ΤΟ ΙΝΣΤIΤΟΥΤΟ LEVY (ΗΠΑ), TO ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΣΑΛ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΠΛΟ ΝΟΜΙΣΜΑ

iskra

AΥΤΑΠΑΤΕΣ,ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΕΣ

LEVY: OXHMA ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΑΝΤΙΒΑΡΟ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ

Το αμερικανικό Ινστιτούτο Levy* ασφαλώς έχει την "αυτονομία" του αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι παύει να αποτελεί ένα όχημα για την παρέμβαση των ΗΠΑ στις ελληνικές οικονομικές εξελίξεις,παρέμβαση που συνδέεται με τις αμερικανικές ιμπεριαλιστικές βλέψεις επιρροής στη χώρα μας και την περιοχή μας.

Στην ετήσια έκθεσή του για την ελληνική οικονομία το Ινστιτούτο Levy (το οποίο έχει εγκαινιάσει σχέσεις και με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ) προτείνει σειρά εναλλακτικών σεναρίων για την ελληνική οικονομία και τη διέξοδο από την κρίση [Για τα σενάρια βλέπε πιο αναλυτικά παρακάτω από την "Αυγή" της Κυριακής (16/2)].

Στο πρώτο σενάριο το Ινστιτούτο Levy προτείνει για την Ελλάδα την προώθηση ενός ευρωπαϊκού σχεδίου μη απαιτητής οικονομικής "βοήθειας" προς την Ελλάδα,το οποίο παρομοιάζει με νέο Σχέδιο Μάρσαλ,από το μεταπολεμικό αντικομμουνιστικό ηγεμονικό σχέδιο που προώθησαν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη.

Το δεύτερο σενάριο που προτείνει το Levy,εφ'όσον δεν προκριθεί το νέο σχέδιο Μάρσαλ,αφορά το πάγωμα χρέους και την αναστολή αποπληρωμής των τόκων μαζί με την αξιοποίηση των σχετικών εξοικονομήσεων,που προϋποθέτουν αντίστοιχο πρωτογενές πλεόνασμα,για επενδύσεις και δημιουργία θέσεων εργασίας.

Το τρίτο σενάριο, το οποίο μάλλον συνδυάζεται με ένα από τα δύο προηγούμενα,αφορά τη διαμόρφωση ενός παράλληλου χρηματοπιστωτικού συστήματος (διπλού νομίσματος) με την έκδοση κρατικών ομολόγων μηδενικού τοκομεριδίου (Geuro),τα οποία θα είναι μεταβιβάσιμα,θα γίνονται δεκτά για φορολογικές υποχρεώσεις, θα χρησιμοποιούνται και για πληρωμή μισθών και όλα αυτά μόνο για την εσωτερική αγορά.

ΟΙ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ, Η ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ LEVY INSTITUTE

Συνιστούν τα παραπάνω σενάρια του Levy Institute απάντηση και διέξοδο για την οικονομία;

Η απάντησή μας είναι κατηγορηματική: σε καμμία περίπτωση!

Κατ'αρχάς συνιστά πολιτική και οικονομική ψευδαίσθηση η αναμονή μιας δωρεάν οικονομικής ενίσχυσης από την ΕΕ ύψους περίπου 30 δις για τα επόμενα τρία χρόνια και μάλιστα χωρίς προϋποθέσεις. Και να υπάρξει,όμως,μια τέτοια "βοήθεια", είναι ζήτημα κατά πόσον μπορεί να είναι έστω και σχετικά αποτελεσματική, χωρίς μάλιστα τη διαγραφή του χρέους.

Αυταπάτη συνιστά,επίσης,η υπόθεση ότι η ΕΕ μπορεί να προχωρήσει σε αναστολή πληρωμής των τόκων και πάγωμα του χρέους. Και σε μια τέτοια απίθανη υπόθεση,όμως, για να αυξηθούν οι επενδύσεις και να χρηματοδοτηθούν νέες κοινωφελείς θέσεις εργασίας,προκειμένου να υποβοηθηθεί διέξοδος από την κρίση,θα απαιτηθεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους ανάλογου των τόκων που θα ανασταλεί η πληρωμή τους,πράγμα που για να επιτευχθεί θα χρειασθεί μια απίστευτη λιτότητα.

Τέλος η έκδοση ειδικών κρατικών ομολόγων (Geuro) θα διαιρέσει βαθύτερα τη χώρα στους προνομιούχους που θα διαθέτουν ευρώ και σε αυτούς που θα πληρώνονται και θα κατέχουν απαξιωμένα Geuro,τα οποία θα προσομοιάζουν με "σκουπίδια", ενώ παράλληλα με μια τέτοια βαθιά διαίρεση,θα γίνει πιο δυσχερής μια οποιαδήποτε αναπτυξιακή προοπτική.

ΤΟ LEVY ΟΧΗΜΑ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΔΙΩΞΕΩΝ

Αν,όμως, τα όσα προτείνει το Levy είναι "ουτοπικά" είτε αναποτελεσματικά είτε και τα δύο μαζί και εν πάσει περιπτώσει δεν μπορούν να δόσουν άμεσα διέξοδο στη χώρα, τότε γιατί προβάλλονται από το Ινστιτούτο;

Το Levy, κατά πάσα πιθανότητα, ασκεί προπαγάνδα στην Ελλάδα και κάνει προτάσεις μόνο και μόνο για να βελτιώσει την εικόνα των ΗΠΑ στη χώρα μας σε αντιστάθμισμα της Γερμανικής επιρροής.

Αξίζει να προσθέσουμε και κάτι ακόμα: Το Levy κάνει μη "ρεαλιστικές" και καθόλου αποτελεσματικές προτάσεις προκειμένου να αποφύγει τη μόνη θετική απάντηση στην κρίση: την έξοδο από την ευρωζώνη και την εφαρμογή ενός προοδευτικού προγράμματος ανασυγκρότησης με σοσιαλιστικό ορίζοντα.

Γιατί μόνο η συγκρότηση εθνικού νομίσματος μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις για τη γεναία ενίσχυση της ρευστότητας στη χώρα,προκειμένου να ενισχυθούν σημαντικά οι δημόσιες επενδύσεις και η χρηματοδότηση στην οικονομία.

Χωρίς αυτή τη ρευστότητα και φυσικά με τερματισμό της λιτότητας, δεν μπορεί να συζητάμε σοβαρά για έξοδο της χώρας από τον κρισιακό βάλτο.

ΚΛΕΑΡΧΟΣ Ν. ΣΜΥΡΝΙΩΤΗΣ

* To Ινστιτούτο Levy είναι ένα ινστιτούτο που από το 1986 παράγει έρευνα στο πεδίο των δημόσιων πολιτικών προσφέροντας επιστημονικές αναλύσεις, οι οποίες βοηθούν φορείς στην χάραξη πολιτικής, στην αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων. (από την wikipedia)

ΕΚΘΕΣΗ LEVY INSTITUTE

Στη συνέχεια η Iskra παραθέτει από την "Αυγή" της Κυριακής (16/2) τα βασικά σημεία της έκθεσης του Levy Institute ,όπως τα καταγράφει η εφημερίδα.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ-ΣΟΚ ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ LEVY: ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΣΤΟ 208% ΤΟΥ ΑΕΠ ΑΝ ΔΕΝ ΗΤΤΗΘΕΙ Η ΛΙΤΟΤΗΤΑ

Εκτόξευση του δημοσίου χρέους ακόμη και στο 208% το 2015, αν συνεχιστεί η ίδια πολιτική της σκληρής λιτότητας, προβλέπει η ετήσια μελέτη του έγκυρου Οικονομικού Ινστιτούτου Levy για την ελληνική οικονομία. Στη στρατηγική ανάλυση, που φέρνει στο φως η "Αυγή", εκτιμάται ότι εκτός ελέγχου δεν είναι μόνο το χρέος, αλλά και η ανεργία, όπως άλλωστε είχαν προβλέψει και πέρυσι οι ίδιοι αναλυτές. Στην έκθεση προβλέπεται ότι η κυβέρνηση θα πετύχει τον στόχο της μόνο για το έλλειμμα, ενώ εκτιμάται ότι η μείωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο δεν οφείλεται στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας αλλά στα πετρελαιοειδή. Οι αναλυτές του Levy δεν μένουν μόνο στις δυσοίωνες εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις της επεκτατικής λιτότητας. Προτείνουν τρεις εναλλακτικές πολιτικές για να βγει η ελληνική οικονομία από τον φαύλο κύκλο: α) ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ, β) πάγωμα του χρέους και αναστολή της αποπληρωμής των τόκων και γ) δημιουργία ενός παράλληλου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ LEVY ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΣΤΟ 208% ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΙ Η ΙΔΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του ΘΑΝΑΣΗ ΜΙΣΔΑΝΙΤΗ*

Στην ετήσια έκθεσή του για την ελληνική οικονομία το Οικονομικό Ινστιτούτο Levy, που συντάχθηκε από τους Δ.Β. Παπαδημητρίου, Μ. Νικηφόρο και G. Zezza, καταγράφει τις πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις και προτείνει εναλλακτικές πολιτικές εξόδου της Ελλάδας από την κρίση. Στο επίκεντρο της συλλογιστικής της έκθεσης είναι η επαναφορά της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης και η καταπολέμηση της ανεργίας. Οι συγγραφείς χρησιμοποιούν στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος, την ΕΛΣΤΑΤ και τη Eurostat για να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα των εφαρμοζόμενων πολιτικών ενώ και για τα τέσσερα εναλλακτικά σενάρια που προτείνουν για την ελληνική οικονομία προβαίνουν στην αξιολόγηση των επιπτώσεών τους μέσω του μακροοικονομικού μοντέλου LIMG (Levy Macroeconomic Model for Greece), για να καταλήξουν εν τέλη στο ποιο μείγμα πολιτικής θα ήταν το πιο ωφέλιμο για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Ενδεικτική για τα ευρήματα της έκθεσης είναι η πρώτη παράγραφος της εισαγωγής της στην οποία αναφέρεται: «Στις πιο πρόσφατες εξαγγελίες από τις Βρυξέλλες, την Φρανκφούρτη και το Βερολίνο διακηρύχθηκε το τέλος της κρίσης και της ύφεσης, ενώ επαινείται η Ελλάδα για το ότι επιτέλους κατάφερε να αναστρέψει την οικονομική της κατάσταση. Είναι άξιο απορίας λοιπόν το αν και κατά πόσο αυτοί που εξήγγειλαν τα παραπάνω παρακολουθούν τις πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις και τον περιορισμό των πολιτικών επιλογών που υφίστανται στην Ελλάδα».

ΣΤΟ 175% ΤΟ ΧΡΕΟΣ

Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η αποτυχία των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα είναι θεαματική και ο στόχος της μείωσης του λόγου ΑΕΠ προς δημόσιο χρέος ευθέως πλέον παρομοιάζεται με την προσπάθεια κάποιου να πιάσει μια οφθαλμαπάτη. Αυτό είναι έκδηλο αν κανείς λάβει υπ' όψιν του ότι ο λόγος αυτός είναι στο 175%, ενώ η τιμή του ίδιου αυτού λόγου ήταν 125% στην απαρχή της οικονομικής κρίσης προ τετραετίας. Αυτή η τιμή (125%) μάλιστα υφίσταντο πριν από οποιαδήποτε «διάσωση» από τη μεριά των δανειστών και πριν από το «κούρεμα» του χρέος, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο.

Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

Η ανάλυση των δεδομένων για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας ξεκινάει με τη ρητή αναφορά στη «μάστιγα» της ανεργίας που έχουν επιφέρει οι πολιτικές λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης. Πιο συγκεκριμένα, τα σημαντικότερα ευρήματα αφορούν τους επισήμως καταγεγραμμένους ανέργους, οι οποίοι αυξήθηκαν κατά 84.128 από τον Ιανουάριο ώς τον Οκτώβριο του 2013 για να φτάσουν στο σύνολο τους 1.387.500, επίπεδο που συνιστά ιστορικό υψηλό όλων των εποχών για την Ελλάδα. Περαιτέρω και σε σχέση με τον επικοινωνιακό θόρυβο που έγινε το περασμένο καλοκαίρι αναφορικά με την αύξηση των τουριστικών ρευμάτων προς την Ελλάδα, παρατηρούν ότι στον συγκεκριμένο κλάδο οι άνθρωποι που εργάστηκαν ήταν κατά 9.300 λιγότεροι σε σχέση με το 2012.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΥΠΟΤΙΜΗΣΗΣ

Η στρατηγική της εσωτερικής υποτίμησης που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα σχετίζεται με την προσπάθεια αύξησης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και ενίσχυσης του εξαγωγικού εμπορίου μέσω της μείωσης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Η υλοποίηση της ανωτέρω στρατηγικής, με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, επέφερε μειώσεις σε ονομαστικούς και πραγματικούς μισθούς της τάξεως του 23% και 27,8% αντίστοιχα από το 2010. Η εν λόγω στρατηγική κρίνεται ως αποτελεσματική σε ό,τι αφορά τις μειώσεις μισθών, ωστόσο σημειώνεται ότι δεν παρατηρήθηκε αντίστοιχη επίπτωση στο επίπεδο των τιμών. Παρ' όλα αυτά, τα αποτελέσματα σε σχέση με την προσπάθεια εξισορρόπησης του εμπορικού ισοζυγίου ήταν θετικά, καθώς το έλλειμμα μειώθηκε από 45,8 δισ. ευρώ το 2008 σε 16,9 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2013. Η μείωση αυτή βέβαια προκύπτει λόγω της ραγδαίας μείωσης των εισαγωγών κατά 18,8 δισ. ευρώ και όχι από την οριακή αύξηση των εξαγωγών κατά 2,7 δισ. ευρώ.

Μετά την ανάλυση των δεδομένων της Eurostat για το ελληνικό εμπόριο, διατυπώνεται στην έκθεση το εξής συμπέρασμα: «Η μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου όπως και η αύξηση των εξαγωγών σε καμία περίπτωση δεν προκύπτουν λόγω βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας που επιχειρήθηκε να επιτευχθεί μέσω του αποπληθωρισμού των μισθών, αλλά λόγω του ότι η εξαγωγική δραστηριότητα αφορούσε την πώληση κατά κύριο λόγο πετρελαϊκών προϊόντων σε χώρες εκτός Ευρωζώνης, σε μια περίοδο κατά την οποία η τιμή του πετρελαίου αυξανόταν και το ευρώ διατηρούσε μια ισχυρή συναλλαγματική θέση έναντι του δολαρίου». Τέλος, καταλήγουν στο ότι η αύξηση των εξαγωγών πετρελαϊκών υποπροϊόντων μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα μόνο βραχυπρόθεσμα, καθώς η χώρα καθίσταται ευάλωτη σε πιθανές διακυμάνσεις της τιμής του πετρελαίου, όπως επίσης και στο ότι οι δραστηριότητες αυτές δεν μπορούν να λειτουργήσουν διεγερτικά στην κατεύθυνση της δημιουργίας θέσεων εργασίας και μεγέθυνσης της οικονομίας.

