Οι ΗΠΑ «ξανακοιτάζουν» την γεωπολιτική θέση της Ελλάδος.

του Κώστα Μελά

Η οικονομική κρίση που μαστίζει εδώ και τρία χρόνια την Ελλάδα έχει περιορίσει την εγχώρια (κυβερνητική και αντιπολιτευτική) «πολιτική» στο χώρο της διαχείρισης της οικονομίας και των σχέσεων που τη διέπουν με την ΕΕ και την ευρωζώνη . Η συνεχής και αδιάκοπη ενασχόληση με τα ζητήματα αυτά έχει αδρανοποιήσει σχεδόν ολοκληρωτικά τη μεγάλη εικόνα της γεωπολιτικής και της γεωστρατηγικής της χώρας με αποτέλεσμα η χώρα να μην επιζητεί πιθανούς βαθμούς ελευθερίας οι οποίοι δυνητικά θα μπορούσαν να παραχθούν  από το χώρο της γεωπολιτικής. Μάλιστα ολόκληρη αυτήν την περίοδο της οικονομικής κρίσης η αποκλειστική προσκόλληση σε ημιαυτόνομους και δεύτερης τάξης πόλους  στον παγκόσμιο καταμερισμό ισχύος,  έχει δημιουργήσει παραμορφωτική εικόνα στην ελληνική κοινή γνώμη για το πώς έχουν στην πραγματικότητα οι καταστάσεις στον διεθνή καταμερισμό δυνάμεων.

Ξεχνούν λίγο πολύ οι περισσότεροι, ότι η συνοχή των χωρών της ΕΕ αλλά και της Δύσης γενικότερα, στηρίζεται πρωταρχικά στην  κοινή πολίτικο-στρατιωτική συναντίληψη   η οποία εξασφαλίζεται μέσω του ΝΑΤΟ και η οποία αποτελεί το υπόστρωμα της οικονομικής συνεργασίας και εντός της οποίας δημιουργούνται οι όποιες σχετικές αυτόνομες κινήσεις, ως προς την οικονομική πολιτική,  των επιμέρους χωρών- οικονομιών.  Η παρουσία των ΗΠΑ είναι αποφασιστική και κυρίαρχη στη  λειτουργία του ΝΑΤΟ κάτι που δείχνει με απλό και σαφή τρόπο ότι υπάρχουν σαφή πλαίσια με τα ακρότατα όρια ανοχής να καθορίζονται από την  αμερικανική υπερδύναμη.

 Οι ελληνικοί διπλωματικοί κύκλοι βλέπουν ότι επικείμενο ταξίδι του έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον μετά από πρόσκληση του προέδρου Ομπάμα αποτελεί  την αναθέρμανση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων που βρίσκονται τους τελευταίους μήνες σε στασιμότητα, καθώς και την ένταξη της Ελλάδας στους αμερικανικούς σχεδιασμούς στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου σε μια περίοδο προκλήσεων και αναταραχών στην Αίγυπτο, στη Συρία και την Τουρκία, η οποία προκαλεί προβληματισμό στην Ουάσιγκτον. Οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Εγγύς Ανατολής και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου είναι δυσανάγνωστες ακόμη και για τους αμερικάνους οι οποίοι με έκδηλη αμηχανία προσπαθούν να χαράξουν την πολιτική τους.

Το θέμα της ασφάλειας  σε μια έντονα ασταθή περιοχή έρχεται στην πρώτη γραμμή και η αμερικανική πλευρά φαίνεται ότι «ξανακοιτάζει» το  γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας ως χώρα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου σε μία περίοδο αστάθειας και απρόβλεπτων εξελίξεων στην περιοχή.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η ατζέντα συνομιλιών της συνάντησης φαίνεται να υπερβαίνει τα συνηθισμένα διακρατικά θέματα (οικονομία και τα λεγόμενα εθνικά θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος , σκοπιανό , ελληνοτουρκικά) και είναι ενδεικτική των προτεραιοτήτων της Ουάσιγκτον αυτή την περίοδο. Φαίνεται ότι ο ανασχεδιασμός της αμερικάνικης πολιτικής στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου χρειάζεται να «πατήσει» σε εκείνες τις χώρες που παραδοσιακά αποτελούν πιστούς συμμάχους τους. Όμως το ζήτημα  δεν είναι αν κάποια χώρα είναι παραδοσιακός σύμμαχος αλλά αν παρουσιάζει  αναβαθμισμένη  χρησιμότητα στην παρούσα συγκυρία και εμπλέκεται στους νέους σχεδιασμούς της αμερικανικής υπερδύναμης.

Η αναβαθμισμένη χρησιμότητα όμως της χώρας  είναι ένα μέγεθος δυναμικό με την έννοια ότι δημιουργείται σιγά αλλά σταθερά και από την  ίδια την χώρα μέσω της επισταμένης και συστηματικής μελέτης των ιστορικών εξελίξεων και επαρκών προβλέψεων των αντίστοιχων μελλοντικών. Μια πρόσκληση η οποία αναλώνεται μόνο στην έκθεση των στρατηγικών σχεδίων του ενός συνομιλητή χωρίς ο άλλος συνομιλητής να συμβάλλει στη συζήτηση με εξίσου με τον δικό του στρατηγικό σχεδιασμό (βεβαίως στα δικά του τα μέτρα)  δεν πρόκειται να βοηθήσει την χώρα , μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία η βοήθεια αυτή κρίνεται σημαντικότατη και απαραίτητη.

Οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να μελετήσουν και να αναλύσουν σοβαρά όλες τις εξελίξεις και να αντιληφθούν ότι το γεωστρατηγικό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο απαιτεί συστηματικό και σφαιρικό τρόπο αντιμετώπισης. Οι παίκτες είναι πολλοί και ως εκ τούτου καθιστούν το παιχνίδι σύνθετο , πολύπλοκο και εξαιρετικά δύσκολο.  Το προς τα πού οδηγούν οι διασταυρώσεις των βουλήσεων όλων των παικτών είναι δύσκολο να προβλεφθεί με αποτέλεσμα την αύξηση της εντροπίας του πεδίου. Πάντως είναι ενδιαφέρον και δείχνει την ικανότητα των παικτών αναδεικνύοντας ουσιαστικά την πολιτική στην «πρώτη σελίδα».

 www.kostasmelas.gr