του Κώστα Μελά
Ιστορικά, η Ελλάδα δεν έχει να επιδείξει πρωτογενή πλεονάσματα για μεγάλες χρονικές περιόδους. Την περίοδο 1994-2001 η Ελλάδα κατόρθωσε να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα ύψους (ετήσιος μέσος όρος) 1,75 % του ΑΕΠ. Την περίοδο 1990-2008 το πρωτογενές έλλειμμα (ετήσιος μέσος όρος) κυμάνθηκε περίπου στο -1,0%, ενώ την περίοδο 2002-2008 (περίοδο ένταξης στο ευρώ) το πρωτογενές έλλειμμα κυμάνθηκε περίπου στο -2,0% (δεύτερη κυβέρνηση Σημίτη και οι κυβερνήσεις Καραμανλή). Το έτος 2009 (έτος που σηματοδότησε το ξέσπασμα της κρίσης) το πρωτογενές έλλειμμα άγγιξε το -10,0% (κυβέρνηση Καραμανλή).
Την περίοδο 2010-2015 ( πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής) το πρωτογενές έλλειμμα κυμάνθηκε στο 1,5% (ετήσιος μέσος όρος). Όλα τα παραπάνω εμφανίζονται στην Γραφική παράσταση 1.
Γραφική παράσταση 1
Σύμφωνα με το ΔΝΤ ( IMF, Country Report 16/130, May 2016 ) η μελέτη των στοιχείων σε 55 χώρες τα τελευταία 200 έτη δείχνουν ότι καμία δεν κατάφερε να παράγει πρωτογενές πλεόνασμα υψηλότερο από 2,0% μετά από ύφεση στην οικονομία τους η οποία διάρκεσε περισσότερο από 5 έτη ,ενώ συγχρόνως υπήρχε διψήφιο ποσοστό ανεργίας.
Από τις χώρες που ανήκουν στην ευρωζώνη, την περίοδο ύπαρξης του ευρώ (δηλαδή του συγκεκριμένου θεσμικού και οικονομικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του ενιαίου νομίσματος και ότι αυτό συνεπάγεται), καμία χώρα δεν διατήρησε για δέκα συνεχή έτη πρωτογενή πλεονάσματα υψηλότερα του 3,5% ενώ συγχρόνως υπήρχε διψήφιο ποσοστό ανεργίας.
Η Ιρλανδία είναι η μόνη χώρα που επέτυχε συνεχή πρωτογενή πλεονάσματα υψηλότερα του 3,5% για περισσότερο από μια δεκαετία, αλλά με υψηλότατους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ (1992-96 : 6,1% και 1997-2001: 9,1%). Το ποσοστό ανεργίας αντίστοιχα ήταν 13,9% (1992-96) και 6,3% (1997-2001).
Η Ελλάδα αντιθέτως παρουσίασε συνολική μείωση περίπου 26,0% του ΑΕΠ για εννέα συνεχή έτη ,2008-2016, με την εξαίρεση του 2014 (+0,3%), και ποσοστό ανεργίας που άγγιξε και το 27,0%!!! ,ως συνέπειες του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, και από την οποία σύμφωνα με το τελευταίο πρόγραμμα απαιτούν πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% για περισσότερα από δέκα χρόνια. Όμως αξίζει να υπενθυμίσουμε τι απαιτούσαν με βάση τα δύο προηγούμενα δημοσιονομικά προγράμματα που σχεδόν έχουν ξεχασθεί. Σύμφωνα με το πρώτο δημοσιονομικό πρόγραμμα οι απαιτήσεις των δανειστών ήταν οι ακόλουθες για τα πρωτογενή αποτελέσματα :
2010
|
-2,40%
|
2011
|
-0,90%
|
2012
|
1,00%
|
2013
|
3,10%
|
2014
|
5,90%
|
2015
|
6,00%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 10/110 , May 2010.
Στη δεύτερη αξιολόγηση οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2010
|
-3,30%
|
2011
|
-0,80%
|
2012
|
1,10%
|
2013
|
3,50%
|
2014
|
6,00%
|
2015
|
6,00%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 10/372 , December 2010.
Στη τρίτη αξιολόγηση οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2010
|
3,20%
|
2011
|
0,90%
|
2012
|
1,00%
|
2013
|
3,50%
|
2014
|
6,00%
|
2015
|
6,30%
|
2016
|
6,10%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 11/68.
Στη πέμπτη αξιολόγηση οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2010
|
-5,00%
|
2011
|
-2,30%
|
2012
|
0,20%
|
2013
|
2,40%
|
2014
|
5,00%
|
2015
|
5,00%
|
2016
|
4,80%
|
…
|
……..
|
2020
|
4,00%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 11/351, December 2011.
Τον Μάρτιο 2012 οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2010
|
-5,00%
|
2011
|
-2,40%
|
2012
|
-1,00%
|
2013
|
1,80%
|
2014
|
4,50%
|
2015
|
4,50%
|
2016
|
4,50%
|
…
|
………
|
2020
|
4,30%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 12/57, March 2012.
Τον Ιανουάριο 2013 οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2012
|
-1,50%
|
2013
|
0,00%
|
2014
|
1,50%
|
2015
|
3,00%
|
2016
|
4,50%
|
2017
|
4,50%
|
2018
|
4,30%
|
2019
|
4,30%
|
2020
|
4,30%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 13/20, January 2013 .
Τον Ιούλιο 2013 οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2010
|
-4,90%
|
2011
|
-2,40%
|
2012
|
-1,30%
|
2013
|
0,00%
|
2014
|
1,50%
|
2015
|
3,00%
|
2016
|
4,50%
|
2017
|
4,50%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 13/241, July 2013 .
Τον Ιούνιο 2014 οι απαιτήσεις διαμορφώνονται ως εξής:
2011
|
-2,40%
|
2012
|
-1,30%
|
2013
|
0,80%
|
2014
|
1,50%
|
2015
|
3,00%
|
2016
|
4,50%
|
2017
|
4,50%
|
Πηγή: IMF, Country Report No 14/151, June 2014 .
Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης με τις απαιτήσεις των δανειστών, σχετικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα, παραθέτουμε τα αντίστοιχα στοιχεία για τα πρωτογενή πλεονάσματα στις χώρες της ευρωζώνης.
Ευρωζώνη
| ||||||||
Πρωτογενή Αποτελέσματα
|
Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ
|
Δημόσιο χρέος/ΑΕΠ
| ||||||
1997-01
|
2,30%
|
2,90%
|
69,90%
| |||||
2002-06
|
0,50%
|
1,80%
|
67,90%
| |||||
2007-11
|
-1,00%
|
0,50%
|
76,50%
| |||||
2012
|
-0,60%
|
-0,90%
|
91,40%
| |||||
2013
|
-0,20%
|
-0,30%
|
93,70%
| |||||
2014
|
0,10%
|
1,20%
|
94,40%
| |||||
2015
|
0,30%
|
2,00%
|
92,60%
| |||||
2016
|
0,40%
|
1,70%
|
91,60%
| |||||
2017
|
0,50%
|
1,50%
|
90,60%
| |||||
Πηγή: Economic and Financial Affairs , Economic Forecast , διάφορα έτη.
Προσοχή, τις απαιτήσεις των δανειστών υπογράφει το ΔΝΤ, το οποίο σήμερα θεωρεί ότι είναι αδύνατον η Ελλάδα να επιτύχει για μια δεκαετία , συνεχή πρωτογενή πλεονάσματα ,πάνω από 3,5% ετησίως.
Τίθενται επομένως ορισμένα ερωτήματα:
Πως συνάδουν οι τελευταίες θέσεις του ΔΝΤ σχετικά με τη δυνατότητα παραγωγής πρωτογενών πλεονασμάτων στην ελληνική οικονομία ,με όλα όσα είχε υποστηρίξει και είχε επιβάλλει στα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής μέχρι σήμερα;
Δεδομένου ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα , λειτουργούν προ-κυκλικά , πόσο συνέβαλαν στη μεγέθυνση της κατάρρευσης του ΑΕΠ τα τόσο υψηλά επιδιωκόμενα πρωτογενή πλεονάσματα των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόστηκαν στην ελληνική οικονομία;
www.kostasmelas.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου