Η επενδυτική ζήτηση έχει καταβαραθρωθεί.

του Κώστα Μελά

Η  επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας δεν γίνεται απλά με ρητορείες  και  υποσχέσεις περί αποκατάστασης της εμπιστοσύνης  στους ξένους και εγχώριους επενδυτές. Μια οικονομία με τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας ,η οποία έχει υποστεί απώλειες εισοδήματος περίπου 40 δις ευρώ σε τέσσερα έτη  και για το προσεχές έτος αναμένεται να υποστεί  ακόμη απώλεια περίπου 10 δις ευρώ ενώ έχουν καταβαραθρωθεί όλα τα μακροοικονομικά της μεγέθη , ακόμη και εκείνα τα οποία υποτίθεται ότι θα σήκωναν το βάρος της μεγέθυνσης (βλέπε : εξαγωγές) , όταν  έχει επέλθει απαξίωσης του παραγωγικού δυναμικού της χώρας  κάτι το οποίο αποτυπώνεται με την καταστροφή περίπου 800.000 θέσεων εργασίας μέσα σε μία τετραετία και την εκτίναξη του ποσοστού ανεργίας   στο 25,7% το Σεπτέμβριο του 2012 (1230918 άτομα) είναι αρκετά δύσκολο να βγει από αυτή την κατάσταση  έχοντας κατά νου να «διορθώσει» τις υποτιθέμενες  ατέλειες της από την πλευρά της προσφοράς . 

Οι  παραπάνω διορθώσεις ουσιαστικά κατακρημνίζουν και στέλνουν στα τάρταρα τη ζήτηση ,άλλωστε αυτό είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο , με άμεσο αποτέλεσμα οι «διορθώσεις» να μην έχουν τελειωμό μια και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος ο οποίος σπρώχνει την οικονομία όλο και περισσότερο προς την ύφεση. Πως σπάει ο συγκεκριμένος κύκλος; Μα απλά με την τόνωση της ζήτησης (επενδυτικής και καταναλωτικής). Δηλαδή θα πρέπει πάση θυσία σε μια οικονομία να αυξηθούν : οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου , είτε η εγχώρια καταναλωτική ζήτηση είτε οι εξαγωγές. Στην οικονομία δεν υπάρχουν θαύματα.

Το βασικό ερώτημα είναι στην περίπτωσή μας το ακόλουθο: η ζήτηση σε μια οικονομία θα αναπτυχθεί μόνη της; Αν  η απάντηση είναι ναι σε τι επίπεδο θα ανέλθει ώστε να καλύψει την προσφορά ; Σε πόσο χρονικό διάστημα θα γίνει αυτό  ; Ο απαιτούμενος  χρόνος που χρειάζεται για να αναπτυχθεί η ζήτηση προκαλεί παρενέργειες οι οποίες προκαλούν υψηλά  κόστη στην οικονομία ; Πόσο μπορεί να αντέξει η οικονομία και η κοινωνία περιμένοντας την ανάκαμψη της ζήτησης σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μειωθεί η καλπάζουσα  ανεργία  ; Μήπως μέχρι τότε θα είμαστε όλοι νεκροί; Ή με άλλα λόγια, θα έχουμε παραδώσει τα πάντα σε αυτό το ανόητο δόγμα της «ελεύθερης» αγοράς και του «ελεύθερου» εμπορίου;

Όλα τα παραπάνω ερωτήματα έχουν απαντηθεί εδώ και πολύ καιρό. Οι απαντήσεις είναι γνωστές.  

Είναι δυστυχία παλιές και εξόφθαλμα λανθασμένες απόψεις μιας ξεπερασμένης αλλά συνεχώς παρούσας οικονομικής σχολής, να υποσκάπτουν  με τέτοιο τρόπο το παρόν και το μέλλον  λαών και κοινωνιών   εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των ολίγων και των δυνατών. Η οικονομική επιστήμη ασκείται για να βρει τρόπους ελαχιστοποίησης του κοινωνικού  κόστους και ως εκ τούτου μεγιστοποίησης του κοινωνικού οφέλους όχι για την εξυπηρέτηση του οφέλους των ολίγων.   Για αυτά θα επανέλθουμε .

 Ας ασχοληθούμε λίγο με την επενδυτική ζήτηση  στην ελληνική οικονομία δεδομένου ότι η ελληνική κυβέρνηση στηρίζει τις ελπίδες για ανάκαμψη κυρίως σε αυτή. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία ( ΕΛΣΤΑΤ 12.2012) η πορεία του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου έχει συρρικνωθεί σε απίστευτα μεγάλο βαθμό (Πίνακας 1).   

        Πίνακας 1

Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου

 Σε δις ευρώ.

Έτος	Αξία σε τρέχουσες τιμές	ΑΕΠ σε αγοραίες τιμές	% ΑΕΠ
2000	31,778	136,281	23,3
2001	33,979	146,468	23,2
2002	34,937	156,615	22,2
2003	42,205	172,431	24,5
2004	41,697	185,266	22,5
2005	41,332	193,050	21,4
2006	51,419	208,622	24,6
2007	59,631	223,160	26,7
2008	52,607	233,198	22,6
2009	45,932	231,081	19,8
2010	39,185	222,151	17,6
2011	31,592	208,532	15,1
2012 (Εννεάμηνο)	16,044	146,242	11,0

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ , Η Ελληνική Οικονομία , Δεκέμβριος 2012.

Με μια απλή ανάγνωση του πίνακα εύκολα συνάγεται ότι η μείωση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου έχει  υποδιπλασιασθεί και ακόμη περισσότερο την συγκεκριμένη περίοδο .  Η  δραματική μείωση  παρατηρείται την περίοδο 2010-2012. Μάλιστα το έτος 2012 η μείωση είναι δραματική. Αυτή την δραματική μείωση χρειάζεται κάποιος να μας πει με ποιο τρόπο και σε πόσο χρόνο θα μπορέσει η ελληνική οικονομία να υποκαταστήσει. Διότι είναι δύσκολο να κατανοήσει ο οποιοσδήποτε πως θα επέλθει χωρίς επενδύσεις η σταθεροποίηση της οικονομίας.