Στο τέλος του 1929 και στις αρχές του 1930 η γερμανική κοινοβουλευτική δημοκρατία περνούσε αναμφισβήτητα μια βαθιά κρίση. Στη κυβέρνηση ήταν από τις 28 Ιουνίου 1928 ο μεγάλος συνασπισμός αποτελούμενος από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα , το Κόμμα του Κέντρου και το Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα με πρωθυπουργό τον σοσιαλδημοκράτη Herman Muller . Επί της ουσίας επρόκειτο για συνασπισμό προσωπικοτήτων από τα δύο κόμματα και βασικό κορμό το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα.
Ο πραγματικός μεγάλος συνασπισμός πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο 1929.Το σημείο καμπής , κατά την άποψή μου, από το άρχισε η επιταχυνόμενη άνοδος του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος και οδήγησε στην κατάρρευση και στο τέλος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας της Βαϊμάρης ήταν αναμφισβήτητα το Δημοψήφισμα για «τον νόμο κατά της υποδούλωσης του γερμανικού λαού» ή αλλιώς «νόμο περί ελευθερίας». Αντικείμενο του δημοψηφίσματος ήταν η απόρριψη του σχεδίου Γιανγκ καθώς και το ζήτημα του «ψεύδους της πολεμικής ενοχής».
Η πρόταση για το δημοψήφισμα συσπείρωσε όλες τις «εθνικές δυνάμεις»[1] οι οποίες συγκρότησαν την λεγόμενη «Εθνική Επιτροπή». Η «καλή κοινωνία» της Γερμανικής Δεξιάς ήταν έτοιμη να αναγνωρίσει τον Αδόλφο Χίτλερ ως πολιτικό εταίρο με βάση το δεδομένο της συμμετοχής του στην Εθνική Επιτροπή». Σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες , η καθεστηκυία δεξιά τον υπολόγιζε και του πρόσφερε πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης , υποβοηθώντας έτσι την ανάπτυξη του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος.
Το συγκεκριμένο κόμμα στις εκλογές του 1928 είχε λάβει το 2,6% των ψήφων. Από το 1929 αρχίζει η εκλογική του άνοδος . Σε όλες τις εκλογικές μάχες (δημοτικές , περιφερειακές, φοιτητικές)[2] έλαβε μέρος από τα τέλη του 1929 παρουσίασε ανοδικά και εντυπωσιακά αποτελέσματα, με αποκορύφωμα βέβαια τις εκλογές την 14ηΣεπτεμβρίου 1930 όπου έλαβε 18,3% των ψήφων με μια τεράστια συμμετοχή των ψηφοφόρων στις εκλογές που έφτασε το 82,0%.
Οι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή την εξέλιξη ήταν πολλοί και διαφόρων ειδών. Μεταξύ αυτών ένας βασικός παράγοντας είναι η επέκταση των ναζιστικών ιδεών στα Πανεπιστήμια, τόσο στο καθηγητικό κατεστημένο όσο και στους φοιτητές. Η στροφή αυτή αποτελεί καθοριστικό σημείο της επικυριαρχίας της ναζιστικής ιδεολογίας . Το γιατί θα πρέπει να αποτελέσει ξεχωριστή μελέτη. Παράλληλα υπήρξε μια πληθώρα κομματικών αποσχίσεων και ομάδων ειδικών συμφερόντων , μια αργή διαδικασία διάσπασης που αποτέλεσε το προανάκρουσμα της πολιτικής έκρηξης του 1930, όταν το μερίδιο ψήφων των ναζί εκτινάχτηκε στο επταπλάσιο του 1928.
Βέβαια ίσως ο πλέον σημαντικός παράγοντας ήταν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στις ΗΠΑ (24 Οκτωβρίου 1929) , η οποία έμελλε να εξελιχθεί σε Παγκόσμια κρίση με την άμεση συμβολή βεβαίως της Γερμανικής κρίσης . Η Γερμανική κρίση γεννιέται και επιταχύνεται ιδιαίτερα με την φυγή του γερμανικού αλλά και του ξένου κεφαλαίου από την γερμανική οικονομία. Η φυγή του γερμανικού κεφαλαίου είχε αρχίσει πριν την έναρξη της ύφεσης και της αποσύνθεσης της γερμανικής πολιτειακής υπόστασης. Από το 1927 έως το 1930 , οι κινήσεις κεφαλαίων του γερμανικού ισοζυγίου πληρωμών αποκαλύπτουν εκροή 3,9 δις μάρκων (βραχυπρόθεσμα κεφάλαια) και 4,9 δις μάρκα (μακροπρόθεσμα κεφάλαια). Παράλληλα παρουσιάζεται και αύξηση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων κυρίως προς τις ΗΠΑ αλλά και προς τις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες.
Οι ξένοι είχαν αντιμετωπίσει τη Γερμανία με μεγάλη καχυποψία , από την εποχή των κυβερνητικών κρίσεων του Δεκεμβρίου 1929, όταν ο Υπουργός Οικονομικών R.Hilferding , αναγκάστηκε να παραιτηθεί στο πλαίσιο της διαμάχης του με τον Διοικητή της Τράπεζας του Ράιχ , Hjalmat Schact. Ο Κεντρικός Τραπεζίτης εν μέσω οικονομικής κρίσεως και εκμεταλλευόμενος τη μεγάλη στενότητα ταμειακής ρευστότητας του Δεκεμβρίου 1929 πίεσε την κυβέρνηση του μεγάλου συνασπισμού υπό τον σοσιαλδημοκράτη Herman Muller για μια μακρόχρονη μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών του κράτους . Βεβαίως στην κατεύθυνση της βίαιης προσαρμογής.
Παράλληλα και ταυτόχρονα έπρεπε να υπερψηφιστεί και το σχέδιο Γιάνγκ που όπως γνωρίζουμε αφορούσε στην αποπληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων. Με αυτού του είδους τη δημοσιονομική προσαρμογής επιδιωκόταν να μεταφερθεί το κόστος στο κοινωνικό κράτος και κυρίως στο δίχτυ προστασίας των ανέργων που είχε θεσπιστεί από το 1927. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο νόμο η κοινωνική μέριμνα αποτελούσε κοινή υποχρέωση του κράτους και των επιχειρήσεων.
Σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης , το κόστος της ασφάλισης των ανέργων δεν θα βάραινε μόνο τους εργοδότες και τους εργαζόμενους , αλλά και το κράτος. Το Ράιχ ήταν υποχρεωμένο να δανειοδοτεί τον Εθνικό Οργανισμό Ευρέσεως Εργασίας και Ασφάλισης των Ανέργων όταν δεν θα ήταν σε θέση να καλύψει τις υποχρεώσεις του από τα δικά του αποθεματικά. Όμως ο νόμος δεν προέβλεπε απευθείας κρατική επιχορήγηση.
Ο συμβιβασμός στον οποίο κατέληξε η κυβέρνηση του μεγάλου συνασπισμού ήταν μοιραίος , κατά την άποψή μου , για τις μετέπειτα εξελίξεις και την κατάρρευση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης : η προσπάθεια να αποπληρωθούν τα εξωτερικά χρέη , να τεθεί σε δημοσιονομική προσαρμογή η γερμανική οικονομία , και συγχρόνως να προστατευθεί το κοινωνικό κράτος αποτελούσε μια τεράστια φενάκη. Μάλιστα εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Οι μεγάλες αυταπάτες προκαλούν και μεγάλες καταστροφές
[1] Συμμετείχαν : ο Παγγερμανικός Σύνδεσμος, Η παραστρατιωτική οργάνωση StahlhelmBund der Frontsoldaten, το Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα και το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα.
[2] Κοινοβουλευτικές εκλογές της Βάδης και της Θουριγγίας, δημοτικές εκλογές του Λύμπεκ, περιφερειακές εκλογές της Πρωσίας, δημοτικές εκλογές Έσσης και Βερολίνου.
Πηγή www.kostasmelas.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου