωσίλογων -γνωρίζουν κι όμως τους ψηφίζουν. Πρώτη η Χρυσή Αυγή στις υποβαθμισμένες συνοικίες, 14% στο Κολωνάκι, παρούσα παντού στην επικράτεια. Ως φαίνεται,η Χρυσή Αυγή δεν αντιμετωπίζεται με τα επιχειρήματα που έχει έως τώρα επιστρατεύσει η Αριστερά και κάθε άλλη αντιφασιστική δύναμη. Οσο κι αν λέμε ότι η Χρυσή Αυγή είναι το «μακρύ μαύρο χέρι» του συστήματος, ό,τι κι αν λέμε περί το φίδι που βγήκε απ’ το αυγό του ως εξάμβλωμα της κρίσης, ένα (αυξανόμενο) μέρος του εκλογικού σώματος μας ακούει βερεσέ. Του μεταναστευτικού ένεκεν.

Κι εδώ βρίσκεται το οξύμωρο της τραγωδίας που αρχίζει να ριζώνει στον τόπο μας. Η κατ’ εξοχήν δύναμη που δεν μπορεί να λύσει το μεταναστευτικό εμφανίζεται ως η μόνη που μπορεί να το λύσει, αν λύσεις θεωρούμε τα πογκρόμ, τους σκοτωμούς, τους εγκλεισμούς και τους ξυλοδαρμούς. Ομως, ως φαίνεται, τα στερεότυπα που εμφανίζονται ως ο μόνος και φτωχός αντίλογος των δημοκρατικών δυνάμεων στον φασιστικό τρόμο, δεν πείθουν ένα μεγάλο μέρος των πολιτών. Δεν πείθουν τουλάχιστον εκείνους που ζουν οι ίδιοι υπό καθεστώς τρόμου στις γειτονιές τους, έξω απ’ τα σπίτια τους κι ενίοτε μέσα σ’ αυτά.Εχουμε πρόβλημα. Που, απ’ ό,τι φαίνεται,δεν μπορούμε να διαχειριστούμε, με αποτέλεσμα να αφήνουμεχώρο στους φονιάδες να το παίζουν κήνσορες και θεράποντες. Για την ώρα διαθέτουμε αναλύσεις χωρίς λύσεις. Διότι οι λύσεις που προτείνουμε προϋποθέτουν τέτοιο βάθος χρόνου, που δεν μπορεί ναανεχθεί μια κατάσταση ήδη επείγουσα.

Αμέσως μετά τις διπλές εκλογές την Κυριακή -Κυριακή κοντή γιορτή, αλλά οι καιροί ου μενετοί- το πρόβλημα αυτό πρέπει να τεθεί επί τάπητος απ’ την Αριστερά και να μείνει στη δημόσια διαβούλευση, ώσπου ο ανθρωπισμός με τον οποίον προσεγγίζουμε το πρόβλημα να είναι συστατικό λύσεων κι όχιατελέσφορο ευχολόγιο...

*Δημοσιεύθηκε στο "enikos.gr" την Τρίτη 20 Μαίου 2014