Η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας είναι ένας από τους κύριους στόχους του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής της τρόικας, η οποία, ωστόσο, στοχεύει στην επίτευξη αυτού του αποτελέσματος με «εσωτερική υποτίμηση», δηλαδή με τη μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, και ελπίζοντας ότι οι χαμηλότεροι μισθοί θα επιφέρουν μειώσεις τιμών για τα ελληνικά προϊόντα και αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Μέχρι στιγμής, η ευμεγέθης μείωση των μισθών δεν έχει ακολουθηθεί από μια ανάλογη μείωση των τιμών και έχει, ως εκ τούτου, δημιουργήσει μόνον αύξηση των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων. Δεδομένου, ότι αυτή η αύξηση δεν έχει συνοδευτεί από αντίστοιχες αυξήσεις των επενδυτικών, το καθαρό αποτέλεσμα ήταν η μαζική πτώση της εγχώριας ζήτησης.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ

Χρησιμοποιώντας στοιχεία που δημοσιεύθηκαν ώς και το τρίτο τρίμηνο του 2013 και λαμβάνοντας υπ' όψιν όλους τους αντίστοιχους δείκτες, η έρευνα καταλήγει στο ότι οι αισιόδοξες, όπως τις χαρακτηρίζει, προβλέψεις του ΔΝΤ για επίτευξη θετικού ρυθμού μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας της τάξεως του 0,6 % για το 2014, μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης, είναι απίθανο να γίνουν πραγματικότητα. Επίσης, με βάση τα δεδομένα για τους διαφόρους τομείς δραστηριότητας, διαβλέπουν όντως μείωση του ελλείμματος, αλλά θεωρούν ότι η αξίωση που έχει η κυβέρνηση για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος θα αποδειχθεί ότι στην πραγματικότητα δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ευσεβής πόθος, εκτός αν ληφθούν και νέα μέτρα λιτότητας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάλυση που γίνεται για τη μείωση των κρατικών δαπανών που αναμένεται να είναι περιορισμένη κατά 8 δισ. ευρώ το 2013 σε σχέση με το 2012. Οι μειώσεις αυτές προέρχονται κατά κύριο λόγο από περικοπές κοινωνικών παροχών (5,4 δισ. ευρώ) και μειώσεις αποζημιώσεων εργαζομένων (2,7 δισ. ευρώ). Ακόμα, οι προβλέψεις για την επίπτωση των πολιτικών λιτότητας είναι ότι τόσο η ανεργία θα συνεχίσει να έχει αυξητικές τάσεις έως και το 2015 όσο και το δημόσιο χρέος, το οποίο θα φτάσει στο 208,02% του ΑΕΠ για το έτος 2015.

Τέλος, το πρώτο μέρος της μελέτης κλείνει με την εξής ενδεικτική φράση:

«Η κυβέρνηση φαίνεται πως θα επιτύχει τους στόχους της για το έλλειμμα, αλλά ταυτόχρονα θα αποτύχει παταγωδώς στην αποκατάσταση της μεγέθυνσης και της απασχόλησης για τα επόμενα δύο χρόνια».

*Ο Θανάσης Μισδανίτης είναι οικονομολόγος, μέλος του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ LEVY: ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Α. Ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ Η πρόταση αυτή συνεπάγεται αύξηση της κρατικής κατανάλωσης και των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από ειδικά κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) ή οποιοδήποτε άλλο όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ποσό αυτής της εξωγενούς δημοσιονομικής βοήθειας -που έχει συζητηθεί σε πολλές συνόδους της Ευρωζώνης- έχει υποθετικά υπολογιστεί σε 30 δισ. ευρώ και χρησιμοποιείται αναλογικά περίπου κατά 2,5 δισ. ευρώ κάθε τρίμηνο. Αυτό κατά το Ινστιτούτο Levy θα βοηθούσε στη βελτίωση του συνολικού εξωτερικού ισοζυγίου, χωρίς αύξηση του δημόσιου ελλείμματος ή χρέους, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν θα είναι απαιτητά.

Η αρχική επίδραση των κινήτρων αυτών θα μπορούσε να φέρει ισχυρή μεγέθυνση του ΑΕΠ, αν και η άμεση επίπτωση στην απασχόληση θα ήταν περιορισμένη, καθώς η απασχόληση τείνει να υστερεί επί της αύξησης της παραγωγής. Το ινστιτούτο εκτιμά ότι μετά από τρία χρόνια αυτή η πολιτική που δεν στοχεύει απευθείας στην απασχόληση θα δημιουργούσε περίπου 130.000 θέσεις εργασίας, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο θα κρατούσε το σύνολο του χρέους ανέγγιχτο και θα συνέχιζε να πληρώνει τους τόκους.

Β. Πάγωμα του χρέους και αναστολή της αποπληρωμής των τόκων Σε αυτό το σενάριο γίνεται η υπόθεση ότι όλες οι πληρωμές τόκων από την κυβέρνηση θα ανασταλούν και τα ισοδύναμα κονδύλια θα χρησιμοποιηθούν για την αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και την υποστήριξη της άμεσης δημιουργίας θέσεων εργασίας. Οι συγγραφείς υποθέτουν ότι οι πιστωτές θα συμφωνούσαν να ανανεώσουν ληξιπρόθεσμα χρέη λόγω του ότι η βιωσιμότητα της οικονομίας καθίσταται όλο και πιο σίγουρη όταν η μεγέθυνση αποκαθίσταται από ό,τι όταν μια οικονομία αγωνίζεται να εξέλθει από τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση. Η αγοραία αξία των δημόσιων υποχρεώσεων θεωρούν ότι δεν θα μειωθεί ανεξέλεγκτα και έτσι η επίδραση στην κατανάλωση από τις αναμενόμενες απώλειες κεφαλαίου θα είναι περιορισμένη.

Η αναστολή πληρωμής των τόκων συνεπάγεται πτώση στο εισόδημα των ομολογιούχων, ωστόσο καθώς τα ίδια κεφάλαια θα δαπανηθούν για δημόσιες επενδύσεις και κατανάλωση, θα παράξουν περισσότερο εισόδημα για χαμηλόμισθους ή ανέργους, συνεπώς το καθαρό αποτέλεσμα για τον ιδιωτικό τομέα θα είναι θετικό.

Γ. Η δημιουργία ενός παράλληλου χρηματοπιστωτικού συστήματος Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα στον τομέα των εξαγωγών της ελληνικής οικονομίας, η εισαγωγή ενός παράλληλου χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν θα πρέπει να αποσκοπεί κατά κύριο λόγο στην αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας των τιμών, αλλά στην αποκατάσταση της ρευστότητας στην εγχώρια αγορά, στην επανεκκίνηση των επενδύσεων, στην παροχή ρευστότητας για επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, χωρίς έξοδο από το ευρώ και τη διατήρηση των σημερινών συμφωνιών για το ελληνικό δημόσιο χρέος.

Αυτές οι οικονομικές ρυθμίσεις είναι γνωστά όργανα στα δημόσια οικονομικά και έχουν χρησιμοποιηθεί από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την Καλιφόρνια. Ομοίως, όπως περιγράφεται σε έκθεση της UBS, είχαν χρησιμοποιηθεί από την ελληνική κυβέρνηση το 2010, στο ποσό των 5,5 δισ. ευρώ με μηδενικό τοκομερίδιο, τα γνωστά «pharma-bonds» για να ρυθμίστουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φαρμακευτική βιομηχανία, η οποία απειλούσε να σταματήσει την πώληση φαρμάκων στη χώρα εάν δεν καταβάλλονταν τα χρωστούμενα. Μάλιστα τα εν λόγω ομόλογα είχαν όλα τα χαρακτηριστικά κανονικών ομολόγων, καθώς ήταν και διαπραγματεύσιμα στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, ενώ είχαν και ίδιους όρους με το υπόλοιπο ελληνικό χρέος.

Το νέο οικονομικό σύστημα, όπως προτείνεται από το Levy Institute θα συνεπάγεται την έκδοση κρατικών ομολόγων μηδενικού τοκομεριδίου (χωρίς πληρωμή τόκων), διαρκή (χωρίς αποπληρωμή του κεφαλαίου, μη εξαργυρώσιμα που έτσι δεν θα αυξάνουν το χρέος) και τα οποία θα είναι μεταβιβάσιμα. Τα ομόλογα αυτά θα πρέπει να υποστηρίζονται από τα φορολογικά έσοδα, υπό την έννοια ότι, ενώ η κυβέρνηση θα τα χρησιμοποιήσει για να εξοφλήσει το χρέος μεταξύ αυτής και των πιστωτών της, θα γίνονται δεκτά pari passu (με ίδιους όρους) σε διακανονισμούς των φορολογικών υποχρεώσεων του ιδιωτικού τομέα. Τα νέα ομόλογα -τα οποία στην έκθεση του ινστιτούτου αποκαλούνται Geuro- θα πρέπει να είναι μετατρέψιμα μόνο προς μία κατεύθυνση, από ευρώ σε Geuro για να αποφευχθούν κερδοσκοπικές επιθέσεις και να περιοριστεί η χρήση τους μόνο στις εγχώριες αγορές, όπως και για να μειωθεί η πιθανότητα μεταφορών καταθέσεων σε ευρώ εκτός της χώρας.

Τα οφέλη μιας τέτοιας πολιτικής πρωτοβουλίας θα ήταν η εκμηδένιση του εγχωρίου χρέους, η πληρωμή επιδομάτων ανεργίας και μέρους των μισθών του δημοσίου τομέα. Μάλιστα, με βάση στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, υπολογίζεται το χρηματικό όφελος από την έκδοση των εν λόγω ομολόγων, το οποίο ανέρχεται σε 14 δισ. ευρώ για τα έντοκα χρέη του Δημοσίου και οι κρατικές δαπάνες σε ευρώ θα είναι λιγότερες κατά 18 δις, προσεγγιστικά.

Το Levy Institute προκρίνει τον συνδυασμό του παράλληλου χρηματοπιστωτικού συστήματος με ένα Πρόγραμμα Εγγυημένης Εργασίας, με σκοπό την άμεση δημιουργία θέσεων εργασίας. Η συλλογιστική που αναπτύσσεται στην έκθεση είναι ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να παρέχει εργασία με έναν ελάχιστο μισθό, με σκοπό τη δημιουργία δημοσίων αγαθών, σε οποιονδήποτε είναι πρόθυμος να εργαστεί. Έτσι, με τον κατώτατο μισθό που έχει επιβληθεί από την τρόικα (586 ευρώ), για 550.000 εργαζόμενους συνεπάγονται ετήσιες καταβολές της τάξεως των 7,5 δισ. ευρώ πόσο όμως το οποίο θα καταβάλλεται σε Geuro. Επίσης, είναι σημαντικό να προστεθεί ότι αυτές οι προσλήψεις θα δημιουργήσουν εμμέσως ακόμα 156.000 θέσεις εργασίας, προσεγγιστικά, όπως επίσης και Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία της τάξεως των 12 δισ. Geuro (που υπολογίζεται με τη χρήση χρηματοπιστωτικού πολλαπλασιαστή). Τα κυβερνητικά έσοδα επίσης θα αυξηθούν κατά 4 δισ. Geuro, οπότε το συνολικό κόστος του προγράμματος υπολογίζεται σε 3,5 δισ. Geuro. Τέλος, το ΑΕΠ υπολογίζεται από τους συγγραφείς να αυξηθεί μόνο την πρώτη χρονιά της εφαρμογής του προγράμματος αυτού κατά 7%.

Αντί επιλόγου, αξίζει να σημειωθεί, όπως ρητά αναφέρεται και στην έκθεση του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy, ότι στην κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία και κοινωνία μόνο ριζοσπαστικές λύσεις στήριξης της κοινωνίας είναι αυτές που θα μπορούσαν να βγάλουν την ελληνική οικονομία από τον φαύλο κύκλο.

Στη συνέχεια η Iskra παραθέτει συνέντευξη του Δημήτρη Παπαδημητρίου,προέδρου του Ινστιτούτου Levy στην Εφημερίδα "Εποχή" της Κυριακής (22/12/13) και τον Μάκη Μπαλαούρα, η οποία έχει ως εξής:

ΣΥ­ΝΕ­ΝΤΕΥ­ΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗ­ΜΗ­ΤΡΗ ΠΑ­ΠΑ­ΔΗ­ΜΗ­ΤΡΙΟΥ**, ΠΡΟ­Ε­ΔΡΟΥ ΤΟΥ LEVY ECONOMICS INSTITUTE
 

-Το πρό­σφα­το συ­νέ­δριο του Levy Institute, στο ο­ποίο έ­λα­βαν μέ­ρος πα­γκο­σμίως γνω­στοί οι­κο­νο­μο­λό­γοι, προ­κά­λε­σε συ­ζη­τή­σεις. Για την έ­ξο­δο της Ελλά­δας α­πό την κρί­ση το Ινστι­τού­το σας κα­τέ­θε­σε πρό­τα­ση, η ο­ποία στη­ρί­ζε­ται σε έ­να νέο σχέ­διο Μάρ­σαλ και σε πά­γω­μα του χρέ­ους. Πώς βλέ­πε­τε να λει­τουρ­γεί αυ­τή η πρό­τα­ση στο πλαί­σιο της οι­κο­νο­μίας και ποιες οι στο­χεύ­σεις  της;

-Τις προ­τά­σεις για τη έ­ξο­δο της Ελλά­δας α­πό την κρί­ση που πα­ρου­σιά­σθη­καν στο Συ­νέ­δριο του Levy Institute τον πε­ρα­σμέ­νο μή­να,εί­χε ε­πε­ξερ­γα­σθεί μια ε­πι­στη­μο­νι­κή ο­μά­δα του ιν­στι­τού­του υ­πό το πρί­σμα της σύ­γκρι­σης με τη Με­γά­λη Ύφε­ση στις Η­ΠΑ το 1929-33, μια και η Ελλά­δα δια­νύει την ί­δια, και σε κά­ποιο βαθ­μό α­κό­μη ο­ξύ­τε­ρη, οι­κο­νο­μι­κή κα­τάρ­ρευ­ση με με­γα­λύ­τε­ρη α­πώ­λεια  Α­ΕΠ και α­πα­σχό­λη­σης με­τά α­πό πέ­ντε χρό­νια κρί­σης. Οι Η­ΠΑ μπό­ρε­σαν να α­ντι­στρέ­ψουν το ρεύ­μα της κα­τάρ­ρευ­σης και να βα­δί­σουν προς την α­νά­πτυ­ξη με αλ­λα­γή δη­μο­σιο­νο­μι­κής πο­λι­τι­κής,που προώ­θη­σε τε­ρά­στια κον­δύ­λια για τη δη­μό­σια κα­τα­νά­λω­ση, α­πα­σχό­λη­ση και ε­πέν­δυ­ση.
Αυ­τό δεν μπο­ρεί να γί­νει, φυ­σι­κά, στην Ελλά­δα ε­φ’ ό­σον δεν έ­χει  δι­κό της νό­μι­σμα για ε­ξά­σκη­ση νο­μι­σμα­τι­κής πο­λι­τι­κής ό­πως οι Η­ΠΑ. Για αυ­τό πρέ­πει να στρέ­ψει το βλέμ­μα της προς την Ευ­ρω­παϊκή Ένω­ση και ι­διαί­τε­ρα στις με­γά­λες οι­κο­νο­μίες του ευ­ρω­παϊκού Βορ­ρά. Ας μην ξε­χνά­με ό­τι η Γερ­μα­νία και άλ­λες χώ­ρες στην Ευ­ρώ­πη πή­ραν με­γά­λη βοή­θεια α­πό τις Η­ΠΑ με­τά το δεύ­τε­ρο πα­γκό­σμιο πό­λε­μο μέ­σω του Σχε­δίου Μάρ­σα­λ, για να ορ­θο­πο­δή­σουν και α­να­συ­γκρο­τη­θούν ύ­στε­ρα α­πό τις κα­τα­στρο­φές του πο­λέ­μου. Κα­τά την ε­κτί­μη­σή μας, εί­ναι  α­δύ­να­τον με τις δι­κές της δυ­νά­μεις η Ελλά­δα να αλ­λά­ξει το ρεύ­μα της κα­το­λί­σθη­σης μέ­σα σε λί­γα χρό­νια χω­ρίς ση­μα­ντι­κή ε­ξω­τε­ρι­κή βοή­θεια. Αν σκε­φθού­με το α­ριθ­μό και­νούρ­γιων θέ­σεων που δη­μιουρ­γού­νται κά­θε μή­να α­πό τον ι­διω­τι­κό το­μέα, για να γυ­ρί­σου­με στο πο­σο­στό α­πα­σχό­λη­σης που θεω­ρεί­ται πλή­ρης α­πα­σχό­λη­ση, θα χρεια­σθεί να πε­ρά­σει μια δω­δε­κα­ε­τία. Αυ­τή η πε­ρίο­δος εί­ναι πο­λύ με­γά­λη για να α­ντέ­ξει ο ά­νερ­γος πλη­θυ­σμός και κα­μιά χώ­ρα δεν μπο­ρεί να δια­νύ­σει τέ­τοιο χρο­νι­κό διά­στη­μα χω­ρίς με­γά­λη κοι­νω­νι­κή α­να­τα­ρα­χή.
Ένα σχέ­διο α­νά­πτυ­ξης χρη­μα­το­δο­τού­με­νο α­πό την ΕΕ μπο­ρεί να δη­μιουρ­γή­σει θέ­σεις κοι­νω­φε­λούς ερ­γα­σίας πο­λύ γρή­γο­ρα και με σχε­τι­κά μι­κρό κό­στος, ό­πως π.χ. 7,5 δισ. ευ­ρώ το χρό­νο για πε­ρί­που 700.000 θέ­σεις κα­τώ­τα­του μι­σθού, που με τις α­σφα­λι­στι­κές ει­σφο­ρές α­πο­δώ­σουν έ­σο­δα στο κρά­τος πε­ρί­που 4 δισ. Το κα­θα­ρό κό­στος των 3,5 δισ. ευ­ρώ εί­ναι σχε­τι­κά μι­κρό για τη δη­μιουρ­γία πολ­λών θέ­σεων ερ­γα­σίας, αυ­ξη­μέ­νης εγ­χώ­ριας κα­τα­νά­λω­σης και ε­πι­στρο­φή στην α­νά­πτυ­ξη. Επί­σης, τα κό­στη ε­νός τέ­τοιου προ­γράμ­μα­τος μπο­ρούν να κα­λυ­φθούν α­πό το πά­γω­μα χρέ­ους και τη μη πλη­ρω­μής των τό­κων, που υ­πο­λο­γί­ζο­νται στα 7 δισ. ευ­ρώ το χρό­νο. Αυ­τό φυ­σι­κά βα­σί­ζε­ται στο ό­τι θα υ­πάρ­ξει πρω­το­γε­νές πλεό­να­σμα, που θα χρη­σι­μο­ποιη­θεί για τη χρη­μα­το­δό­τη­ση ε­νός τέ­τοιου προ­γράμ­μα­τος α­πα­σχό­λη­σης α­ντί για την πλη­ρω­μή τό­κων.
Τέ­λος, υ­πάρ­χει και το πρό­βλη­μα της δια­φά­νειας  του αυ­στη­ρού ε­λέγ­χου του προ­γράμ­μα­τος, που θα πρέ­πει να α­να­τε­θεί σε έ­να φο­ρέα της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης, για να α­πο­φευ­χθεί κά­θε εί­δους δια­φθο­ρά που εί­ναι συ­νή­θεια στη χώ­ρα μας.

 

ΑΜΕ­ΣΗ ΑΥ­ΞΗ­ΣΗ ΤΗΣ Α­ΠΑ­ΣΧΟ­ΛΗ­ΣΗΣ
 

-Με την πο­λι­τι­κή της λι­τό­τη­τας η α­νερ­γία, σύμ­φω­να με τις ε­κτι­μή­σεις σας, θα ξε­πε­ρά­σει το 2016 το 30%. Με ποιες πο­λι­τι­κές μπο­ρεί να α­ντι­με­τω­πι­στεί το σε­νά­ριο  αυ­τό; Θα υ­πάρ­ξουν και συ­μπλη­ρω­μα­τι­κές πο­λι­τι­κές, ό­πως του «ερ­γο­δό­τη ύ­στα­της προ­σφυ­γής»;

-Η πο­λι­τι­κή της λι­τό­τη­τας έ­χει σχε­δόν πα­ρα­λύ­σει τη χώ­ρα με  συ­νέ­πεια  την πρω­το­φα­νή α­νερ­γία του 27,4%  σύμ­φω­να με τα τε­λευ­ταία στοι­χεία της Στα­τι­στι­κής Αρχής  για τον Σε­πτέμ­βρη. Αν τα μέ­τρα λι­τό­τη­τας συ­νε­χι­στούν και αν λη­φθούν και ε­πί πλέ­ον άλ­λα μέ­τρα, για να ε­πι­τευ­χθούν οι στό­χοι των δα­νει­στών, τό­τε η α­νερ­γία θα ε­κτο­ξευ­θεί  στο 30%. Με την πα­ρού­σα οι­κο­νο­μι­κή κα­τά­στα­ση εί­ναι α­δύ­να­τη η δη­μιουρ­γία θέ­σεων ερ­γα­σίας α­πό τον ι­διω­τι­κό το­μέα. Όπως έ­χει α­πο­δει­χθεί, η εγ­χώ­ρια κα­τα­νά­λω­ση έ­χει μειω­θεί κα­τά πο­λύ με­γά­λο βαθ­μό και οι ε­ξα­γω­γές, πα­ρό­τι λί­γο αυ­ξη­μέ­νες, δεν μπο­ρούν να α­ντι­στρέ­ψουν την α­πώ­λεια της δη­μό­σιας κα­τα­νά­λω­σης, που έ­χει κα­ταρ­ρεύ­σει.
Η ά­με­ση α­πα­σχό­λη­ση μπο­ρεί να ε­πι­τευ­χθεί με προ­γράμ­μα­τα «ερ­γο­δό­τη ύ­στα­της προ­σφυ­γής» μα­ζί με προ­γράμ­μα­τα ε­σω­τε­ρι­κής πα­ρα­γω­γής, που θα αυ­ξή­σουν την α­νε­ξαρ­τη­σία της χώ­ρας α­πό ει­σα­γό­με­να προϊό­ντα. Ακό­μη πιο σο­βα­ρό ζή­τη­μα εί­ναι η ύ­παρ­ξη προ­γραμ­μά­των που θα συμ­βάλ­λουν στο να στα­μα­τή­σει η έ­ξο­δος των πτυ­χιού­χων νέων, εκ­παι­δευ­μέ­νων με δη­μό­σια δα­πά­νη, που προ­σφέ­ρουν το τα­λέ­ντο τους στις χώ­ρες της Ευ­ρώ­πης για έ­να κα­λύ­τε­ρο μέλ­λον.

-Μι­λή­σα­τε για α­να­γκαία ώ­θη­ση ύ­ψους 30 δισ. α­πό τα τα­μεία της ΕΕ. Δε­δο­μέ­νης της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης ι­δε­ο­λο­γι­κής κα­θα­ρό­τη­τας της η­γε­σίας της ΕΕ, για­τί θα υιο­θε­τή­σουν και θα χρη­μα­το­δο­τή­σουν έ­να τέ­τοιο σχέ­διο κεϋνσια­νής κα­τεύ­θυν­σης, που εί­ναι στον α­ντί­πο­δα των α­ντι­λή­ψεων τους;

-Ύστε­ρα α­πό έ­ξι χρό­νια ύ­φε­σης και τρία χρό­νια βίαιης δη­μο­σιο­νο­μι­κής προ­σαρ­μο­γής, η Ελλά­δα δεν θα μπο­ρέ­σει να μπει στο ρεύ­μα της α­νά­πτυ­ξης σύ­ντο­μα και με γρή­γο­ρο ρυθ­μό, χω­ρίς ε­ξω­τε­ρι­κή βοή­θεια. Έχε­τε δί­κιο ό­τι οι οιω­νοί μέ­χρι τώ­ρα δεν έ­χουν δώ­σει τα κα­τάλ­λη­λα σή­μα­τα τέ­τοιας βοή­θειας. Η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή α­κο­λου­θεί­ται χω­ρίς έν­δει­ξη δια­φο­ρο­ποίη­σης. Πι­στεύω ό­μως ό­τι σύ­ντο­μα θα υ­πάρ­ξει ι­δε­ο­λο­γι­κή προ­σαρ­μο­γή.
Οι Ευ­ρωε­κλο­γές του Μαΐου θα δεί­ξουν ό­τι η Ευ­ρώ­πη χρειά­ζε­ται άλ­λη κα­τεύ­θυν­ση. Προ­γράμ­μα­τα βοή­θειας μπο­ρούν να ε­πι­τευ­χθούν εύ­κο­λα με αυ­ξη­μέ­να κον­δύ­λια του Ε­ΣΠΑ, π.χ. α­πό τα 20 δισ. ευ­ρώ, που έ­χουν προσ­διο­ρι­στεί για την Ελλά­δα για την πε­ρίο­δο 2014-20, στα 50 δισ. ευ­ρώ. Όπως ό­λοι ξέ­ρουν, η ευ­ρω­ζώ­νη έ­χει πολ­λά δο­μι­κά προ­βλή­μα­τα, τα ο­ποία, αν δεν λυ­θούν σύ­ντο­μα, θα έ­χουν ως α­πο­τέ­λε­σμα τη διά­λυ­σή της. Εί­ναι λοι­πόν προς το συμ­φέ­ρον των ι­σχυ­ρών κρα­τών να βο­η­θή­σουν στη λύ­ση των προ­βλη­μά­των ύ­φε­σης και α­νερ­γίας των κρα­τών του Νό­του, αν θέ­λουν να δια­τη­ρή­σουν την ευ­ρω­ζώ­νη α­πό την ο­ποία έ­χουν ω­φε­λη­θεί πο­λύ πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό τα κρά­τη μέ­λη του Νό­του. Αν αυ­τό πά­λι δεν το ε­πι­θυ­μούν, τό­τε το πρό­βλη­μα της Ελλά­δας με­τά τη διά­λυ­ση της ευ­ρω­ζώ­νης γί­νε­ται δια­χει­ρί­σι­μο α­πό την ί­δια, με το δι­κό της νό­μι­σμα. Ας μην ξε­χνά­με πως και η Γερ­μα­νία και ό­λες οι άλ­λες  χώ­ρες ο­φεί­λουν τη γι­γα­ντιαία  πα­ρα­γω­γι­κή  μη­χα­νή τους στην αρ­χι­κή τους κεϋνσια­νή κα­τεύ­θυν­ση. Δυ­στυ­χώς ό­μως, έ­χουν ε­κλε­κτι­κή μνή­μη.

 

Η Ε­ΣΩ­ΤΕ­ΡΙ­ΚΗ Υ­ΠΟ­ΤΙ­ΜΗ­ΣΗ Ο­ΔΗ­ΓΕΙ ΣΤΟΝ ΠΑ­ΤΟ
 

-Τι εί­ναι αυ­τό που κά­νει ορ­γα­νι­σμούς ό­πως το ΔΝΤ ή η ΕΕ να εμ­μέ­νουν σε μια οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή, που έ­φε­ρε την α­νερ­γία στο α­πί­θα­νο 27,4%, υ­ψη­λό­τε­ρη και απ’ αυ­τή που έ­χει κα­τα­γρα­φεί στις Η­ΠΑ τα χρό­νια της με­γά­λης ύ­φε­σης, ε­νώ ού­τε χρέ­ος τι­θα­σεύε­ται;

-Η οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή που α­κο­λου­θεί το ΔΝΤ και η ΕΕ, εί­ναι βα­σι­σμέ­νη σε μια οι­κο­νο­μι­κή θεω­ρία που στη­ρί­ζε­ται στην α­πε­λευ­θέ­ρω­ση των α­γο­ρών α­πό το κρά­τος, η ύ­παρ­ξη του ο­ποίου πε­ριο­ρί­ζε­ται στις λί­γες υ­πη­ρε­σίες που δεν ι­διω­τι­κο­ποιού­νται, για­τί δεν υ­πάρ­χει ι­διω­τι­κό συμ­φέ­ρον. Η πο­λι­τι­κή του ΔΝΤ εί­ναι πά­ντα η ί­δια, στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή, στην Ευ­ρώ­πη, την Αφρι­κή και ο­που­δή­πο­τε αλ­λού το ΔΝΤ κλή­θη­κε να βο­η­θή­σει. Πά­ντα η συ­ντα­γή εί­ναι δη­μο­σιο­νο­μι­κή προ­σαρ­μο­γή με με­γά­λη μείω­ση δη­μο­σίων δα­πα­νών, αύ­ξη­ση φό­ρων, ι­διω­τι­κο­ποίη­ση δη­μο­σίων ε­ται­ρειών και ού­τω κα­θε­ξής.
Η ε­μπει­ρία αυ­τής της πο­λι­τι­κής δεν έ­χει φέ­ρει πο­τέ αί­σιο α­πο­τέ­λε­σμα. Εί­ναι αυ­τό που βλέ­που­με να γί­νε­ται στην Ελλά­δα. Μείω­ση Α­Ε­Π, με­γά­λη α­νερ­γία και συ­νε­πώς με­γα­λύ­τε­ρος λό­γος χρέ­ους προς Α­ΕΠ. Η συ­ντα­γή πε­ριο­ρί­ζε­ται στη μείω­ση ελ­λείμ­μα­τος του κρα­τι­κού προϋπο­λο­γι­σμού και δεν στο­χεύει στην προώ­θη­ση α­νά­πτυ­ξης. Αυ­τό φυ­σι­κά συ­ντε­λεί­ται ε­πει­δή ο λό­γος χρέ­ους προς Α­ΕΠ ο­λοέ­να αυ­ξά­νε­ται, διό­τι η ε­λα­χι­στο­ποίη­ση του Α­ΕΠ ( πα­ρο­νο­μα­στή) εί­ναι με­γα­λύ­τε­ρη της ε­λα­χι­στο­ποίη­σης του χρέ­ους (α­ριθ­μη­τή). Δη­μιουρ­γεί­ται λοι­πόν έ­νας φαύ­λος κύ­κλος, α­πό τον ο­ποίο κα­μιά χώ­ρα δεν μπο­ρεί να ξε­φύ­γει χω­ρίς τα ε­πα­κό­λου­θα που περ­νά­ει τώ­ρα η Ελλά­δα, γι’ αυ­τό και οι πε­ρισ­σό­τε­ρες χώ­ρες τε­λι­κά α­πε­λευ­θε­ρώ­νο­νται α­πό αυ­τά τα δε­σμά και υιο­θε­τούν δι­κές τους πο­λι­τι­κές με ποι­κί­λα α­πο­τε­λέ­σμα­τα. Και φυ­σι­κά μέ­νουν έ­ξω α­πό τη χρη­μα­το­πι­στω­τι­κή α­γο­ρά για αρ­κε­τά χρό­νια, μέ­χρι να ε­πι­τύ­χουν την α­να­συ­γκρό­τη­ση ε­σω­τε­ρι­κής πα­ρα­γω­γής και οι­κο­νο­μι­κής α­νά­πτυ­ξης. Υπάρ­χουν και success stories χω­ρών που α­κο­λού­θη­σαν αυ­τή την τρο­χιά και οι οι­κο­νο­μία τους ε­πα­νήλ­θε στην α­νά­πτυ­ξη, ό­πως, για πα­ρά­δειγ­μα, της Κό­στα Ρί­κα.

-Τα τρία χρό­νια  των μνη­μο­νίων κα­τα­κρή­μνι­σαν το ερ­γα­τι­κό κό­στος, α­φαί­ρε­σαν ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα, διέ­λυ­σαν το ε­λά­χι­στο κρά­τος πρό­νοιας, αλ­λά πα­ρά ταύ­τα δεν εί­χα­με ση­μα­ντι­κή αύ­ξη­ση των ε­ξα­γω­γών. Πώς ε­ξη­γεί­ται αυ­τό;

-Η ε­σω­τε­ρι­κή υ­πο­τί­μη­ση, που εί­ναι στό­χος των Μνη­μο­νίων για ε­γκα­θί­δρυ­ση α­ντα­γω­νι­σμού στις ε­ξα­γω­γές, στην πε­ρί­πτω­ση της Ελλά­δας  δεν συ­νέ­βα­λε στη ση­μα­ντι­κή αύ­ξη­ση των ε­ξα­γω­γών, πα­ρά τη  μείω­ση του ερ­γα­τι­κού κό­στους κα­τά 25% πε­ρί­που. Η μι­κρή αύ­ξη­ση που πα­ρα­τη­ρεί­ται, εί­ναι μό­νον στα πε­τρε­λαιο­ει­δή, προϊό­ντα α­πό διυ­λι­στή­ρια, που οι τι­μές τους εί­ναι συν­δε­δε­μέ­νες με την τι­μή πε­τρε­λαίου. Όταν η τι­μή πε­τρε­λαίου αυ­ξά­νε­ται, τό­τε αυ­ξά­νε­ται και η τι­μή πε­τρε­λαιο­ει­δών και πα­ρου­σιά­ζο­νται  αυ­ξη­μέ­νες οι ε­ξα­γω­γές σε ευ­ρώ. Και αυ­τό για­τί η οι­κο­νο­μία τής χώ­ρας δια­κρί­νε­ται για τη μη βιο­μη­χα­νι­κή βά­ση.
Μια α­νά­λυ­ση των ε­ξα­γω­γι­κών προϊό­ντων βα­σι­σμέ­νη στο πε­ριε­χό­με­νο τε­χνο­λο­γίας δεί­χνει ό­τι οι ε­ξα­γω­γές εί­ναι πε­ριο­ρι­σμέ­νες σε προϊό­ντα με πο­λύ χα­μη­λή τε­χνο­λο­γία. Αυ­τός εί­ναι και ο κύ­ριος λό­γος που το ελ­λη­νι­κό ερ­γα­τι­κό δυ­να­μι­κό, αν και ερ­γά­ζε­ται πο­λύ πε­ρισ­σό­τε­ρες ώ­ρες την ε­βδο­μά­δα σε σύ­γκρι­ση με τους Γερ­μα­νούς και τους Ολλαν­δούς, η πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τα του εί­ναι σχε­δόν η μι­σή. Ιδιαί­τε­ρα μια α­νά­λυ­ση του του­ρι­στι­κού κλά­δου δεί­χνει ό­τι, πα­ρά τη μείω­ση κό­στους, η α­πα­σχό­λη­ση στο κλά­δο, ι­δίως στους μή­νες Ιου­λίου και Αυ­γού­στου του 2013, ή­ταν στο ί­διο και ί­σως μι­κρό­τε­ρο ε­πί­πε­δο α­πό τον πε­ρα­σμέ­νο χρό­νο. Η πο­λι­τι­κή λοι­πόν της ε­σω­τε­ρι­κής υ­πο­τί­μη­σης, ι­δίως για τα κρά­τη μέ­λη του ευ­ρω­παϊκού Νό­του, εί­ναι μια κούρ­σα προς τον πά­το, που κα­μιά χώ­ρα δεν μπο­ρεί να κερ­δί­σει. Μα­ζί με την υ­πο­τί­μη­ση του ερ­γα­τι­κού κό­στους έρ­χο­νται και η α­φαί­ρε­ση ερ­γα­τι­κών δι­καιω­μά­των και η διά­λυ­ση του κρά­τους πρό­νοιας,  ι­διαί­τε­ρα για πε­ρί­θαλ­ψη και συ­ντά­ξεις.

 

ΚΙΝ­ΔΥ­ΝΟΣ ΔΙΑ­ΛΥ­ΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥ­ΡΩ­ΖΩ­ΝΗΣ
 

-Η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη στρα­τη­γι­κή της «ε­πε­κτα­τι­κής λι­τό­τη­τας», ό­πως την ο­νο­μά­σα­τε, ή το success story, ό­πως το με­τέ­φρα­σε στα ελ­λη­νι­κά ο Σα­μα­ράς, α­φο­ρά ό­λα τα κρά­τη του Νό­του. Το προ­τει­νό­με­νο σχέ­διό σας σε τι βαθ­μό α­φο­ρά και αυ­τές τις χώ­ρες;

-Η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη στρα­τη­γι­κή της ε­πε­κτα­τι­κής λι­τό­τη­τας εί­ναι βα­σι­σμέ­νη σε μια α­νό­η­τη οι­κο­νο­μι­κή θεω­ρία, η ο­ποία έ­χει δε­χθεί σκλη­ρή κρι­τι­κή πλη­θώ­ρας οι­κο­νο­μο­λό­γων και πολ­λών α­να­λυ­τών, και έ­χει α­πο­δει­χθεί α­να­ξιό­πι­στη. Η κυ­βέρ­νη­ση του κ. Σα­μα­ρά θεω­ρεί την α­κο­λου­θού­με­νη πο­λι­τι­κή ως «success story», για­τί έ­τσι μπο­ρεί να πε­τύ­χει πρω­το­γε­νές πλεό­να­σμα στο δη­μο­σιο­νο­μι­κό πε­δίο. Αυ­τό το «ε­πί­τευγ­μα», για το ο­ποίο η κυ­βέρ­νη­ση πα­νη­γυ­ρί­ζει, έ­χει τε­ρά­στια οι­κο­νο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά κό­στη, που αν υ­πο­λο­γι­στούν αλ­λά­ζουν το τυ­χόν πλεό­να­σμα σε πο­λύ με­γα­λύ­τε­ρο έλ­λειμ­μα. Η πε­ρί­πτω­ση της Ελλά­δας εί­ναι πιο βίαιη α­πό αυ­τές της Πορ­το­γα­λίας, Ισπα­νίας, και Ιρλαν­δίας. Το προ­τει­νό­με­νο σχέ­διο ε­ξω­τε­ρι­κής βοή­θειας δεν εί­ναι το ί­διο για ό­λες τις χώ­ρες. Η Πορ­το­γα­λία εί­ναι κο­ντά στην πε­ρί­πτω­ση της Ελλά­δας, αλ­λά στην Ισπα­νία και Ιρλαν­δία το πρό­βλη­μα  εί­ναι το ι­διω­τι­κό χρέ­ος και η κα­τάρ­ρευ­ση του τρα­πε­ζι­κού συ­στή­μα­τός τους.

-Η α­πο­τυ­χία των προ­γραμ­μά­των λι­τό­τη­τας πό­σο ε­πι­κίν­δυ­νη εί­ναι για την ύ­παρ­ξη της ευ­ρω­ζώ­νης;

-Όπως ή­δη εί­πα, τα ά­θλια α­πο­τε­λέ­σμα­τα των πο­λι­τι­κών λι­τό­τη­τας με την α­πώ­λεια του Α­ΕΠ ο­δη­γεί στα ε­πί­πε­δα προ­η­γού­με­νων δε­κα­ε­τιών με πρω­το­φα­νή πο­σο­στά α­νερ­γίας. Οσο  δεν φαί­νε­ται πι­θα­νή αλ­λα­γή πο­λι­τι­κής α­πό το Βε­ρο­λί­νο και τις Βρυ­ξέλ­λες, δεν πα­ρα­μέ­νει μό­νο ο κίν­δυ­νος  διά­λυ­σης της ευ­ρω­ζώ­νης,  αλ­λά και της α­νό­δου των α­κρο­δε­ξιών κομ­μά­των με ξε­νο­φο­βι­κά, ε­θνι­κι­στι­κά, ρα­τσι­στι­κά και ευ­ρω­σκε­πτι­στι­κά ι­δεώ­δη. Δεν α­να­φέ­ρο­μαι μό­νο στην Χρυ­σή Αυ­γή, αλ­λά και στο Εθνι­κό Μέ­τω­πο στη Γαλ­λία, το Κόμ­μα για την Ελευ­θε­ρία στην Ολλαν­δία, το κόμ­μα που εί­ναι ε­να­ντίον του ευ­ρώ «Εναλ­λα­κτι­κή για τη Γερ­μα­νία» και πα­ρό­μοια κόμ­μα­τα σε άλ­λες χώ­ρες της Ευ­ρω­ζώ­νης. Τα α­πο­τε­λέ­σμα­τα των Ευ­ρωε­κλο­γών του ερ­χό­με­νου Μάη, με με­γά­λη πι­θα­νό­τη­τα, θα βρουν τους ι­θύ­νο­ντες της Ευ­ρω­ζώ­νης α­προ­ε­τοί­μα­στους για την αι­σθη­τή μείω­ση υ­πο­στή­ρι­ξης των πο­λι­τών α­πέ­να­ντι στη ΕΕ και σε ό,τι αυ­τή α­ντι­προ­σω­πεύει. Τε­λευ­ταίες δη­μο­σκο­πή­σεις στις διά­φο­ρες χώ­ρες της Ευ­ρώ­πης ε­πι­βε­βαιώ­νουν τη δυ­σα­ρέ­σκεια των πο­λι­τών α­πέ­να­ντι στην ΕΕ.


** Ο Δη­μή­τρης Πα­πα­δη­μη­τρίου, εί­ναι πρό­ε­δρος του Levy Economics Institute, ε­κτε­λε­στι­κός α­ντι­πρό­ε­δρος και κα­θη­γη­τής οι­κο­νο­μι­κών στο Bard College. Εί­ναι συγ­γρα­φέ­ας πολ­λών βι­βλίων, με­λε­τών και άρ­θρων και α­ντι­πρό­ε­δρος της ε­πι­τρο­πής του α­με­ρι­κα­νι­κού Κο­γκρέ­σου για το ε­μπο­ρι­κό έλ­λειμ­μα.

Στη συνέχεια η Iskra παραθέτει ρεπορτάζ του news.gr για το θέμα.

GEURO: ΤΟ ΝΕΟ ΕΥΡΩ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΤΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ LEVY

Μία νέα μορφή νομίσματος φέρνει στην επιφάνεια, έκθεση του Αμερικανικού Ινστιτούτου, Levy. Η έρευνα βγήκε στη δημοσιότητα το Φεβρουάριο και ουσιαστικά προτείνει μία νέα μορφή νομίσματος στη θέση του ευρώ για την Ελλάδα, με το όνομα Geuro. Το νέο αυτό νόμισμα θα έχει τη μορφή ομολόγων και θα είναι μετατρέψιμο προς μία και μόνη κατεύθυνση. Δηλαδή από ευρώ σε Geuro. Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Levy, στόχος είναι να αποφευχθεί με αυτόν τον τρόπο ενδεχόμενο, οποιασδήποτε κερδοσκοπικής συμπεριφοράς, περιορίζοντας τη χρήση του νομίσματος στις εγχώριες αγορές και παράλληλα μειώνοντας την πιθανότητα εκροής κεφαλαίων και καταθέσεων στο εξωτερικό.

Με βάση την έκθεση το ευρώ θα παραμείνει σε ισχύ, ενώ σε ό, τι αφορά στις συμβάσεις στον ιδιωτικό τομέα - οι ήδη υπάρχουσες - δεν θα μετατρέπονται σε Geuro, παρά το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις μπορεί να έχουν στραφεί σε συναλλαγές με Geuro για την πραγματοποίηση των συναλλαγών τους, είτε μερικώς είτε στο σύνολο για την πληρωμή μισθών. Το Geuro θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για συναλλαγές στην εσωτερική αγορά, ενώ οι συναλλαγές στο εξωτερικό θα πραγματοποιούνται με βάση το ευρώ.

Ισχυρό επιχείρημα για την αποτελεσματικότητα της πολιτικής αυτής, είναι η μικρή ελαστικότητα που παρουσιάζει το ελληνικό εξωτερικό εμπόριο σε σχέση με την ισοτιμία αλλά και με τη μείωση των αμοιβών (εσωτερική υποτίμηση), με αποτέλεσμα το Levy να καταλήγει στη διαπίστωση ότι η εσωτερική υποτίμηση δεν εξασφαλίζει την άνοδο του ΑΕΠ ούτε τη δημιουργία απασχόλησης, ενώ ούτε η θεωρητική υποτίμηση του νομίσματος (με έξοδο από το ευρώ ή εισαγωγή δεύτερου υποτιμημένου νομίσματος) θα είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα στην άνοδο του ΑΕΠ.

Στην πραγματικότητα θα πρόκειται για ένα παράλληλο οικονομικό σύστημα, το οποίο στόχο θα έχει να μειώσει το χρέος στο εσωτερικό της χώρας, να μειώσει τα ποσοστά των ανέργων, να εξοφλήσει ένα μέρος των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Παράλληλα η κυβέρνηση θα έχει την υποχρέωση να εξαγγείλλει ότι ένα μέρος των φόρων και των κοινωνικών εισφορών θα καταβάλλεται με ποσά που θα ισοδυναμούν με την αξία του νέου νομίσματος, Geuro.

Η έκθεση κάνει επίσης λόγο για τις οικονομικές συνθήκες στην Ελλάδα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι βρίσκονται σε αρνητικά επίπεδα, σχολιάζοντας ότι το πρωτογενές πλεόνασμα, "το οποίο επιμένει να διατυμπανίζει" η κυβέρνηση, δεν θα είναι στην πραγματικότητα γνωστό πριν τον Απρίλιο του 2014, όταν και θα δημοσιευθεί η έκθεση της Eurostat.

Συμπληρώνει επίσης ότι τα στοιχεία που αφορούν στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης παραμένουν αρνητικά, κάνοντας τη σύγκριση μεταξύ των θέσεων εργασίας, οι οποίες δημιουργήθηκαν κι εκείνων που χάθηκαν στη διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού, κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου.

"Μια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, όπως αναφέρεται από το Reuters, δείχνει ότι ο τραπεζικός δανεισμός προς τον ιδιωτικό τομέα μειιώθηκε σε ποσοστό 3,9%, το Δεκέμβριο του 2013, σε πολύ συντομότερο χρονικό διάστημα απ' ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου η συγκρίσιμη μείωση ήταν 2,3%", αναφέρει μεταξύ άλλων η έκθεση.