Σάββατο 10 Ιουνίου 2017

Η προσπάθεια «επαναφοράς» της μεταποίησης


του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη

Σε πρώτη προσέγγιση, η μελέτη του ΙΟΒΕ με αντικείμενο "ο τομέας της μεταποίησης στην Ελλάδα: Τάσεις και Προοπτικές"  που παρουσιάστηκε χθες (με αναφορά στην υποστήριξη της Πρωτοβουλίας "Ελληνική Παραγωγή", άλλωστε με εισαγωγικές παρατηρήσεις του Μιχ. Στασινόπουλου της ΒΙΟΧΑΛΚΟ /Ομίλου Στασινόπουλου), είναι μια προσπάθεια ανάδειξης  της συνεισφοράς του κλάδου - τόσο σε τοπικό επίπεδο (η "Ελληνική παραγωγή" συγκεντρώνει κυρίως περιφερειακούς Συνδέσμους: Β. Ελλάδας, Θεσσαλίας, Πελοποννήσου, Αττικής) όσο και σύνολο χώρας, και τούτο από πλευράς  ΑΕΠ, απασχόλησης, εξαγωγών.

Άμα σκάψει κανείς λίγο βαθύτερα, γρήγορα φτάνει στο "αίτημα" να επανέλθει η συζήτηση για την βιομηχανία στο κέντρο της συζήτησης για το αυριανό αναπτυξιακό πρότυπο, φεύγοντας από τα στερεότυπα που (όπως ακριβώς  παρατήρησε ο Μιχ. Στασινόπουλος, "σπάζοντας" την παράδοση αποχής του Ομίλου από το προσκήνιο) θεώρησαν την βιομηχανία ως "παρελθόν που παρήλθε ανεπιστρεπτί"! Η πάλι ως θέμα "δεύτερης η τρίτης προτεραιότητας", που αρκετές φορές αγνοήθηκε ακόμη και σε μελέτες-προτάσεις ανάπτυξης που παρέκαμπταν την βιομηχανία.

Στην δική του εισαγωγική παρουσίαση, ο Νίκος Βέττας του ΙΟΒΕ εξήγησε με τον συνηθισμένο αποφθεγματικό (και όμως επεξηγηματικό/πειστικό τρόπο...) ότι οι λόγοι που κάνουν την μεταποίηση sine qua non κάθε συζήτηση για την Ελληνική οικονομία είναι:


(Α) το γεγονός ότι το Ελληνικό δημόσιο χρέος είναι κατά βάσιν εξωτερικό (οπότε χωρίς εξαγωγές δεν αντιμετωπίζεται η εξυπηρέτησή του - και η μεταποίηση είναι η κατ' εξοχήν/κατ' ανάγκην εξαγωγικός τομέας).
(Β) το ότι οι εισαγωγές, που παραδοσιακά χαρακτηρίζουν το Ελληνικό ισοζύγιο, "απαιτούν" εξαγωγές για αντιστάθμιση· οι δε εισαγωγές αφενός οδηγούν την κατανάλωση, αφετέρου αφορούν κεφαλαιουχικό εξοπλισμό, που δημιουργεί το επόμενο loop παραγωγής
(Γ) οι εξαγωγές κατ' ανάγκην απαιτούν έκθεση στην διεθνή ανταγωνιστικότητα, οπότε εγκαθιστούν την ανταγωνιστικότητα ως "δεύτερη φύση" στην παραγωγή.
(Δ) ο βιομηχανικός/μεταποιητικός κλάδος εξασφαλίζει υψηλής ποιότητας και σταθερή απασχόληση, συνεπώς αποτελεί εγγενές φρένο στο φαινόμενο του brain drain.
(Ε) η ίδια η ανταγωνιστικότητα και η απασχόληση αναβαθμισμένου ανθρώπινου δυναμικού, οδηγεί στην ενσωμάτωση καινοτομίας και νέων τεχνολογιών στην οικονομία.

Διευκρινίζοντας ότι η βιομηχανία "δεν έχει να χωρίσει τίποτε με κανένα άλλο κλάδο της οικονομίας" (πάλι Μιχ. Στασινόπουλος), αλλ' αντιθέτως "επιτρέπει να αναπτυχθεί η επιχειρηματική οξυδέρκεια και το έμφυτο ταλέντο", η παρουσίαση της μελέτης του ΙΟΒΕ - που έκανε διεξοδικά ο επιστημονικός υπεύθυνος Άγγλος Τσακανίκας - ξεδίπλωσε το "συνολικό οικονομικό αποτύπωμα" της μεταποίησης με βάση τις άμεσες αλλά και έμμεσες επιδράσεις σε άλλους τομείς (μέσα απο τα εισοδήματα που η μεταποίηση δημιουργεί). Υπό την προσέγγιση αυτή και με πολλαπλασιαστή 3,1:1 η μεταποίηση "πιστώνεται" συνολικά 31% του ΑΕΠ και (με πολλαπλασιαστή 3,51) εξασφαλίζει το 31,1% της συνολικής απασχόλησης. Ένα υποθετικό σενάριο επιστροφής σε επίπεδα συμμετοχής της μεταποίησης στο 1995 (όχι απολύτως απροσγείωτο) θα σήμαινε λοιπόν αύξηση της ζήτησης κατά 5,7 δις ευρώ...

 Βέβαια, όταν στην συζήτηση που επακολούθησε τέθηκε το ερώτημα κατά πόσον οι πολιτικές που απαιτούνται προκειμένου να επανέλθει η μεταποίηση στο προσκήνιο αποτελούν θέμα policy ή politics, δηλαδή θέμα απόφασης τεχνικής (όσο κι αν είναι σημαντική) ή απόφασης κυρίως πολιτικής, επικράτησε μια σχετική αμηχανία. Και τούτο, τόσο όσον αφορά την διάσταση των δημοσίων πολιτικών, όσο και εκείνων των ίδιων των επιχειρήσεων. Τι θα πει αυτό; Ότι οι δημόσιες πολιτικές, διαχρονικά δε, μιλούσαν θετικά ή και ενθουσιωδώς για την βιομηχανία όμως κυρίως επεσώρευαν πάνω της κόστος: ρυθμίσεις, φορολογία, ενεργειακό κόστος... Πρότειναν/υπόσχονταν μέσω politics, όμως οι policies είτε έλλειπαν είτε πήγαιναν κόντρα στις διακηρύξεις! Ενώ οι επιχειρήσεις...ε, αυτές κυρίως αμυντικά κινούνταν, έως ότου η ίδια η υπαρξιακή γι αυτές κρίση τις υποχρέωσε σε προσαρμογή.


economia

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου