Σελίδες

Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2013

Lotta Continua: Καταλαμβάνοντας την πόλη-Κοινωνικός αγώνας στην Ιταλία,1971-1973 – ΜΕΡΟΣ Δ

ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση

Αναδημοσιεύουμε το 4ο από τα 5 μέρη του κειμένου της Lotta Continua που γράφτηκε κατά τη διάρκεια της όξυνσης του κοινωνικού αγώνα για την κατοικία, στην Ιταλία.* Πρωτότυπο κείμενο Take over the city – Community struggle in Italy, 1973 - Μετάφραση και επιμέλεια από τα ιταλικά στα αγγλικά από τον Ernest Dowson, δημοσιευμένο για πρώτη φορά στο Radical America, Vol.7 no.2, Μάρτιος – Απρίλιος 1973 .
κατεβάστε το pdf εδώ  βρείτε το πρωτότυπο εδώ

ΡΩΜΗ

Η Ρώμη είναι μια από τις πρώτες στάσεις στο δρόμο όσων άφηναν τη γη του νότου για τις βιομηχανικές πόλεις του βορρά. Μεταξύ του1951 και του 1969, ο πληθυσμός της πόλης αύξανε κατά 60.000 το χρόνο. Υπάρχουν λίγες κανονικές δουλειές για αυτούς τους μετανάστες, αφού εκτός από τις βιομηχανίες και την κατασκευή, οι περισσότερες δουλειές είναι διοικητικές και δίνονται σαν «χάρη», με την υπόδειξη των ντόπιων πολιτικών. Υπάρχουν 40.000 άνεργοι, πολλοί από αυτούς νέοι.


Από τη στιγμή που είναι πολιτική της άρχουσας τάξης να κάνουν τους εργάτες να μετακινούνται προς τις βιομηχανικές εργασίες στο βορρά, δεν υπάρχει κοινωνική κατοικία με χαμηλό νοίκι στη Ρώμη. 100.000 οικογένειες ζουν σε απομακρυσμένες παραγκουπόλεις. Οικοδόμοι, νέοι μετανάστες, άνεργοι εργάτες, συνταξιούχοι. Ζουν είτε σε παράγκες, είτε σε διαμερίσματα που τα μοιράζονται αρκετές οικογένειες. Άλλες 62.000 οικογένειες ζουν σε ιδιωτικές κατοικίες, με νοίκια από 40,000 ως 80,000 lira (450€ ως 900€ το μήνα).


Ο αγώνας για φτηνότερη κατοικία ξεκίνησε το 1969 όταν ο κόσμος άρχισε να καταλαμβάνει πολυτελή διαμερίσματα στο κέντρο της πόλης που είχαν μείνει άδεια από τους κερδοσκόπους της γης. (Tufello: 125 οικογένειες, Celio: 225 οικογένειες, Via Pigafetta: 155 οικογένειες, Via Prati: 290 οικογένειες). Ο αγώνας γρήγορα διαδόθηκε στις οικογένειες που έμεναν σε καταυλισμούς, οι οποίες κατέβηκαν σε απεργία ενοικίου και ανέπτυξαν συλλογικές μεθόδους για να πολεμάνε τις εξώσεις.

Μιας και ο κόσμος από τις παραγκουπόλεις δεν είχε τίποτα να χάσει, ο αγώνας τους έγινε άμεσος και βίαιος. Πριν εγκαταλείψουν τις καλύβες τους, συχνά τις έκαιγαν, αποφασισμένοι να μην ξαναγυρίσουν πίσω. Σε πρόσφατους αγώνες, οι οικοδόμοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Στη Via Alboccione, οι οικοδόμοι συμμετείχαν μαζί με τις οικογένειες στις καταλήψεις των κτιρίων που μόλις είχαν χτίσει.


Η Κλινική του Λαού – Ιούνιος 1971

Στο San Basilio, ένα από τα απομακρυσμένα ghettos της πόλης, αναπτύχθηκε κίνημα ενάντια στις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Σ’ αυτή τη συνοικία – παραγκούπολη είναι εγκλωβισμένοι 40.000 άνθρωποι. Η αντίδραση άρχισε με αυθόρμητη διαμαρτυρία και τώρα οργανώνεται περισσότερο. Άρχισε η αντιπαράθεση με την IACP για τα υπερβολικά ενοίκια, τους τόκους και τις απειλές για εξώσεις. Η απεργία ενοικίου γίνεται ένα τεράστιο ζήτημα για όλη την κοινότητα, με μαζικές συνελεύσεις, πορείες διαμαρτυρίας και διαδηλώσεις.

Το προηγούμενο σαββατοκύριακο έγινε γενική συνέλευση για να συνδιαμορφωθούν τα αποτελέσματα από ένα μεγάλο αριθμό συνελεύσεων που έγιναν σε κλιμακοστάσια πολυκατοικιών. Περίπου 800 οικογένειες συμμετείχαν στις συναντήσεις, που οργανώθηκαν από την κολεκτίβα του San Basilio, μια ομάδα γυναικών και εργατών από την περιοχή, και από κάποιους φοιτητές.

Στη γενική αυτή συνέλευση έγιναν συζητήσεις πάνω σε νέα σχέδια δράσης και σε ιδέες που είχαν προταθεί από τους κατοίκους. Έγινε πολύ έντονη κριτική πάνω στο θέμα της έλλειψης ιατρικών παροχών στην περιοχή – δεν υπήρχε σταθμός πρώτων βοηθειών, ούτε και κλινική. Το κοντινότερο κέντρο υγείας είναι το νοσοκομείο μέσα στη Ρώμη. Αποφασίστηκε να ξεκινήσει ο αγώνας με τη δημιουργία μιας κλινικής και ενός αξιοπρεπούς κέντρου υγείας στην περιοχή.

Την Τετάρτη, αφού μια αντιπροσωπεία πήγε στο συμβούλιο για 9η φορά και δεν έγινε δεκτή, πάρθηκε απόφαση να καταληφθεί το Ises Center – το κοινωνικό Κέντρο της γειτονιάς. Η κατάληψη του κτιρίου έγινε μετά από μια συνέλευση και μια διαδήλωση που έκανε ένα γύρω στη γειτονιά. Η συμμετοχή των γυναικών, των εργατών και των νέων και η στήριξη που εκφράστηκε από τους κατοίκους, δεν άφησε περιθώριο για αντίδραση ή προσπάθεια καταστολής από την αστυνομία.

Μετά την κατάληψη του Κέντρου, σχηματίστηκε μια μόνιμη συνέλευση που έμεινε εκεί όλο το βράδυ. Έστειλαν κάλεσμα σε όλους τους αριστερούς και προοδευτικούς γιατρούς, να έρθουν σε επικοινωνία μαζί τους. Ταυτόχρονα, γινόταν συζητήσεις για τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης τους, που είναι και η αιτία για πολλές από τις ασθένειές τους. Συνειδητοποίησαν ότι για να ξεφορτωθούν τις αρρώστιες, πρέπει να απαλλαγούν από την εκμετάλλευση στα εργοστάσια, όπου αναπνέουν μέσα στην αιθαλομίχλη και καταπονούν τις πλάτες τους στις γραμμές παραγωγής, και από την εκμετάλλευση στην οικοδομή, όπου δουλεύουν ακόμα και με βροχή, αναπνέουν σκόνη και είναι μέσα στις λάσπες. Για χρόνια τώρα, οι άνθρωποι στήνονται στα ιατρεία της ασφάλισης τους, μόνο και μόνο για να πάρουν το συνηθισμένο χάπι και μετά να διώχνονται σαν παράσιτα. Ταΐζονται με χάπια και φάρμακα που δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να πλουτίζουν τις φαρμακοβιομηχανίες. Έχουν κουραστεί από τους γιατρούς και τους υπόλοιπους που ζουν από τις αρρώστιες τους. Έχουν εξοντωθεί από πρόχειρα «μπαλώματα», που τους επιτρέπουν να συνεχίζουν να δουλεύουν και να παράγουν για τα αφεντικά, και έπειτα να ξαναρρωσταίνουν και να ξαναπηγαίνουν για επιπλέον επιδιορθώσεις.

lc2Επίσης, ζητούν αξιοπρεπείς κατοικίες, όπου ο τύφος και η ηπατίτιδα δεν είναι ανεξέλεγκτες, εξαιτίας των κακών αποχετεύσεων και των υπονόμων. Και θέλουν χρήματα για να αγοράζουν αξιοπρεπές φαγητό. Δεν υπάρχουν αρκετοί πράσινοι χώροι στην περιοχή και κάποιος είπε: «αυτά τα διαμερίσματα χτίστηκαν για να αρρωσταίνουν όσοι μένουν μέσα, όχι για να ζουν». Το San Basilio δε χτίστηκε για να καλύπτει τις ανάγκες των κατοίκων του. Χτίστηκε για να ικανοποιήσει τα σχέδια των αφεντικών. «Το San Basilioείναι σαν τις παραγκουπόλεις της FIAT στο Τορίνο», λέει ένας οικοδόμος. «Τουλάχιστον έχει την ίδια λειτουργία – να βγάλει τους εργάτες από τη μέση.»

Την Κυριακή έγινε μια τεράστια συνάντηση όλων των κατοίκων του San Basilio και μια γιορτή για να εγκαινιάσουν την «Κλινική του λαού», που πλέον λειτουργεί πλήρως. 80 εργάτες, γυναίκες και νέοι συναντήθηκαν με τους γιατρούς στην κύρια αίθουσα του κέντρου. Το πανό που κρεμάστηκε συνοψίζει το πώς νιώθουν όλοι. «Ο μόνος τρόπος για να πάρεις οτιδήποτε, είναι ο αγώνας».
Σ’ αυτή τη συνάντηση διευκρινίστηκε ο ρόλος της κλινικής. Όπως είπε μια γυναίκα, «η κλινική είναι παραπάνω από κάτι που καλύπτει τις πραγματικές μας ανάγκες. Είναι ένα πρώτο βήμα προς το τέλος της εκμετάλλευσής μας.»

Η Κλινική του λαού λειτουργεί με γιατρούς που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον καθένα δωρεάν, παρέχοντας δωρεάν φάρμακα και ιατρική φροντίδα, ειδικά στα παιδιά που αναγκάζονται να παίζουν στους δρόμους, που είναι γεμάτοι σκουπίδια, σπασμένα γυαλιά, κ.α. Η κλινική είναι επίσης ένα κέντρο πολιτικής κουβέντας και χρησιμεύει στην οργάνωση των αγώνων που διεξάγονται στην περιοχή – είτε είναι οι μάχες ενάντια στους φασίστες και την αστυνομία, είτε οι απεργίες ενοικίου και οι καταλήψεις. Το καθήκον των γιατρών δεν περιορίζεται στο να παρέχουν τις «υπηρεσίες» τους, αλλά επεκτείνεται στη συμμετοχή τους σε όλους τους αγώνες της περιοχής και στη μετάδοση της ειδικής γνώσης τους, ώστε οι άνθρωποι να αρχίσουν να ελέγχουν οι ίδιοι την υγεία τους.


San Basilio

Το San Basilio είναι μια μικρή πόλη για την εργατική τάξη έξω από τη Ρώμη. Τον Απρίλιο του 1971 ξεκίνησε εδώ ένα κύμα αγώνων για την κατοικία. Οι ντόπιοι πολιτικοί προσπάθησαν να περιορίσουν τον αγώνα και να τον οδηγήσουν  σε ασφαλή μονοπάτια: στις επερχόμενες εκλογές.

Την Τρίτη 6 Μαΐου, ξέσπασε η πρώτη σύγκρουση μεταξύ των κατοίκων των καταλήψεων και των πολιτικών. Από τις 9 το βράδυ μέχρι τα μεσάνυχτα ο ντόπιος πληθυσμός κινητοποιήθηκε ενάντια σε μια προεκλογική συνάντηση του χριστιανοδημοκράτη δημάρχου, Darida. Η συνάντηση είχε καλεστεί αναπάντεχα, χωρίς ούτε μια αφίσα στους τοίχους. Προφανώς, το πλάνο ήταν να τελειώσει πολύ σύντομα, και να κουκουλωθεί. Ίσα ίσα μια επίσκεψη, μια εμφάνιση, και μετά μια γρήγορη απόδραση από την περιοχή, που σίγουρα δεν θα μπορούσε να είναι φιλική προς έναν συνδικαλιστή, που μόλις πριν λίγες μέρες είχε σφίξει το χέρι του με τον αρχηγό των φασιστών, τον Almirante.

Την ώρα της συνάντησης υπήρχαν ήδη 100-150 άτομα στην αγορά. Ο τεράστιος αριθμός αστυνομικών τριγύρω ήταν ένα σίγουρο σημάδι ότι οι χριστιανοδημοκράτες, που ερχόταν να μιλήσουν, ήταν εχθρικοί.

Οπότε, συνέβη το εξής: κάτω από το βήμα, μια μεγάλη και πομπώδη κατασκευή, ήταν με τα βίας 15 εκλογικοί αντιπρόσωποι. Ακριβώς από πίσω ήταν όλοι οι υπόλοιποι – όλη η εργατική τάξη, γυναίκες και παιδιά από την περιοχή, και κάποιοι από το Κομμουνιστικό Κόμμα. Σχηματίστηκαν πηγαδάκια και όλοι μιλούσαν για τις υποσχέσεις των τελευταίων 20 χρόνων…για τις υποσχέσεις όλων των δημάρχων…για τις υποσχέσεις αυτού του δημάρχου.

Αποφασίστηκε να διακόψουν το λόγο του δημάρχου και αντί γι’ αυτόν, να μιλήσουν μια γυναίκα και ένας εργάτης από την περιοχή – τουλάχιστον, ξεκίνησε η υλοποίηση του σχεδίου, γιατί ο δήμαρχος δεν είχε το κουράγιο να έρθει. Αντί γι’ αυτόν, ήρθε ο Medi, ο καθηγητής που πρωτοστάτησε στην εκστρατεία κατά του διαζυγίου, ο τύπος που όλη η Ιταλία είχε την ευκαιρία να «θαυμάσει» στην τηλεόραση σαν λαμπρό παρουσιαστή των αμερικάνικων διαστημικών εκτοξεύσεων.

Από την αρχή άρχισε να πετάει τόνους βλακείας (λέει ένα σωρό βλακείες): «πόσο τυχεροί είστε που ζείτε εκτός πόλης, χωρίς ατμοσφαιρική ρύπανση». Η απάντηση ήταν άμεση, με μπαράζ από γιουχαΐσματα και συνθήματα με πολύ ένταση. Ο Medi αντέδρασε ηλίθια: « είστε όλοι βάρβαροι και η Ρώμη θα σας εξαφανίσει… δεν έχετε μυαλό και δε μπορείτε να καταλάβετε τι προσπαθώ να σας πω».
Συνεχίστηκε έτσι για καμιά ώρα, μέχρι τις 10 μ.μ., με τις γυναίκες να πιέζουν προς το βήμα, και την αστυνομία, σε σύγχυση, να μην ξέρει πώς να ελέγξει δεκάδες παιδιά που πήγαιναν γύρω γύρω από τον ομιλητή σε γραμμή, ουρλιάζοντας μέσα σε βάζα, και δημιουργώντας την κόλαση την ίδια. Και ο καθηγητής; Επέμενε να φωνάζει προσβολές: « είστε σα γαϊδούρια… εύκολα φαίνεται ότι δεν έχετε πάει σχολείο.» Αυτή η άστοχη παρατήρηση ακολουθήθηκε από ένα καταιγισμό αυγών. Ο Medi στράφηκε προς την αστυνομία και τους ζήτησε να πάρουν την κατάσταση υπό έλεγχο. Οι μπάτσοι φόρεσαν τις αντιασφυξιογόνες μάσκες. Ο κόσμος υποχώρησε. Η αστυνομία έριξε τα πρώτα δακρυγόνα. Η συνάντηση έληξε. «Η Ρώμη θα διαλύσει τον αγώνα σας βάρβαροι. Θα νικήσουμε, μην ανησυχείτε.»

547imagesΟι κάτοικοι κατέβηκαν από τις πολυκατοικίες. Μέχρι τώρα ήταν πάνω από 1.000. Η αστυνομία παρέμεινε οργανωμένη στην αγορά και συνέχισε να ρίχνει δακρυγόνα στα παράθυρα και στις γυναίκες. Μια στιγμή ένας μπάτσος έφυγε με ένα ποδήλατο. Και την επόμενη είχαν έρθει οι ενισχύσεις. Περίπου 40 κλούβες, περισσότεροι από 700 μπάτσοι με εξάρτηση για καταστολή εξεγέρσεων. Κατέφτασε επίσης ο Provenza, ο υπαρχηγός της αστυνομίας, για να διευθύνει την επιχείρηση. Η περιοχή πολιορκήθηκε. Η αστυνομία, τελείως ανόητα, αποφάσισε να μπει σε μια πολυκατοικία και άρχισε να χτυπάει τον κόσμο. Αντιμετώπισαν μια συνεχή και βίαιη βροχή από πιάτα, μπουκάλια και οτιδήποτε άλλο έβρισκε ο κόσμος μπροστά του.
Η αστυνομία υποχώρησε και τελικά έφυγε. Ήταν λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Στην αγορά, ο κόσμος έκαψε το βήμα του ομιλητή. Σχηματίστηκαν ομάδες που προσπαθούσαν να μάθουν ποιοι τραυματίστηκαν, ποιοι συνελήφθησαν και να έρθουν σε επικοινωνία μαζί τους.


Μην ψηφίζετε – καταλάβετε!

Τον Ιούνιο του 1971, με τις τοπικές εκλογές να πλησιάζουν, τα κόμματα μιλούσαν μόνο για «τάξη και ασφάλεια». Το Κομμουνιστικό Κόμμα έκανε ασαφείς υποσχέσεις για οικιστικές μεταρρυθμίσεις: αυτό που απασχολούσε ήδη πάρα πολύ τον κόσμο.

Μετά από μια συνέλευση στο San Basilio, 20 οικογένειες αποφάσισαν να καταλάβουν μια πολυκατοικία το Σάββατο στις 5 του μήνα. Η κατάληψη απέτυχε, αφού τα διαμερίσματα είναι ιδιωτικά και είναι αδύνατο να τα υπερασπιστούν. Οι οικογένειες αποφάσισαν να επιστρέψουν πίσω και να περιμένουν.

Την Τετάρτη, 9 του μηνός, έγιναν καταλήψεις στην Centocelle και στην Pietralate. Στην Centocelle, η αστυνομία απάντησε άμεσα: προσπάθησαν να συλλάβουν έναν σύντροφο που βρέθηκε απομονωμένος.

Οι καταληψίες αντέδρασαν αμέσως και κατάφεραν να τον ελευθερώσουν. Σπάστηκε ένα περιπολικό και εμφανίστηκαν άλλα 6 ή 7 με αναμμένες σειρήνες. Ξυπνήσαμε τη γειτονιά με μεγάφωνα, ανακοινώνοντας την επίθεση της αστυνομίας. Οι κάτοικοι βγήκαν από τα σπίτια τους φωνάζοντας « αυτή είναι η περιοχή μας, φύγετε αμέσως από δω! », και η αστυνομία αναγκάστηκε να αποχωρήσει.
Την ίδια ώρα, στην Pietralate, η κατάληψη είχε ομαλή έκβαση κι έτσι αποφασίσαμε να πάμε εκεί και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Στην αρχή ήταν 70 οικογένειες και κατά τη διάρκεια της νύχτας έφτασαν άλλες 30. Η κατάληψη οργανώθηκε καλύτερα. Βρέθηκαν γιατροί, οργανώθηκαν οι συνελεύσεις στα κλιμακοστάσια και μοιράστηκε ο κόσμος σε διαμερίσματα.

Κατά τη νυχτερινή συνέλευση αποφασίσαμε ότι αν ερχόταν η αστυνομία να μας διώξει, θα μέναμε ενωμένοι και θα ανασυγκροτούμασταν κάπου αλλού για να συνεχίσουμε τον αγώνα.

Νωρίς το πρωί της 10ης του μήνα, μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος ήρθαν και αρχικά προσπάθησαν να μας πείσουν να γυρίσουμε πίσω. (Αλλά που;). Έπειτα άρχισαν να μας προσβάλλουν λέγοντας ότι είμαστε γύφτοι και κλέφτες. Εν τω μεταξύ, η αστυνομία είχε φτάσει και περικύκλωσε το τετράγωνο. Όταν μπήκαν στον περίβολο όλοι κατεβήκαμε και προσπαθήσαμε να μείνουμε ενωμένοι. 12 από μας χωρίστηκαν και παραλίγο, αν δεν ήταν η εξαγριωμένη αντεπίθεση των γυναικών θα είχαν συλληφθεί. Άρχισαν να σπρώχνουν τους κλοιούς των μπάτσων και να απαιτούν την άμεση απελευθέρωση όλων. Ήταν μια μεγάλη στιγμή – η αστυνομία δεν ήξερε τι να κάνει, αφού δεχόταν επίθεση από γυναίκες και παιδιά. Στην αρχή προσπάθησαν να τους απωθήσουν βίαια, αλλά τελικά αναγκάστηκαν να απελευθερώσουν τους πάντες, εν μέσω των επευφημιών και των συνθημάτων μας.

Το απόγευμα, σε μια συνέλευση, ο κόσμος τα έβαλε με το Κομμουνιστικό Κόμμα και τους υπόλοιπους ρεφορμιστές. Αποφασίσαμε να καταλάβουμε και πάλι ένα κτίριο, έτσι ώστε να μη χάσει την ορμή του ο αγώνας. Εκείνο το απόγευμα καταλάβαμε στην περιοχή Magliana – 70 οικογένειες και οι φίλοι τους. Ένα περιπολικό που μπήκε στη μέση σπάστηκε, η αστυνομία πυροβόλησε στον αέρα, ένα όχημα που ήρθε προς τα πάνω μας, λιθοβολήθηκε. Στις 3 το πρωί, όλη η περιοχή είχε περικυκλωθεί από τα ΜΑΤ. Κάναμε μια συνέλευση στην αυλή του κτιρίου και αποφασίσαμε να πορευτούμε από τα σπίτια προς τους μπάτσους. Η απόφαση αυτή δεν ήταν ομόφωνη, αφού κάποιοι από μας ήθελαν να κάτσουν και να υπερασπιστούν τα διαμερίσματα. Τελικά όλοι μαζί πορευτήκαμε φωνάζοντας συνθήματα και κόσμος βγήκε στα παράθυρα. Όταν φτάσαμε στη Via Magliana η αστυνομία επιτέθηκε. Η μάχη ήταν βίαιη – έγιναν 60 συλλήψεις και πολλοί από μας έμειναν μέσα για ώρες.

Μετά και από αυτή την έξωση, αποφασίσαμε να κάνουμε συνελεύσεις σε άλλες γειτονιές. Πολλοί αποφάσισαν να μην πάρουν μέρος στις εκλογές, αλλά να συνεχίσουν τον αγώνα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου